Pedro Azpiazu Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun sailburuak ziurtatu duenez, Ukrainan gerrak euskal ekonomian izan duen eragina gorabehera, “Oraingoz behintzat” ez dago krisi ekonomikorik, eta egungo egoeran ere “enplegua sortuko da”. Gainera, Jaurlaritzak datozen hilabeteetan “inbertsio gehigarriak” martxan jarriko dituela iragarri du.

Azpiazuk Elkarrekin Podemos-IUren interpelazio bati erantzun dio Eusko Legebiltzarrean ostiral honetan egin den kontrolerako saioan. Izan ere, Elkarrekin Podemos-IUk “ezkutu sozial eta ekonomiko bat” sortzeko neurriak eskatu dizkio, Errusiak Ukraina inbaditzearen ondorioen aurrean, Euskadiko enpresetan eta familietan.

David Soto legebiltzarkideak azpimarratu du beharrezkoa dela pizgarri plan “indartsu” bat martxan jartzea eta etxeak eta enpresak energia-horniduraren eta erregaien garestitzetik babesteko neurriak hartzea. Gainera, zerga-errekargu bat onartzeko eskatu dio, enpresa elektrikoak egoera horri aurre egiteko garaian “erantzunkide” izan daitezen. Errekargu hori, bere esanetan, ganbera autonomikoan bertan “aplika liteke”.

Azpiazuk, bestalde, Ukrainaren inbasioak munduko ekonomia “nahastu” duela onartu du. Hala ere, Euskadiren kasuan “oraingoz behintzat” ez lukeela krisi ekonomikoaz hitz egingo adierazi du. “Ekonomia hazten ari da eta enplegua sortuko da, baita egoera honetan ere”, gaineratu du.

“Ezin dugu krisiaz hitz egin”, berretsi du sailburuak, eta gertatzen ari dena “moteltze ekonomikoa” dela zehaztu du. Nolanahi ere, hori “arazoa” dela onartu du, “Ez baikara nahi bezain ondo joango”.

Azpiazuk gogorarazi du Eusko Jaurlaritzak “laster” aurkeztuko dituela aurreikuspen ekonomiko berriak, eta adierazi du oraindik goiz dela zehazteko zein eragin izango duen gerra horrek foru-ogasunen diru-sarreretan. Dena dela, urtarriletik otsailera bitarteko bilketa metatua % 10 hazi dela gogorarazi du.

Inbertsio gehigarriak

Bestalde, Europako erakundeek eta Gobernu zentralak energia gabeziari edo hornidurarik ezari aurre egiteko hartuko dituzten neurriak alde batera utzita, Eusko Jaurlaritzak “inbertsio gehigarriak” abian jarriko dituela adierazi du. Era berean, epe laburrean Europak hartzen dituen erabakiez gain, beharrezkoa da mendekotasun energetiko txikiagoa lortzea, herrialde hornitzaile jakin batzuen “xantaia” saihesteko.

Osoko bilkura berean, Luis Gordillo PP+Cs taldeko legebiltzarkideak Euskadiko “mendekotasun energetiko handiak” eragindako ondorioak arintzeko beharrezko neurriei buruz galdetu dio sailburuari, eta Eusko Jaurlaritzari egungo egoera arintzeko “pizgarriak, laguntzak, pizgarriak” hartzeko eskatu dio. Neurri horien artean, zailtasunak dituzten enpresentzako Bizitzeko Gutxieneko Diru-sarrera edo DSBE bat proposatu du.

Ekonomia ministroak defendatu duenez, “Europan, eta bereziki Euskadin, subiranotasun energetikorik ez egotea ez da Ukrainako krisiarekin sortu den zerbait; eta ez da Euskadiren hazkundea ‘per se’ arriskuan jartzen duen gai bat”.

“Gurea bezalako ekonomia industrial batek ezin izango zituen lortu une honetan ditugun hazkunde eta ongizate mailak, inportazio energetikoei uko egin izan bagenie”, adierazi du.

Beraz, PP+Cs taldeari erantzun dio “egungo krisiaren ondorioak kanpoko mendekotasun energetikoa soilik egoztea gehiegizko sinplifikazioa dela”.

Azpiazuk azaldu duenez, Euskadik karbono gutxiko ekonomia lortzeko trantsizioarekin duen konpromisoak “energia-azpiegitura berdea eraikitzeko prozesua azkartzera behartu du, autohornikuntzarako gaitasuna hobetzera, eta, aldi berean, hidrokarburo solidoetan oinarritutako elektrizitatearen ekoizpena murriztera”.

Energia-merkatuak lehiakorrak

“Gobernuak eta Europako gainerako erakundeek energia- eta klima-politikarako egiten ari diren ekintza guzti-guztiak dibertsifikatzeko norabide egokian doaz, energia-merkatuak lehiakorrak izan daitezen eta ondo hornituta egon daitezen; iturri berriztagarrietarako trantsizioa sustatzeko pizgarriak ematen dira; eta konpentsatu egiten dira karbono gutxiko ekonomia baterako trantsizioan pertsona eta sektore kalteberak babesteko”, zehaztu du.

Hala ere, “Bitartean” trantsizioko energiekiko eta, zehazki, gasarekiko mendekotasunak gora egin duela onartu du. Horren harira, “Europak gasik ere ez duela eta munduko merkatua tentsio altu baten menpe dagoela da beste arazo bat”, esan du.

“Beste behin ere, hori ez da Euskadiren eta Europaren arazo esklusiboa. Hori ez da gatazka belikoak eragindako arazo bat, baizik eta programa larriagotu eta agerian utzi du “, adierazi du.

Azpiazuk adierazi duenez, Ukrainako gerra-gatazkari lotutako errusiar horniduraren murrizketak “gasaren prezioaren igoera piztu du”, eta elektrizitatean prezioak finkatzeko mekanismo bereziarekin batera, faktura energetikoa “nabarmen” garestitu du.

Era berean, PP+Cs alderdiak egindako kritikak arbuiatu ditu. Izan ere, alderdi horrek esan du Eusko Jaurlaritzak “huts” egin duela aurreikuspenetan, eta gogorarazi du euskal ekonomiaren azken termometroa martxoaren 1ekoa dela eta otsaileko datuak jasotzen dituela, egun horietan “inork ezin baitzuen jakin zer gertatzen ari den”. “Etorkizunean ikusiko dugu nola ari den planteatzen, baina ekonomiaren hazkundea oraindik modu sendo batean gertatzen ari da”, ziurtatu du.

Azpiazuk defendatu duenez, beste krisi batzuetan bezala, “Horrelako gaien konponbidea maila guztietako lankidetzatik dator, publiko-pribatutik, estatuen eta eskualdeen arteko lankidetzatik eta administrazioen arteko lankidetzatik”.

Era berean, Hidrogenoaren Euskal Korridorea aipatu du, lankidetza publiko-pribatuko proiektua, hidrogenoa energia-industria gisa sustatzea helburu duena, “Eusko Jaurlaritzak deskarbonizazioa eta mendekotasun energetikoaren murrizketa sustatzeko helburuarekin parte hartzen duen ekimen ugarien adibide gisa”.

PP+Cs taldeak “Gobernuaren ekintzak” eskatu dituenez, datorren asteartean “enpresa jakinen arazo zehatzak konpontzeko finantza arloko hainbat neurri” iragarriko dituztela gogorarazi du.

Egilea Andoni Beitia