Euskal higiezinen merkatuaren suspertzeak hipotekak sinatzea bultzatu zuen iaz Euskadin, eta etxebizitza erosteko ia 2019an adina kreditu erregistratu zituen urtarriletik azarora bitartean, covid-aren aurreko urtean. Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) atzo argitaratutako datuen arabera, azarora arte 18.882 hipoteka sinatu ziren etxebizitza erosteko, hau da, aurreko urtean baino % 7 gehiago.

Hala eta guztiz ere, deigarriena da hamaika hilabetean 2019an baino 79 mailegu gutxiago sinatu izana, eta, itxura guztien arabera, abenduko datuak kontabilizatzean, merkatuak 20.000 hipoteken maila gaindituko du berriro, 2011tik lehen aldiz.

Gogoan izan behar da urte horretan aurreko krisiaren susperraldiak huts egin zuela. Aurreko urteetako ezkutuko eskari guztia azaleratu zen eta errekorreko ekitaldia itxi zen, 23.000 kreditu baino gehixeagorekin etxebizitzarako. Atzeraldian izandako berrerortzeak bost urteko atonia zikloa ireki zuen eta 2017ra arte ez zen hipoteka-jarduera erabat suspertu.

Ordutik aurrera, operazioak hazi egin dira urtetik urtera. Pandemiak bilakaera desitxuratu zuen 2020an. Konfinamenduaren hilabeteetan balaztada bat gertatu zen, baina ekainean eta uztailean sinatu ziren atzeratutako eskriturak. Urtearen azken balantzea 2019koa baino zertxobait positiboagoa izan zen, zehazki % 1,45ekoa, baina nabarmen murriztu zen aurreko ekitaldietako batez besteko erritmoa ( % 7 baino pixka bat gehiago).

Beraz, iaz hazkundearen intentsitatea berreskuratu zen. Gainera, hipoteka-kredituen formalizazioak gora egin zuen azaroan, 1.935 titulu sinatu baitziren, hau da, % 30,4ko igoera aurreko hilaren aldean.

Horrela, moteldu egin zen urrian irailarekin alderatuta izandako beherakada, azken hamar urteetako hilabeterik onena izan baitzen, 2.148 hipotekarekin, 2020ko ekaina kontuan hartu gabe, orduan 2.666 eragiketa formalizatu baitziren konfinamendua kendu ondoren.

Urte arteko bilakaerari dagokionez, iazko azaroan % 16,5eko hazkundea izan zen. Ehuneko hori Estatu osokoa baino txikiagoa da ( % 24), beste erkidego batzuetan adreilua dinamikoagoa delako.

Estatuko egoera

Zehazki, Espainian 36.220 mailegu sinatu ziren azaroan, kopururik handiena 2010eko azarotik, orduan 43.000 hipoteka baino gehiago sinatu baitziren. Azaroko aurrerapenarekin, urrian baino hiru puntu gutxiago, etxebizitzen gaineko hipoteken sinadurak elkarren segidako urte arteko igoeren bederatzi hilabete ditu.

Estatistikaren arabera, etxebizitzen gainean eratutako hipoteken batez besteko zenbatekoa % 1,5 handitu zen azaroan, 138.189 euroraino; mailegatutako kapitala, berriz, % 26 hazi zen, eta 5.005 milioi eurora iritsi zen Estatuan. Euskadiren kasuan, mailegatutako kapitala 308,1 milioi eurokoa izan zen, % 21,5 gehiago urte arteko konparazioan, eta % 25 gehiago aurreko hilabetearekin alderatuta.

Higiezinen atariek sektorearen dinamismoa nabarmendu zuten atzo. Juan Villén Idealistako arduradunak adierazi duenez, zifra horiek “azken urtean hipoteka-merkatuan izandako hazkunde sendoaren jarraipena erakusten dute”. Villenen ustez, joera mantendu egingo da abenduko datuak ezagutzen direnean.

Bestalde, Ferran Font pisos.com atariko Ikerketa zuzendariak adierazi duenez, koronabirusaren eragina gero eta “urrunago” dago. Fotocasatik, María Matos Ikerketa zuzendari eta bozeramaileak ziurtatu zuen, 2022rako, “Ziurrenik” hipoteken erosketak egonkor mantenduko direla. “Baldintzak onak izaten jarraituko dute Europako inflazioak interes-tasak norabidea aldatzera behartzen ez baditu eta negatiboan jarraitzen badute”, azpimarratu zuen.

Egilea Andoni Beitia