Inflazioa % 6,7ra igo da abenduan, ia hogeita hamar urteko tasarik altuena, 1992ko martxotik, elektrizitatearen prezioen igoeragatik, kontsumoko prezioen indizearen (KPI) datu aurreratuaren arabera. Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) atzo argitaratutako datuen arabera, abenduko urteko tasa 1,2 puntu igo da, azarokoa ( % 5,5) baino.
Joan den hilabetearen aldean, kontsumo-prezioek % 1,3 egin dute gora, 1983ko abendutik 38 urtetan hileko tasan izan den igoerarik handiena, EINen arabera. Abenduko joerari dagokionez, nabarmentzekoa da elektrizitatearen prezioaren igoera, 2020ko abenduan baino handiagoa hil honetan, eta, neurri txikiagoan, elikaduraren prezioen igoera, iazko jaitsieraren aldean.
Horrela, KPIaren urteko tasak urte bat ixten du non prezioen bilakaera igotzen joan den otsailetik, % 0,0an baitzegoen, energiaren prezio altuen eta tentsioen testuinguruan munduko merkataritzan, pandemiaren geldialdiaren aurrean 2020an tasa negatiboak erregistratu baitziren. Apirilean, tasa % 2tik gorakoa izan zen, eta udatik aurrera hilabetez hilabete gehiago eskalatu zen, energiaren prezioak igotzen hasi baitziren, eta horri urteko azken txanpan elikadura gehitu zaio. Energia eta elikadura kontuan hartu gabe, azpiko inflazioaren urteko aldakuntza-tasa ere igo egin da, baina neurri txikiagoan, % 2,1era iritsita, KPI orokorrarena baino ia bost puntu beherago. Hala ere, 2013ko martxotik azpiko inflazio-tasarik handiena da.
Gobernuaren aldetik, Lehendakaritzako, Gorteekiko Harremanetarako eta Memoria Demokratikoko ministro Felix Bolaños ziur agertu zen inflazioa “aldi baterakoa” dela, susperraldi ekonomikoa izaten ari den “tirabiraren” ondorioz gertatzen dela, eta 2022an zuzenduko dela. Ildo horretan, adierazi zuen Espainiako Bankutik Europako Banku Zentralera doazen “erakunde nazional eta nazioarteko guztiak” bat datozela inflazio-tasa “iragankorra” dela, “Datorren urtean”.
Horri dagokionez, Bolañosek adierazi zuen “fenomeno globala” dela, mundu osoko susperraldi ekonomikoaren “tirabiraren” ondorioz gertatzen dela eta ekonomia aurreratu guztiei eragiten diela. “Adibidez, Estatu Batuetan KPIaren tasa Espainiakoa baino altuagoa da”, esan zuen.
Gainera, tasa “altua” dela onartu zuen arren, igoera hori inflazioa “zero” izan zen 2020ko urtearekin alderatzearen ondorio dela adierazi zuen. Azkenik, ziurtatu zuen Gobernuak argindarraren faktura merkatzeko hartutako neurriek inflazioa aplikatu izan ez balitz baino “askoz txikiagoa” izatea lortu dutela.
“Nahiko datu kezkagarria da”, adierazi du Guillermo Rocafort Europako Unibertsitateko irakasleak. “Europan gaiari burdina kentzen ari dira, baina kontuan hartu beharko lirateke Fed estatubatuarretik datozen iruzkinak, inflazioa epe ertain-luzera joan daitekeela ohartarazten dutenak. Espainiarako eta EBrako datu negatiboak dira “, gaineratu du Rocafortek.
“Ikusten ari gara azpiko inflazioak, prestatu gabeko elikagaien eta energiaren osagaia kenduz gero, eskalatzen jarraitzen duela, eta EBZren inflazio-helburuen gainetik dagoela, % 2tik gora”, adierazi du Javier Santacruz IEBko irakasleak. “Ekonomiak ez du indar nahikorik susperraldiaren, errenten edo enpresen mozkinen une honetan, familien erosteko ahalmenaren beherakada konpentsatzeko”, adierazi du.
Sindikatuetatik UGTk salatu duenez, KPIaren datuen aurrerapena ” % 7 ingurukoa da, hitzarmeneko soldatak % 1,5 baino ez dira hazten”, eta horren aurrean, patronalari soldatak “berehala” igotzeko eskatu dio, eta Gobernuari, berriz, 2022an 1.000 eurora igotzeko LGSa.