SEAk pandemiaren seigarren olatuak lurraldeko enpresa-sarean izan duen eragina ezagutzeko egin duen azterlanaren txosten osoa argitaratu du. Urtarrilaren 10etik 17ra bitartean egindako inkestaren arabera, 2021eko bigarren seihilekoan ekoizpen-jarduera gehien kolpatzen ari zen alderdietako bat hobetu egin da: hornidura-kateen zailtasunak. Baina, aldi berean, Arabako patronalak ohartarazi du pandemiaren ondorioak arintzeko jasotako maileguak itzultzeko luzamenduaren amaiera hurbiltzen dela.

SEAk aurreko asteetan egin dituen txosten horren bi aurrerakinetan, nabarmendu zuen omikronek eragin dituen arazoak, Gabonen ostean, laneko bajen hazkunde esponentzial gisa – Arabako enpresen % 54k gabonen osteko lehen astean zuen bere plantillaren % 10 gutxienez bajan –. Gainera, aurreratu zuen lurraldeko konpainien % 56k 2021eko kontuak itxi behar zituztela, mozkin-marjinak % 11tik gora jaitsita, eta % 21ek % 25etik gorako jaitsierei aurre egin behar zietela.

Arabako ekonomiaren beste elementu garrantzitsu bat inflazioa da. Urtarrileko KPI aurreratuaren arabera, Euskadik % 6,4an itxi zuen 2021, eta Arabak, % 6,8an. Bilakaera horrek erakusten du, neurri batean, enpresek lehengaiak, energia eta salgaien garraioa garestitu dituztela.

Testuinguru horretan, SEAk atzo gogorarazi zuen azken bi urte hauetan lurraldeko 5.000 enpresak baino gehiagok ICOren edo Elkargiren covid maileguak erabili dituztela pandemiak eragindako zailtasunei aurre egiteko. Horietatik % 90 ETEak eta autonomoak dira, eta horietatik % 74k hamar langile baino gutxiago dituzte. Datozen hilabeteetan itzuli beharko den zenbatekoa 1.336 milioi eurokoa da.

Juan Ugarte SEAko idazkari nagusiak azpimarratu zuen mailegu horiek amortizatzeko epea datozen hilabeteetan hasiko dela. Inkestatutako enpresen % 46k diote urtebete edo gehiago beharko dutela pandemia aurreko jarduera berreskuratzeko. “Gure enpresa gehienek ezin izan dute beren jarduera osoa berreskuratu eta, ondorioz, mailegu horien itzulketari aurre egiteko ezintasuna iragartzen dute”, adierazi zuen Ugartek.

Zehazki, hamar enpresatik hiruk onartu dute arazoak izango dituztela maileguak itzultzeko. Sektoreka, ostalaritzak ditu zailtasun handienak ( % 62,5); industrian, berriz, heren batek aitortu du arazoekin aurre egiten diola kopuru horien amortizazioari ( % 33), eta eraikuntzan eta zerbitzuen sektorean, berriz, ehuneko hori % 25ekoa da.

Enpresen % 42k adierazi du arazoak dituela salgaiak garraiatzeko – Azaroko inkestan baino 14 puntu gutxiago –, eta % 62k zailtasunak ditu oraindik hornidura eta lehengai faltagatik, duela bi hilabete baino 16 puntu gutxiago.

Egilea Admin