Estatuko energia eolikoaren eskaera-zorro handiena duen Capital Energy konpainiak haize-sorgailuen bi parke planteatu ditu Gipuzkoako lurraldean, gaur egun jendaurreko informazio-aldian daudenak. Ekimen horiek aurrera egingo balute, Gipuzkoak bere muga geografikoen barruan esklusiboki kokatutako lehenengo bi parkeak izango lituzke.
Proiektuek Buruzai eta Trekutz izenak daramatzate. Lehenengoa Urretxu, Azkoitia eta Zumarragan egongo litzateke, eta lau aerosorgailu instalatzea aurreikusten du, 15,3 milioi euroko inbertsioarekin. Horietako bakoitzak 4,5 megawatteko edukiera du, eta, beraz, potentzia osoa 18 megawattekoa da, egoitza Madrilen duen energia-konpainiak egunkari honi jakinarazi dionez.
Trekutz, berriz, Urretxun eta Antzuolan planteatzen da, 12 megawatteko potentzia instalatuarekin. Proiektuak jasotzen duenaren arabera, azalera horretan bi aerosorgailu ezarriko lirateke, bakoitza 6 MW-koa, eta aurrekontua 10,2 milioi eurokoa izango litzateke.
Buruzaikoaren barruan daudenen erdia izan arren, azken kapazitatea handiagoa da haize-errota horien ezaugarriengatik, 100 metro baino gehiagoko tamaina baitute Kapital Energyk garatutako handienak.
Oro har, energia eolikoaren Estatuko konpainiaren esku-hartzeak Gipuzkoara 25,5 milioi euroko inbertsioa erakarriko luke, guztira 30 megawatteko potentzia instalatuarekin. “Euskadi lehentasuna da guretzat”, adierazi dute Madrilgo enpresako iturriek Gipuzkoako proiektu indartsu horiek azaltzeko. Aurrera ateraz gero, Araban eta Bizkaian beste esku-hartze bat egingo lukete, jendaurrean jartzear dagoen lurralde batean.
Kapital Energyren proposamena oso fase hasiberrian dago oraindik, konpainia eolikoak aitortu duenez, eta dagoeneko kontaktuak hasi ditu parke eolikoak planteatzen diren udalerrietako arduradunekin, ekimen horren berri emateko. Izan ere, gaur egun, Eusko Jaurlaritzak jendaurrean jartzeko izapideak hasi ditu, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian (EHAA) eta Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean (GAO) jakinarazita.
Horrela, epe bat irekitzen da, edozein interesdunek espedientea aztertu eta egokitzat jotzen dituen alegazioak aurkezteko aukera izan dezan. Ibilbide luze baten lehen urratsa da, eta, adibidez, aerosorgailu horiek instalatzeko ingurumen-baimena beharko da. “Abian jarri berri den proiektua da”, diote iturriek, eta uste osoa dute amaiera ona izango duen bideari ekingo diotela.
Parke eoliko horiek gauzatzekotan, Gipuzkoak ezaugarri horiek dituzten bi azpiegitura bakar izango lituzke bere lurraldean, gaur egun bertan dagoen parkea Arabarekin partekatuta baitago.
2001ean Elgea mendilerroan inauguratutako instalazioak 27 megawatteko potentzia du instalatuta, eta Eólicas de Euskadik kudeatzen du, Iberdrolak eta EEE Energiaren Euskal Erakundeak parte hartzen duten enpresak. Haize-sorgailuak Gipuzkoako Oñati eta Aretxabaleta udalerrietan eta Arabako Barrundia eta Donemiliaga udalerrietan banatzen dira.
Lurralde proiektua
Euskadin 2002an sortutako Kapital Energy enpresaren presentzia ez da berria, baina oraingo honetan instalazio zehatzak gauzatzeari buruzkoa da. Bestela ere, azken bi urteotan, Euskadiren garapenean lagundu dute, 50 milioi euroko erosketa- eta lankidetza-kontratuekin, konpainiak kalkulatu duenez.
Horietatik, enpresek 26,5 milioiko partaidetza izan dute energiaren arloko proiektuetan, eta 19 milioi eskuratu ditu Euskadin fabrikatutako piezetan. Siemensek Asteasun (Gipuzkoa) duen fabrikarekin akordio batera iristeko aukerari buruz galdetuta, Capital Energyk dio oraingoz ez dagoela ezer sinatuta eta proiektuak aurrera egin beharko duela aukera hori aztertzeko.
Nolanahi ere, gogorarazi du bere Lurralde Proiektua martxan duela, bere negozio-plana ezarpen bat garatzen duen eremu geografikoko behar sozioekonomikoekin bateragarri egitea bilatzen duen ekimena, “Balio partekatua sortzen dela ziurtatzeko”. Azpiegituren eta zerbitzuen hobekuntza, konektibitatea eta digitalizazioa edo kolektibo behartsuen osasuna eta integrazio soziolaborala energia eolikoaren konpainiak bultzatzen dituen lineen artean daude.
Berriztagarriak bultzatzea Bi proiektu horiek Gipuzkoan iragartzeko, Eusko Jaurlaritzak hasierako oniritzia eman dio Araban bi parke eoliko eraikitzeari: Azazetakoa, 40 megawatteko edukiera duena, eta Labrazakoa, Oionen dagoena, megawatt berberekin, eta horiek izapidetzen jarraitzen dute.
Hala ere, Aixeindar sozietateak lurralde historiko berean beste bi sortzeko baimena eskatu zuen, zehazki Arraian eta Maeztun eta Arkamon, baina azkenean ezingo dira garatu, ez baitute ingurumen-inpaktuaren baimena lortu.
Eusko Jaurlaritzak egungo 153 MWetatik 783 MWetara igo nahi du potentzia eolikoko instalazioa, 2030. urtean amaitzen den epean.