Elikagaien gorakada, egun hauetan supermerkatura joan den edonork erosiko duena, ez da Gabonetako produktuetara mugatzen. Ogiak ere gora egin du azken asteotan, nazioarteko merkatuetan gariak izan duen gorakadaren eta enpresetan izan den gastu energetikoaren ondorioz.
Nafarroan, kasu askotan, bi enpresa lehiatzen dira ogiaren salmentan. Ogi Berrik bost zentimotan igo zuen barra azaroaren hasieran, 1,20 eurotik 1,25 eurora). Eta gaur Taberna izan da, orain Monbake talde inbertitzailearen jabetzakoa, % 9ko igoera zehaztu zuena, bere oinarrizko barra 1,10 eurotik 1,20 eurora igo baitzen. Egunean ogi-barra bat kontsumitzen duen familia batentzat hilean hiru euro inguruko igoera hori txahala, arkumea, oilaskoa eta txerria erregistratzen ari direnarekin bat dator. Pentsuen igoeraren ondorioz, haragia da gehien igotzen ari den produktuetako bat.
Hori guztia urtea % 6 inguru amaitzeko bidean dagoen inflazioan nabari da, azken hiru hamarkadetako punturik altuenean, eta aurreko krisiak jada kolpatutako soldaten erosteko ahalmena ito egin du. Izan ere, 2021ean, Nafarroan 3,64 puntuko erosahalmena galdu dute soldatek, 2012tik izandako jaitsierarik handiena. “Jaitsiera horren ondorioz, 2008an hasitako krisi handiaz geroztik, soldaten erosteko ahalmena 5,12 puntu jaitsi da gure erkidegoan”, azaldu du Jesus Santos UGTko idazkari nagusiak.
Sindikatuak txosten bat egin du azken urteetako soldaten eta prezioen portaera aztertzeko, eta azken 14 ekitaldietako zazpitan prezioak batez besteko soldatak baino gehiago hazi direla ondorioztatu du. “Soldata-debaluazioa helburu bat izan da”, azaldu du sindikatuak, eta soldaten benetako hobekuntza “hitzarmen kolektiboak negoziatzeko funtsezko elementua” izango da sindikatuarentzat 2022an, eta hitzarmen kolektibo guztietan soldatak berrikusteko klausulak sartzea eskatuko du, hitzartzen diren soldata-igoerekin batera, langileen erosteko ahalmenari eusteko berme bakar gisa “. Gainera, hitzarmeneko gutxieneko soldata 1.100 eurokoa izatea eskatuko du.
UGTren txostenaren arabera, 2008ko krisi handiarekin hasitako erosahalmenaren bilakaeraren azterketak agerian uzten du “2012ko lan-erreformak soldaten debaluazioan izan duen funtsezko eginkizuna, hau da, lan-merkatuaren prekarizazioarekin batera, PPren Gobernuak inposatutako lege-esparru berriak bilatzen zuen helburuetako bat, Europar Batasunak bultzatutako lan- eta gizarte-murrizketen politika austerizida okerrak aplikatuz”.