Nire lagun Juan Marik, Txiletik egindako bisita batean, ETA talde terroristaren presiotik ihes egiteko aholkatu zioten lekuan, esan zidan, herrialde pobreagoen errealitatea ezagutzen zenuenean, lehen munduan bizi garenok ditugun txorrada eta ustezko arazo guztiak ahazten zitzaizkizula.

Horrelako zerbait sentitzen dut une honetan nire asteroko filipika idazten ari naizenean nire munduko gauzei buruz, hala nola nekazaritza, elikadura edo kontsumo-ohiturei buruz, Putinek Ukrainaren aurka bultzatutako gerraren berriak entzuten ditudan bitartean. Gerra horrek, nahiz eta oso urrutikoa iruditu, harrika egiten digu, eta munduko errealitate gordinaren aurrean jartzen nau, oso urrun baitago Europar Batasunean bizi dugun oparotasunetik eta segurtasunetik, egunerokoan ditugun arazo ugariengatik.

Lehen mundu korapilatsu honen egunerokotasunera itzuliz, oso deigarria egin zitzaidan ENBA, lan egiten dudan erakundeko presidente lasaiak, urteko batzarraren azken hitzaldian, esne-kooperatibaren eta esne-industriaren buruzagien eta langileen jarrera gaitzestea, esne-ekoizpenaren sektorearentzat oso zaila den une batean, % 6ko soldata-igoera bat onartzea planteatu zelako. Gure presidenteak, esnetarako behi-aziendaren abeltzainak, abeltzaintza-sektoreak bizi duen muturreko egoera bere haragitan pairatzen duenak, belarrietara tira egin nahi izan zien kooperatiba- eta industria-sareko langile eta agintari horiei, beren aldarrikapenak planteatu eta onartzen baitituzte, kontuan hartu gabe haien jabe legitimoak, abeltzainak, idatzita eta justu ez dagoena pairatzen ari direla, esne-industria bera galeretan murgilduta dagoen une honetan.

Langile bakoitzak, imajinatzen dut, bere interesak defendatu nahi ditu, eta buruzagiek bake soziala lehenesten dute, kontuan hartu gabe beren jarrerarekin abeltzainen sufrimenduan sakondu besterik ez dutela egiten, hau da, egitura osoari eusten dion benetako oinarrian, eta hori gabe ez duela zentzurik. Ez kooperatibak, ez esne-industriak.

Kooperatibetan eta oinarri kooperatiboko enpresetan, bazkideak, enplegatuak eta buruzagiak ere garrantzitsuak eta ezinbestekoak dira guztiontzako etorkizun ona ziurtatzeko. Hala ere, inork ez luke ahaztu behar bi gauza horiek, kooperatibak eta oinarri kooperatiboko enpresak, produkzio-sektorearen errentagarritasuna eta biziraupena bermatzea dutela helburu nagusi, eta ez, askotan ematen duen bezala, bidezkoa, alderantziz, non sektore ekoizlea anekdota bat dela dirudien okerreko printzipalaren aurrean, industria-enpleguari eustea.

Txikiak ginenean, irakurketa ikasteko teknika MA-ME-MI-MO-MUan oinarritzen zen, baina beldur naiz, gaur egun, teknika NIRean soilik oinarritu behar dela, artikulu posesiboa eguneroko bizitzan baitago eta, ondorioz, enpatia modan dagoen honetan, NIRE posesiboa da ugaritzen dena, norberaren zilborrari begiratu eta gainerakoari begiratu!

Duela aste gutxi batzuk, kate banatzaileren baten sentimendu posesiboa aipatu nuen, “Nire abeltzainak” bezala haragia ematen zioten abeltzainei buruz hitz egiten zuena, baina, dirudienez, ez da kateetan bakarrik gertatzen den gaitza; izan ere, gero eta gehiago irakurtzen eta entzuten ditut ekoizleen kexak, ikusten baitute arduradun kooperatiboak, “Nire kooperatibako” arduradunak, oinarritik urruntzen direla, elkartekideen sentimendutik, eta beren diskurtsoari, denborari, enpatiari eta zentzuari erantzuten diotela.

Pentsatzen dut, lerro hauek irakurtzean, batek baino gehiagok galdetuko diola bere buruari beragatik doan. Joan aurretik ez doa inoren bila, baina hori bai, asko behar du. Hori da, behintzat, NIRE asmoa.

Egilea Andoni Beitia