Urtea buru-belarri hasi da negoziazio kolektiboaren esparruan, Gipuzkoako metalaren eta Bizkaiko eraikuntzaren eta kontserba-industriaren hitzarmena sinatu baita. KPIari lotutako soldata-igoerak aurreikusten dituzten lan-esparruak, 2021a errekorrean amaitu zuena ( % 6,5). Hala ere, enpresaburuen eta sindikatuen arteko elkarrizketari dagokionez, asko dago mozteko.

EAEko ia 100.000 langile sektoreko sei hitzarmen berritzeko zain daude, baina bertan behera geratu dira. Metala Araban (13.000 langile inguru), Metala (50.000 kontratatu inguru) eta Bizkaiko Bulegoak (10.000) dira. Gipuzkoan, Ostalaritza (12.250), Bulegoak (7.400) eta errepideko garraioa (4.700) negoziatzeko daude.

Negoziazio kolektiboaren baitan geratzen diren hitzarmen handiak dira; guztira, 24 lan-esparru galdu dira. Berritu gabeko gainerako hitzarmenen artean, batzuk oso garrantzitsuak dira, hala nola Arabako Metalaren Merkataritza (3.123 langile), Abokatuen Bulegoak (1.570) eta Bizkaiko zamaketa (1.272) edo Gipuzkoako Farmazia Bulegoak (963). Beraz, sektoreko negoziazioan blokeoak eragindako langileak 110.000 inguru dira, hau da, Euskal Autonomia Erkidegoko soldatapeko guztien % 18 baino gehiago.

Horiei beste 220.000 langile gehitu beharko litzaizkieke, sektoreko eta enpresako hitzarmenak luzatuta dituztenak eta berritzeko daudenak. Beraz, Euskadiko langileen % 46k baino ez du indarraldi arrunteko hitzarmen bat, Lan Harremanen Kontseiluaren (LHK) kalkuluen arabera.

Hala eta guztiz ere, Tomas Arrietak zuzentzen duen erakundea nahiko baikorra da aurtengo negoziazio kolektiboari dagokionez, eta datozen hilabeteetan gaur egun blokeatuta dauden hitzarmen horietako asko berrituko direla espero du. Beste kontu bat da hurrengo hilabeteetan sinatzen diren lan-esparruetan izan daitekeen soldata-igoera. 2021eko erreferentziak eta patronalak bidaltzen duen soldaten moderazio mezuak ez dute itxaropen handirik sortzen aurrealde horretan, batez ere enplegu gutxien duten sektoreetan. Aurreko urteko batez besteko soldata-igoera % 1,2koa izan zen indarrean dauden hitzarmenetan, % 1,9koa enpresako hitzarmenetan eta % 1ekoa sektoreko hitzarmenetan, LHK-k nabarmendu duenez, joan den astean argitaratutako azken txostenean.

Inflazioaren tentsioak LHK-k soldaten igoera horiek alderatzen jarraitzen du, “Abenduan KPIk gure erkidegoan izandako urte arteko % 6,4ko igoerarekin eta urte osorako % 3,1eko batez besteko inflazioarekin”.

Koiunturazko inflazioa

Zenbait urtez “prezioen mailan aldaketa oso moderatuak edo negatiboak” izan ondoren, zikloa aldatu egin da eta, enpresariek eta Gobernu zentralak koiunturazko inflazioa dela ziurtatu arren, igoera horrek ez du bizitzaren kostuaren igoera konpentsatzen.

Aldagai hori sartzen ari da aurten sinatutako hitzarmenetan: langile kopuruaren araberako Bizkaiko bigarren hitzarmen handia, Eraikuntzakoa, 20.000 kontraturekin, Bizkaiko kontserba-sektorean eta Gipuzkoako metalean.

Ildo horretan, CCOO sindikatuak Estatuko elkarrizketa sozialean adostutako lan-erreforma garatzeko eskatu zion atzo patronalari, oraindik Kongresuan baliozkotzeke dagoena, Euskadiko ostalaritzako sektoreko hitzarmenetan, Gipuzkoaren kasuan “blokeo” egoeran baitaude. Ohar batean, sindikatuak gogorarazi zuen Euskadin 36.597 pertsonari estaldura ematen dieten hitzarmen kolektiboetatik. Sindikatuaren arabera, ostalaritzako enpleguaren susperraldian soldata txikiak eta behin-behinekotasun eta lanaldi partzialeko enpleguaren tasa handiak daude, “Emakumeen lanaren kasuan are larriagoak diren prekarietate-baldintzak”, salatu zuen.

Egilea Andoni Beitia