Ukrainako gerrak munduko ekonomiaren hazkundea puntu bat murriztuko du lehen urtean, eta eragina handiagoa izango da Europar Batasunean; izan ere, Errusiatik datozen inportazio energetikoak erabat eteten badira, eragina BPGren bi puntu ingurukoa izan daiteke, ELGAk inbasioaren ondorioei buruz egindako lehen txostenaren arabera.

Izan ere, eskari globala ahulduta geratuko da, eta erosteko ahalmena alde guztietan murriztuko da inflazio-presioen ondorioz; izan ere, prezioen igoera espero zena baino % 2,5 handiagoa izango da, eta abenduan jaulkitako hazkunde-aurreikuspenak iraungita daude.

EBk ordainduko du Errusiari erosten dizkion erregai fosilekiko duen mendekotasun handia (petrolioaren % 27, gasaren % 41 eta ikatzaren % 47). Eurogunean, gerrak BPGari 1,4 puntu kenduko dizkio, eta Estatu Batuetan krisiaren eragina txikiagoa izango da (0,9 puntu). Gainera, Europar Batasunera doazen Errusiako energia-esportazioak erabat eteteko arrisku potentziala dago, eta horrek BPGren hazkundea 0,5 puntu gehiago murriztu lezake, eta inflazioaren guztizko igoera 3,5 puntu ingurukoa izango litzateke, gerra aurreko itxaropenekin alderatuta.

Egia da kolpea askoz gogorragoa izango dela Errusiarentzat, zigorrekin finantza-sistematik isolatuta geratu baita, eta bere BPGaren % 10eko hondoratzea jasan beharko luke. Errusia eta Ukraina munduko BPGaren % 2 baino ez dira, baina garrantzi handia dute lehengaien hornitzaile gisa, ez bakarrik gasaren edo petrolioaren hornitzaile gisa, baita zerealen esportazioengatik ere.

ELGAk atzo ohartarazi zuen kanpora egindako elikagaien salmenten etenak ondasunik gabe utziko lituzkeela garapen bidean dauden herrialde asko – Bereziki Ekialde Hurbilekoak eta Afrika iparraldekoak –, eta horrek mehatxu ekonomikoa ez ezik, pobrezia eta gosetea ere areagotzen dituela.

Erakundeak espero du Asia-Pazifikoa eta Amerika eskualdeko ekonomia aurreratuetan, Errusiarekin merkataritza eta inbertsio lotura ahulagoak dituztenetan, eragin zuzena moderatuagoa izatea.

Energiaren prezioek eragindako talkari aurre egiteko, ELGAko idazkari nagusi Mathias Cormannek proposatu zuen egoera ahulean dauden familiak babestea, “zerutik eroritako onurak” deiturikoak zergapetzen dituzten zergetatik datozen laguntzen bidez. Laguntza horiek elektrizitateak lortzen ari dira prezioak finkatzeko sistema marjinalistari esker. Sistema horrek gasaren megawatt orduaren kotizazioa elektrizitatea sortzeko beste teknologia batzuen benetako kostuetatik kanpo uzten du.

Energiaren Nazioarteko Agentziak kalkulatu duenez, EBko enpresa elektrikoek 200.000 milioi euro lortuko dituzte irabazi horien kontzeptuan, elektrizitatearen eta gasaren ekoizpenaren arteko erlazioagatik, nahiz eta elektrizitate-sorkuntza gehiena zentral eoliko, hidrauliko, nuklear edo ikatzezkoetatik etorri. Laurence Boone ekonomialari buruak adierazi zuenez, gas-hornikuntzako iturriak dibertsifikatzeko alternatiba bat Frantzia eta Espainiaren arteko gasbidearen proiektua berriz martxan jartzea izango litzateke. Proiektu horren urteko trukea 8.000 milioi metro kubiko ingurura mugatzen da Euskadin eta Nafarroan dauden bi interkonexioekin.

Egilea Andoni Beitia