Teresa Ribera hirugarren presidenteorde eta Trantsizio Ekologikorako ministroak atzo Kongresuan adierazi zuenez, Europako Batzordea elektrizitatearen prezioan mugak jartzea aztertzen ari da, “Aukerarik onena” Europa mailan “neurri” nahiko eraginkorrak “adostea dela iritzita. Hala ere, ez zuen baztertu Espainiako Gobernuak aurrera egitea “ezinbestekoa bada” eta merkatuak esku hartzea.
Noraino igo behar dituzte prezioak erabaki hori hartzeko? Riberak ez zuen argitu, eta astearteko maximo historikoaren ondoren, merkatuak bi jaitsiera egun ditu gaurkoarekin lotuta. Megawatt orduaren (MWh) batez besteko prezioa % 21 jaitsiko da eta gaur 369,75 eurokoa izango da MWh-ko.
Hurrengo egunetako bilakaeraren zain, Kongresuan Gobernuaren kontrolerako saioaren ostean egindako adierazpenetan, Riberak nabarmendu zuen Europako Batzordeak, bere azken komunikazioan, gasaren gainkostuagatik elektrikoei “aparteko tasa edo gutxiagotze bat aplikatzeko beharra eta erabilgarritasuna” aitortzen dituela, bai eta presidenteordearen ustez dagoeneko hautsita dagoen merkatu batean prezioetan “kutsatzea” saihestea ere.
Ildo horretan, gasa merkatu elektrikotik kanpo uzteko aukeraz hitz egin zuen, eta “kostu erreala aitortzen duen prezio-mekanismo baten bidez” edo “handizkako merkatura aurkez daitezkeen eskaintzei muga bat sartuz” ordaintzeko aukeraz.
Nolanahi ere, adierazi zuenez, “Europako Batzordeak egun batzuk eskatu ditu proposamenik onena kontsultatu eta ebaluatu ahal izateko”, eta argi utzi zuen “aldi baterako neurriak dira, harik eta merkatu marjinalistaren funtzionamenduaren arau orokorrak aldatzeko eta bilakarazteko gomendio espezifikoak egiten diren arte”. Ukrainaren inbasio errusiarraren ondorio energetikoei aurre egiteko neurri horiek guztiak aste honetako Kontseilu Europarrean eztabaidatuko diren arren, Trantsizio Ekologikorako Ministerioak datorren Kontseiluan neurriak zehaztea espero du, martxoaren 24 eta 25erako aurreikusita dagoena.
Aldi baterako irtenbidea
Bestalde, konpainia elektrikoek uste dute gasaren prezioaren esku-hartzeak elektrizitatearen gorakada eta prezioen garestitze orokorra saihestuko dituela. Sektoreko iturriek Europa Pressi adierazi diotenez, gasaren prezioa da, eta ez elektrizitatearena, Europan garestitu dena, prezioen maila orokorrean “domino efektua” sortuz, eta kalkulatu dute Europako Batzordeak elektrizitatearen ekoizpenerako proposatzen duen gasaren prezioaren esku-hartzeak 400.000 milioi euro aurreztuko dizkiola Europari.
Horregatik, uste dute lehengai horren prezioaren muga, energia sortzeko, merkatuari aldi baterako irtenbidea ematea dela. Europako Batzordeak asteartean onartu zuen ohiz kanpoko egoeretan energiaren prezioen igoerari aurre egiteko estatu kideek erabil ditzaketen tresnak biltzen dituen komunikazioa. Esparru horretan, konpainiek uste dute egungo prezio-krisiak neurri gehigarriak hartzea justifikatzen duela, hala nola energia berriztagarriaren ekoizpena handitzea, horniduraren dibertsifikazioa eta eskariaren murrizketa, 2030a baino lehen Errusiako gasaren independentziari begira.
Kongresuan ere, Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak ofizial egin zuen elektrizitateari indarrean dauden zergen beherapenak, bonu sozialaren deskontu gehigarriak eta industriako kontsumitzaileentzako laguntzak ekainaren 30era arte luzatzea.