Eusko Jaurlaritzak 7 milioi euro inbertituko ditu Txingudiko Badiako naturguneen konektibitatea lehengoratzeko eta hobetzeko, Irun eta Hondarribia artean, Gipuzkoan. Jarduketa horien esparruan, San Lorentzo aintziraren proiektua eguneratu eta hobetu egin da, eta obra otsailean lizitatuko da, 4,6 milioi euroko zenbatekoarekin.

Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen sailburua Txingudin eta Plaiaundin izan da asteazken honetan, Hezeguneen Munduko Egunean, Eusko Jaurlaritza bultzatzen ari den jardueren jarraipena egiteko.

Bertan izan dira Amaia Barredo Ingurumen Jasangarritasuneko sailburuordea, Adolfo Uriarte Natura Ondare eta Klima Aldaketa zuzendaria eta Alex Boto IHOBEko zuzendari nagusia.

Txingudiko padurak Plaiaundiko Parke Ekologikoaren hego-mendebaldean daude. Ekologia-, ingurumen- eta paisaia-balio handiko eremua da, baina giza presentzia ere handia du. Gipuzkoako Hegaztientzako Babes Bereziko Eremu bakarra da, eta puntu berezia da hegaztien migrazio-prozesuetan. Gainera, Txingudi Nazioarteko Intereseko Hezegune gisa agertzen da, Ramsar Hitzarmenean aurreikusitakoaren arabera.

Txingudiko Badiaren inguruko naturaguneen konektibitatea leheneratzeko eta hobetzeko Plan Zuzentzailearen esparruan azken lau urteotan egindako jardueren balantzea egin du Tapiak, eta 2,3 milioi euroko inbertsioa egin da.

Egindako jarduketa nagusietako bat San Lorentzo urmaela handitzearekin eta padura-azalera handitzearekin lotuta dago, Plaiaundiko atzealdea lehengoratuz. Horretarako, gune horretako ingurumena lehengoratzeko hainbat azterlan kontratatu dira, inplikatutako eragileekin koordinatuta (Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako Foru Aldundia, Kostaldeen Zuzendaritza Nagusia, Ura eta Ekoetxea Txingudi).

Era berean, lursaila zeharkatzen duen linea elektrikoa kentzeari, lurren azterketa geoteknikoari, lurzorua egokitzeari eta baratzeak eta egiturak hartzen zituzten lurren desjabetzeari eta hondakinak kudeatzeko planari ekin zaie, besteak beste. Zeregin horietan 2 milioi euro baino gehixeago inbertitu dira.

Sailburuak gogorarazi du hitzemandako beste jarduketa bat bizikletentzako eta oinezkoentzako ibilbideak sortzearekin lotuta dagoela, Hendaia, Irun eta Hondarribia estuarioaren inguruan hiri-konektibitatea sustatzeko.

Oinezkoentzako eta bizikletentzako bide berri bat proposatzen da Pierre Lotitik, Irunen, Frantziarekin lotzeko zubien azpiko pasabide batekin. Eraikuntza-proiektua, azterketa batimetrikoa eta topografikoa eta azterketa geoteknikoa idatzi dira, 90.000 euroko inbertsioarekin.

Zaldiferra eta Bekoerrota eremuetan

Bestalde, Jaizubiako padurak inguratzen dituzten bidezidorren sarea osatu nahi da Zaldiferra eta Bekoerrota eremuetan, ibilbideak Natura 2000 Sareak babestutako eremuen mugetara ahalik eta gehien hurbiltzeko asmoz.

Horretarako, desjabetu egin dira ezkerraldeko bidezidorrak osatzeko behar ziren lurrak, eta 110.000 euroko inbertsioa egin behar izan da horretarako. Lurzoru horiek kostuen esku jarri dira, 600.000 euroko obra lizitatu ahal izateko.

Eusko Jaurlaritzak zehaztu duenez, egindako inbertsio horien guztizkoaren zati bat (2,3 milioi euro baino zertxobait gehiago) Europako funtsetatik dator, Txinbadia proiektuaren esparruan (Espainia – Frantzia – Andorra Lurralde Lankidetzarako Programa Operatiboaren INTERREG proiektua, FEDER funtsek % 65ean finantzatua).

Jarduera horiei San Lorentzo aintzira gehitu behar zaie orain, Bidasoako ingurumena lehengoratzeko proiektu nagusia, eta hurrengo asteetan hasiko da lizitazio-prozesua.

2021ean naturgune hori lehengoratzeko eta konektatzeko proiektua aktibatu ondoren, proiektua egokitzeko lan handia egin behar izan da, lurraren berezitasun geotekniko eta morfologikoetara egokitzeko. Hasierako proiektua 2,7 milioikoa bazen ere, behin betikoak 4,6 milioiko oinarrizko aurrekontua izango du.

Euskadik 508 hezegune ditu; horietatik sei garrantzi berezikoak dira nazioartean, eta Ramsar zerrendan jasota daude. Txingudiz gain, Urdaibai, Guardiako aintzirak, Salburua, Ulibarri-Ganboa eta Gesaltza Añana daude. Guztiek 1.734 hektareako azalera hartzen dute.

Hezeguneek lehorreko eta uretako ekosistema hibridoak sortzen dituzte, ur gezakoak zein gazikoak, eta animalia eta landare espezie ugari biltzen dituzte. Beren funtzioa oso garrantzitsua da, ez bakarrik mantentzen duten biodibertsitatearen ikuspegitik, baita uholdeetatik babesten dutelako eta karbono-hustubideak direlako ere.

Arantxa Tapiak esan du hezeguneak babestea “erabakigarria” dela “Euskadiko hezeguneetako dibertsitate biologikoa leheneratzeko eta berreskuratzeko”, eta nabarmendu du “Administrazio eta eragile desberdinen arteko ituna erabakigarria” dela “ingurumena eta lurraldea lehengoratzeko emaitza egokiak lortzeko”.

Egilea Andoni Beitia