Eusko Legebiltzarraren hezkuntza-sistemaren etorkizunari buruzko ponentziak proposatzen du ikastetxeen finantzaketa publikoa, sare publikokoak edo itunpeko pribatukoak izan, bakoitzak segregazioari eta gizarte-bazterketari aurre egiteko egiten duen “ahaleginaren” araberakoa izatea, Gorka Álvarez (EAJ) organo horretako presidenteak egindako ondorioen zirriborroan jasotzen denez, eta bertan ezartzen da euskal hezkuntza euskara anitzeko sistema gisa egituratzen dela “.
Alvarezek astearte honetan eman die Ganberako gainerako taldeei ondorioen lehen zirriborroa, hezkuntza-sistemaren etorkizunari buruzko akordio baterako oinarriei buruzkoa. Legebiltzarreko taldeek hainbat hilabete daramatzate arlo horretan lanean.
Atariko zirriborro hori egin da, abenduaren amaieran gaiaren inguruan ekarpenak egin dituzten ehun aditu eta hezkuntza-eragile ingururen agerraldiak amaitu ondoren.
Dokumentuak “eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren aldeko apustua egiten du, elkarbizitza positiboan, aukera-berdintasunean eta aniztasunarekiko errespetuan oinarritua”, EAJk emandako zirriborroaren laburpenaren arabera.
Testuak atariko izaera izango du, eta ponentziako gainerako kideek kontrastatu beharko dute. Euskara “komunikazio-hizkuntza” izango duen eredua defendatzen du, ikastetxeen autonomia indartuko duena eta irakasleak “ahaldunduko” dituena.
Dokumentu honek etorkizuneko Hezkuntza Legearen izaera “estrategikoa” aitortzen du, eta esparru berri bat
Arautegi “sendoa”; erronka global berriei erantzuna emango diena, hurrengo belaunaldien beharrei helduko diena eta hezkuntza “bikaintasunera” eramango duena.
Hori guztia ikasle guztientzako “kalitatezko” hezkuntzaren bidez egingo da, “Bizikidetza positiboa, aukera-berdintasuna, aniztasunaren aurrean gizarte-kohesioa eta aniztasunarekiko eta sinesmen-askatasunarekiko errespetua zainduz”. Zirriborroan eskola eredu “inklusiboa, bidezkoa eta kalitatezkoa” aldarrikatzen da.
Dokumentuan jasotzen denez, bizikidetzak “etorkizuneko edozein proiektu jasangarriren ardatza” izan behar du. Horrela, testuan hobetu beharreko zenbait alderdi planteatzen dira, hala nola esku-hartze komunitarioa, ikasle etorkinentzako tratamendua, gutxiengo etnikoak edo genero- edo sexu-bazterketa.
Egungo eskolatze-eredua eraldatzeko eta ikastetxe jakin batzuetan ikasle kalteberen kontzentrazioa saihesteko, txostenak “ezinbestekotzat” jotzen du barruti edo eremu bakoitzean hezkuntza-proiektu integralak garatzea.
Hori lortzeko, eskola-maparen azterketak eta egokitzapenak egin behar direla uste da, “Ekitateari eta errendimenduari dagokienez”. Era berean, familien kontsulta- eta partaidetza-ereduen eraginkortasuna hobetzea proposatzen da, eta ikastetxeetako ikasleen arteko desberdintasunak gainditzea, “Hezkuntza-kalitatea lortzeko”.
Jarduera guztiak — gehitzen du zirriborroak — “erakunde bakoitzaren eskumenak eta familiek ikastetxea aukeratzeko duten askatasuna errespetatuz” egingo dira beti.
Testuak gaineratzen duenez, jatorrizko desberdintasunak gainditzen lagunduko duen eskolaren aldeko apustuan, Hezkuntzako Euskal Zerbitzuak “baliabide publikoekin eutsiko die ikastetxeei, beren izaera juridikoa gorabehera, modu
Segregazioa eta gizarte-bazterketa gainditzeko ahaleginean dihardu “.
Horrela, adierazten da Euskal Hezkuntza Zerbitzuaren parte izango direla “legeak gizarte-balioen arloan, hala nola” aniztasunean oinarritutako ekitatea eta bizikidetza “, adierazten dituen konpromisoak hartzen eta betetzen dituzten ikastetxeak. Testuinguru horretan, azpimarratzen da eskola publikoak “funtsezko eginkizuna” duela hezkuntzaren zerbitzu publikoa ematen duten eragileen artean. Txostenak zehazten duenez, ikastetxeak “Administrazioaren pareko dira eskubide eta betebeharretan”.
Txostenaren zirriborroan zehazten den bezala, Hezkuntza Sailak zehaztuko du eskola-plazen eskaintza, ikastetxe guztien eskaintza kontuan hartuta. Gainera, “Doakotasun erreala” bermatuko da, eskolatze-kuotak kenduz.
Ikasleen oinarrizko hezkuntza-premiak % 100ean finantzatuko dira, eta gizarte-baldintza konplexuagoetan daudenei laguntza handiagoa emango zaie.
Programa-kontratua ikastetxe bakoitzak Hezkuntza Sailarekin adostutako plan estrategikoaren jarraibideak gauzatzeko tresna juridikoa, ekonomikoa, finantzarioa eta plangintza estrategikorako tresna izango da. Azken horrek bere planean ezarritako ildo estrategikoak zehaztu eta ikastetxearekin adostuko ditu, eta
Adostutako aldirako esleitutako aurrekontua, baliabide teknologikoak eta pertsonalak eta ebaluazioaren emaitzen kudeaketa-adierazleak zehaztuko ditu.
Ikastetxe-talde baterako programa-kontratu bat ere eratu ahal izango da; kasu horretan, ikastetxe bakoitzerako banakako eranskinak sartuko dira.
Eleaniztasuna
Euskal hezkuntza “euskara ardatz duen sistema eleaniztun gisa” egituratuko da, eta bi hizkuntza ofizialen (euskara eta gaztelania) eta, gutxienez, atzerriko hizkuntza baten bidez egituratuko da.
Horrela, “Herritarren gizarte-kohesioa eta komunikazio-gaitasuna bi hizkuntza ofizialetan bermatzea” da helburua. Zirriborroak adierazten du curriculumek bi hizkuntza ofizialak menderatzen direla bermatu beharko dutela Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaitzean, erreferentziazko Europako esparru bateratuko adierazleen arabera.
Gainera, curriculumek gutxienez atzerriko hizkuntza baten “ezagutza nahikoa” aurreikusi beharko dute hezkuntza-etapa hori amaitzean. Ikastetxe bakoitzaren hezkuntza- eta curriculum-proiektuek hizkuntza-arrazoiengatik ikasteko zailtasunak dituzten ikasleentzako laguntza-neurriak jasoko dituzte, ikasgaiak berandu ikastea saihesteko.
Neurri horiekin batera, ikastetxeetako zuzendaritzen ahalduntzerako eta lidergo pedagogikorako jarduerak, irakasleen hizkuntza-gaitasuna hobetzea, digitalizazioa, hezkuntza-komunitatearen parte-hartze aktiboa edo administrazioen arteko hezkidetza jasotzen ditu dokumentuak.
Hemendik aurrera, talde guztiek aztertu beharko dute dokumentua, ekarpenak egin ahal izan ditzaten. Gorka Alvarezek nabarmendu duenez, “Dokumentu irekia da eta
Adostasunerako bokazioa “.