Arabako Batzar Nagusien osoko bilkurak asteazken honetan onartu du Foru Arauaren Proiektua, zeinean zerga-araudiari pizgarri fiskalak gehitzen baitzaizkio, Arabako 153 landa-gunetan bizi diren edota jarduera ekonomikoak garatzen dituzten pertsonei laguntzeko pizgarri fiskalak, biztanleria horietan finkatzen laguntzeko.
Foru Ganberak, EAJ-PNV eta Euskal Sozialistak taldeen aldeko botoekin, EH Bilduren kontrako botoekin eta PP eta Elkarrekin Arabaren abstentzioarekin, Ogasun, Finantza eta Aurrekontuen batzordearen irizpena onartu du, landa-eremuan biztanleria finkatzeko foru arauaren proiektuari buruzkoa.
Foru-arauaren helburua da biztanle-dentsitate txikia duten landa-guneetako zergadunei laguntza fiskala areagotzea, neurri horiek egoera hori iraultzeko lagungarriak izan daitezen.
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga, Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zerga, Ondasun eta Higiezinen gaineko Zerga eta Eraikuntza, Instalazio eta Obren gaineko Zerga.
Zerga-neurriak aplikatuko zaizkien landaguneetan Arabako zazpi kuadrilletako 153 herri sartzen dira (guztira 426 landa-eremu), eta Arabako despopulazio-prozesua aztertzen eta diagnostikatzen duen azterlan demografiko bat oinarri hartuta ezarri da. Ikerketa hori Euskal Herriko Unibertsitateak (EHU) egin du, Foru Aldundiaren aginduz.
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergan 100 euroko kenkari berri bat sortzen da UPV/EHUren azterlanean aztertutako gune edo nukleo jakin batzuetan ohiko etxebizitza duten zergadunen aldeko autolikidazioagatik. Gainera, zerga horretan tratamendu “onuragarriagoa” ematen zaie eremu edo landa-gune horietako ohiko etxebizitzen errentatzaileei eta errentariei.
Hala, etxebizitza horien errentamendutik eratorritako etekinen hobaria % 20tik % 30era igotzen da kasu horietan, eta maizterrak ohiko etxebizitza alokatzeagatiko aplikatu beharreko kenkaria % 35eraino igotzen da, 2.800 euroko muga gehituta hori ere.
Halaber, jarduera ekonomiko berriak hasteko zerga-neurriak hartzen dira, batez ere emakumeen aldetik, Arabako Kuadrilletako landa-gune edo eremu horietan. Jarduera ekonomiko berria hasteagatiko 1.000 euroko kenkaria ezartzen da jarduera eremu edo gune horietan, bertako biztanleekin zuzeneko harremana dutenetan, garatzen dutenentzat.
Emakume ekintzaileak
Era berean, pertsona ekintzaileak emakumeak izatea sustatzen da bereziki, eta kenkaria 500 euro handituko da pertsona ekintzailea emakumea bada, eremu edo landa-gune horietan antzemandako maskulinizazioaren aurka borrokatzeko.
Ondare Eskualdaketen gaineko Zergan, % 1,5eko tasa bereziarekin zergapetzen da eremu edo landa-gune horietan dauden ohiko etxebizitzen erosketa.
Ondasun eta Higiezinen gaineko Zergari eta Eraikuntza, Instalazio eta Obren gaineko Zergari dagokienez (biak udal izaerakoak), zerga-neurri berriek aukera ematen diete udalei hobariak ezartzeko bai ondasun higiezin jakin batzuei, bai ohiko etxebizitzei eta jarduera ekonomikoak egiten diren lokalei.
Toki-erakundeek 2022ko ekainaren 30era arteko epea izango dute beharrezkoak diren ordenantza fiskalak aldatzeko, beren araudia foru-arau berri honetan aurreikusitakora egokitzeko.