Hidrogenoaren Euskal Korridorearen elkarteak aurreikusten du aurten 200 milioi inguruko inbertsioak egingo direla hainbat proiektutan, besteak beste, Abantoko Parke Teknologikoan, 2023. urtearen hasieran martxan egongo dena 32 milioi inguruko inbertsioaren ondoren, eta, besteak beste, elektrolizagailu bat eta hidrogenera bat izango dituena.

Proiektu horien garapenaren berri eman da Hidrogenoaren Euskal Korridorearen Elkarteak antolatutako jardunaldi batean. Bertan parte hartu dute, besteak beste, José Ignacio Zudaire presidenteak eta Petronor Innovación, Irizar eta Nortegas enpresetako ordezkariek.

Konpainia horiek osatzen dute 78 erakundek osatzen duten Hidrogenoaren Euskal Korridorearen Elkartea. Helburua hidrogenoaren ekosistema sortzea da, Euskadin oinarrituta, eta, horretarako, aurkezpenean iragarri zuten bezala, 2026ra arte 1.500 milioiko inbertsioak ekarriko dituzten proiektuak bultzatu nahi dituzte.

Astelehen honetan Bilbon egindako jardunaldian, Jose Ignacio Zudaire elkarteko presidenteak adierazi du inbertsio gehienak lehen urteetan egingo direla, ekoizpenari dagozkionak.

Zehazki, 2022, 2023 eta 2024ko ekitaldiek aurreikusitako inbertsioaren % 70 bereganatuko dutela uste du, eta, zehazki, urte honetarako 200 milioi inguruko inbertsioak aurreikusten ditu hainbat proiektutan.

Inbertsioetako bat Bizkaiko Abantoko Parke Teknologikoko hidrogeno-proiektua da. 2023. urtearen hasieran jarriko da martxan, eta 2,5 MW-eko elektrolizagailu bat, hidrogenera bat, hidroduktu bat eta mugikortasun-parke bat barne hartzen ditu.

Elektrolizatzaileak

Azaldu duenez, elektrolizatzailea parkearekin lotzen duen kanalizazio bat dago, 2 kilometroko luzerakoa, eta parke horretan mugikortasun-parke bat jarriko da, hidrogenera bat ibilgailu arinei zein astunei hidrogenoa emateko, eta instalazio logistiko bat, hidrogenoa etorkizunean aurreikusitako beste hidrogeneretara kamioiz eramateko. Autobusak karga geldoan kargatzea ere aurreikusten da. Abanton aurreikusitako proiektuak 32 milioi euroko inbertsioa ekarriko du, gutxi gorabehera.

Mugikortasun proiektu honetan Petronor, Nortegas, Repsol eta EEEk parte hartzen dute, eta urtebetean ekoizpena, banaketa eta banaketa izatea espero da, mugikortasun horrek hidrogenerak izateko aukera izan dezan, bai Abantoko Parke Teknologikoan, bai Euskadin – Gipuzkoan eta Araban – Sartuko den satelite gehiagoren batean.

Halaber, Petronor, EEE eta Enagas enpresek 10 Mw-ko elektrolizatzaile bat instalatzea aurreikusten dute, Bilboko Portuan kokatua eta 2024 hasierarako aurreikusita dagoena. Horren ekoizpena erregai sintetikoen (efuels) instalaziora bideratuko da.

Petronorren findegian 2025erako aurreikusita dagoen hirugarren instalazio batek 100 Mw-rainoko elektrolizatzaile bat izango du, Petronorren deskarbonizazio-prozesuari eta inguruko siderurgia-kontsumoei (Celsa Nervacero edo Arcelor) ekiteko.

Bestalde, Nortegásek beste proiektu batzuk ere zehaztu ditu, hala nola H2Sarea edo Boroan aurreikusitakoa, non, beste bazkide batzuekin batera, elektrolizagailu batekin hidrogeno berdea sortzeko proiektu bat planteatzen duen fase desberdinetan. Konpainiako ordezkariak adierazi duenez, elektrolizaziorako eta hidrogenorako gaitasuna duten heinean, kontsumitzaile nagusiei hidroduktuak edo arteria baten trazadura egingo zaie Ezkerraldearen inguruan, hidrogenoa bezero industrialei hurbiltzeko.

Next Generation funts europarrei dagokienez, Zudairek uste du aurreikusitako inbertsioen % 30 edo 40 inguru izan daitezkeela, eta zehaztu du “posizionamendu ona” dutela, proiektu “kolaboratiboak” direlako, balio-kate osoa hartzen dutenak eta industria-teknologia garatzea bilatzen dutenak.

Adierazi duenez, orain “une kritikoan” daude, urte amaieran bi deialdi atera eta gero; beraz, orain ikusi beharko da ea “arin” funtzionatzen duen eta ea “arrazoizko epe batean” ebazten diren, “2023an eta 2024an proiektuak martxan egon behar direlako”.

Hidrogenoaren ekosistema sortuz

Bestalde, Zudairek adierazi du Euskadin hidrogenoaren ekosistema bat sortzeko estrategiak tokiko ikuspegia duela, eta, beraz, asmoa Euskadiko merkatua estaltzea dela. Hori “ahalegin handia” da, baina ez dute baztertzen etorkizunean Euskadi Portuaren bidez “potentzia esportatzaile” bihurtzea.

Bere hitzaldian, Zudairek adierazi du lortu nahi den energia berriztagarrien mailara iritsi nahi badu “beharrezkoa” dela hidrogenoa, eta gaineratu du siderurgia bezalako sektoreetan ezin izango direla zero isuriak lortu 2050erako, hidrogenoa kontuan hartzen ez bada.

Beraz, Hidrogenoaren Euskal Korridorearen elkarteko presidenteak adierazi duenez, “Oraingoan hidrogenoa geratzeko etorri da” eta “2050erako zero isurtze garbien helburua lortzeko ezinbestekoa da”.

Adierazi duenez, hidrogeno berriztagarria da helburua, berdea izenekoa, ingurumen-abantailak dituelako, eta, gainera, apustu horrek Espainiari hidrokarburo-ekoizleekiko mendekotasuna mugatzen lagun diezaiokeela uste du.

Zudairek baieztatu duenez, hidrogeno berriztagarriak (berdea) hornikuntza-segurtasuna eta CO2 murrizketa handiagoa ematen ditu, baina kostua da arazoa, hidrogeno grisaren bikoitza baita; hala ere, 2030etik aurrera parekotasuna lortzen has daitekeela uste du.

Jardunaldian, Nortegaseko ordezkari Izaskun Gorostiagak ere parte hartu du, eta hidrogenoak beste deskarbonizazio-aukera batzuekin alderatuta dituen abantailetako batzuk nabarmendu ditu, hala nola epe luzera eta kantitate handitan biltegiratu ahal izatea. Horrez gain, sare elektrikoa erabili gabe energia garraiatzea ahalbidetzen du, eta ez du erabilerarekin lotutako berotegi-efektuko isuririk.

Gorostiagak azpimarratu du “aukera bikaina” dela eraispen zaileko sektoreak deskarbonizatzeko, eta, horrekin batera, azpimarratu du erregai-piletan hidrogenoaren kontsumoak ez duela kutsatzaile lokalik isurtzen.

Nortegaseko ordezkariak gaineratu duenez, hidrogeno lehiakorra lortzeko “garrantzitsua da prozesuaren zati bakoitza ahalik eta eraginkorrena izatea. Ildo horretan, katearen urratsak arautzearen garrantzia azpimarratu du, definitzen den moduaren arabera, “Kostu bat edo beste” egongo baita. Gas naturalaren sarea hidrogenoa garraiatzeko “plataforma” bat izan daitekeela ere nabarmendu du.

Azkenik, Izaskun Gorostiagak neutraltasun teknologikoa eskatu die administrazioei, deskarbonizazioa ez baita ekonomiaren elektrifikazioa soilik. Era berean, proiektuak arintasunez izapidetzea eskatu du, bai eta proiektuak garatzeko diru-laguntzak eta funtsak ematea ere.

Miguel Palacio eta Arturo Fernandez Petronor Innovación enpresako ordezkariek ere parte hartu dute, hidrogenoaren aroa gainerako bektore energetikoen amaiera izango ez dela azpimarratuz eta hidrogenoak deskarbonizazio industrialean izango duen papera azpimarratuz.

Bestalde, Iñaki García Irizarreko ordezkariak adierazi du araudi berriak betetzeak CO2 emisioak mugatuko dituela eta ez dela teknologia bakar bat egongo mugikortasunean, baizik eta “anitzak eta osagarriak” izango direla. Nolanahi ere, hidrogenoak funtsezko zeregina izango duela uste du, ziklo osoan isurketarik gabeko soluzioa delako eta autonomia handiagoa eta kargatzeko denbora hobeak dituelako ibilgailu elektrikoarena bezalako beste soluzioek baino.

Egilea Andoni Beitia