Donostiako ostalaritza-zerbitzua Osakidetzan ezarri da. Antigenoen testekin, bajekin eta altekin hasi dira, baina laster izan daitezke gernu-analisiak edo beste proba batzuk. Hastea da dena. Lehen mailako arreta kaoserantz doa. Ilara sobietarrak osasun-zentroetan. Eta albo-ondorioak, kronikoak behar ez bezala artatzeagatik, beste patologia batzuetan probak, diagnostikoak eta tratamenduak atzeratzeagatik, pazienteen eta osasun-langileen osasun mentala hondatzeagatik eta gogogabetuta egoteagatik. Horrek esan nahi du hondamendiak erretiroa aurreratu behar dela. Zenbatzeko sistema aldatzea, intzidentzia jaisten den jakiteko zailtasuna gehituta. Komunikazio falta, baita etxeko langileekin ere. Konponbide zaila epe laburrean. Zein prodest?
Birusaren aurkako gerra zela esan ziguten. Gilarena. Etsaiaren gaineko adimenik ez genuen. Gure aholkulari tekniko-zientifikoak etxean ibiltzekoak ziren. Hala, seigarren olatuak harritu gintuen osasun-langileen kontratuak eteten zirenean. Batzuetan uste dut infiltratutako birusaren agente batek hartzen dituela ekimenak. Eta ez du balio errua herritarrei botatzea eta hizkuntza inklusiboarekin ixtea, hori bai, eskolako saskibaloiko presidenteari bezala. Zerbaitek huts egiten du, zerbitzari publikoaren behar bezalako apaltasunaz gain. Eta ez dut esaten erraza denik.
Asteazkenean futbolari, eta Atano III.ean seietan txertoa jartzeari utziko diote taberna irekitzeko eta zale errealistek hartzeko aukera izan dezaten. Baina ostegunean danborradarik ez.
El Quijote-k dio, ez Bibliak, Pablo de Tarso zalditik erori eta argia ikusi zuela. Kostako santua XVII. mendean ilustratu zuten Caravaggio, Rubens edo Murillok, besteak beste. Zaldizko gaiztoak askotan erori gara, baina argia ikusi gabe; izarrak, agian. Orain berriro eroriko naiz. Gure osasun asistentzialaren kalitateari buruzko mitoa erortzen zait, mantentzen lagundu dudana eta gorabeherekin funtzionatu duena hutsarte birusa iritsi den arte. Propaganda ez da nahikoa komunikabide publikoetan. Gure kudeaketa eta beste batzuena ez dira hain desberdinak, nahiz eta oraindik super mediku gazteago, prekarioago eta gogotsuago batek eztabaidatzen didan, gogoraraziz Espainiako batez bestekoaren azpitik gaudela koronabirusak eragindako hilkortasunean (hildako kopurua mila pertsonako) eta hilkortasunean (epitoak biztanle kopuruaren arabera).
Baina arazoa ez da oraingoa. Urte asko dira arrastaka dabilela, mediku talde batek fonendotik desertatu eta, magia eta behatz artez, osasun kudeaketan aditu eta zuzendari bihurtu zirenetik. Propagandak pazientea bezero bihurtu zuenean. Hauts haietatik, barka, lohi hauek. Agian azterketa historiko, kritiko eta independente batek irtenbideak ekarriko lituzke.