Euskadik 37.000 enplegu berri inguru sortuko ditu 2022tik 2023ra, aurten okupazioa % 2,3 eta hurrengoan % 1,6 handituko dela kalkulatu ondoren. Horrenbestez, erkidegoak ekitaldi horretan bertan 10.000 landun inguru izan ahalko ditu osasun-krisiaren aurreko mailaren gainetik, ManpowerGroup indizeak Euskal Autonomia Erkidegorako egindako enplegu-aurreikuspenen arabera.
Estimazio horien arabera, susperraldi handiagoa izango da datozen bi urteetan, 2021ean izandako % 1eko hazkundearen ondoren. Euskadin aurreikusitako okupazioaren hazkunde horiekin, bi kasuetan Espainia osorako aurreikusitakoak baino txikiagoak izango baitira, euskal ekonomiak 37.000 enplegu inguru sortu beharko lituzke 2022tik 2023ra bitartean.
Astelehen honetan aurkeztu den azterlanaren arabera, 2021ean berreskuratutako 9.000 lanpostuei eta 2022rako aurreikusitako 21.000 enplegu berriei esker, Euskal Autonomia Erkidegoa aurten bertan 943.000 landun izatera iritsiko da.
Horrela, Euskadik, 2020an suntsitu zen enplegua berxurgatzeaz gain, osasun-krisiaren aurreko maila baino 10.000 bat gorago kokatuko da. Gainera, 2023rako aurreikuspenek (15.000 enplegu berri baino gehiago) 958.000 landun izatera iritsiko dira.
Beraz, emaitza gisa, Euskadik Espainia osorako espero den enplegu berriaren % 3,4 ekarriko luke datozen bi urte hauetan, 2013an suspertzen hasi zenetik emandako “antzeko pisua”.
Izan ere, urte horretako minimotik 2023ra, Euskal Autonomia Erkidegoan enplegua % 10,1 hazi da, 88.000 landun berri guztira. Hala ere, hobekuntza hori gorabehera, erkidegoa 2023ra iritsiko da, 2007an baino % 3,9 enplegu gutxiagorekin, aurreko hedapen-prozesuaren amaieran.
Josep Oliver Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko Ekonomia Aplikatuko katedradun emerituak ziurtatu duenez, “Euskal Autonomia Erkidegoko enpleguaren susperraldiak zerbitzuetako enpleguaren susperraldi nabarmena islatzen du”.
Zehazki, aurreikuspenen arabera, zerbitzuetako okupazioa % 2,5 igoko da 2022an, eta % 1,5 2023an. Horrekin, 27.000 enplegu berri inguru sortuko dira. Aurreikuspenen arabera, sektore horrek enplegu osoarekiko duen pisua egonkortu egingo da, 2023an % 72,3koa izango baita, 2007-2019 aldian izandako “irabazi gero eta handiagoa” geldiarazi ondoren. Aldi horretan okupazio osoaren % 64,6tik % 72,8ra igaro zen.
Azterlanak nabarmentzen duenez, zerbitzuen igoerari industriarako espero dena gehitu behar zaio, ia 7.000 lanpostu berrirekin ( % 1,7 eta % 1,6 inguruko igoerak 2022 eta 2023rako, hurrenez hurren), eta eraikuntzan 2.000 enplegu gehiagorekin ( % 1,4 eta % 3,3 arteko hazkundeak).
1,1 milioi lanpostu berri Estatuan
Estatu osoan, 2022tik 2023ra bitarte 1,1 milioi lanpostu berri gehiago izatea espero da; horietatik 891.000 zerbitzuen sektorekoak izango lirateke, 97.000 industriakoak eta 93.000 eraikuntzakoak.
Horrekin, azterlanaren arabera, okupazioaren tertziarizazio-prozesuak aurrera jarraitzen du, eta 2023an zerbitzuen sektorea enpleguaren % 76,1 izango da Espainian, hau da, lau postutik hiru. Hala, 2020ko beherakadaren ( % -3,0koa) eta 2021eko susperraldiaren ( % 3,3) ondoren, zerbitzuak % 3,5 eta % 2,4 haztea espero da 2022an eta 2023an, eta hazkunde hori, guztizko enpleguan duen “pisu handia” dela eta, ekonomia osorako eskaintzen denaren oso antzekoa da.
Espainian, bi urte horietan sortuko liratekeen hirugarren sektoreko enplegu berrien ia % 47 zerbitzu pertsonalei lotuta egongo lirateke, hala nola merkataritzari, ostalaritzari, garraio eta komunikazioei, arteari eta entretenimenduari. Horien artean, ikerketaren arabera, ostalaritzak, Covid-19ak eragindako itxierek gehien erasandako sektoreak, galdutako okupazioaren zati handi bat berreskuratuko luke, enplegu berriaren % 23 ingururekin. 2020an % 16,6 galdu zuen, osasun-krisiak suntsitutako enplegu guztiaren ia erdia.
Bestalde, herrialde osorako espero diren enplegu berriek, bereziki, langile kualifikatuen (652.000 landun berri) eta profesionalen (185.000), lanaldi osokoen (milioi 1) eta Espainian jaiotakoen (823.000) ekarpen handiagoak islatuko lituzkete, nahiz eta etorkinak urteko % 3,5eko tasan haziko liratekeen, okupazio berriaren batez bestekoa ( % 2,7) baino nabarmen gorago.
Landunen profilari dagokionez, ManpowerGroupek nabarmendu du hurrengo bi urteetan enplegua gehiago haziko dela emakumeetan ( % 3,2 eta % 2,4), etorkinetan ( % 4,2 eta % 2,8) eta 35 urtetik gorakoetan ( % 3,5 eta % 2,2); hala ere, nabarmentzekoa da 2021ean 16-34 urteko kolektiboa izan dela gehien hazi dena: % 4,8, adinekoen % 2,3ren aldean.
Gainera, enpleguaren ezaugarrien ikuspegitik, ManpowerGroup indizearen ondorioek ezartzen dute enplegu berriak areagotu egingo duela bere soldatapeko osagaia ( % 3,5 eta % 2,3) eta lanaldi osokoa ( % 2,6 eta % 2,4).
Azterlanak dioenez, okupazioaren “aurrerapen handi” horren ondorioz, langabezia-tasa “nabarmen” murriztu beharko litzateke; horrenbestez, 2021ean 16 eta 66 urte bitarteko aktiboen % 14,9 lortu bazuen, 2023an % 10,5 eta % 13,9 artean kokatu beharko litzateke, “Aktibo berriek eta, horien artean, immigraziotik etorritakoek aurrera egiteko duten indarraren arabera”.
Emakumearen papera
Bestalde, ManpowerGroupek 2022ko bigarren hiruhilekorako Enpleguaren Proiekzioari buruz egindako azterlanaren aurrerapen-datuek agerian uzten dute emakumeek enpleguan duten zeregina enpresa gehienek betetzen duten gaia dela. Zehazki, iparraldeko hamar erakundetik bederatzik ( % 91) (Aragoi, Kantabria, Errioxa, Nafarroa eta Euskadi) diote gai hori neurtzen ari direla beren jardueran.
“Sektore guztietako konpainiek enpleguaren etorkizuna birdiseinatzen duten honetan, emakumeekin dugun konpromisoa berpizteko eta parekotasuna eta inklusioa lortzera bideratutako ekimen guzti-guztiak indartzeko betebeharra dugu”, ziurtatu du Francisco Ribeiro ManpowerGroup Españako country managerrak.
Azpimarratu duenez, konpainia “liderrak eta konprometituak” diren heinean, konpromiso sozialak “beste batzuk inspiratu ditzake eta inspiratu behar ditu, beharrezkoa den berdintasunaren bidean aurrera egiteko”.
Zehazki, iparraldeko eskualdeko lau enpresatik hiruk ( % 75) helburuak ezarri dituzte arlo horretan, eta arreta berezia jarri dute soldata-berdintasunean ( % 41), tradizioz maskulinoak izan diren lanpostuetan emakumeen presentzia handitzean ( % 31) eta lidergoan dauden emakumeen kopurua handitzean ( % 27).
Beren helburuak lortzeko erabiltzen dituzten denborei dagokienez, iparraldeko eskualdeko erakundeen % 78k urte batean edo bitan lortu nahi du lidergo-postuetan emakumeen presentzia handitzea, Espainiako batez bestekoaren aldean ( % 70). Epe hori bera aipatzen dute enpresen % 69k soldata-berdintasun handiagoa lortzeko, Estatuko batez bestekoa ( % 75) baino zertxobait txikiagoa.
Azkenik, iparraldeko erakundeen % 83 garaiz edo are lehenago ari da soldata-berdintasun handiagoa lortzeko planak betetzen, eta % 82k, herrialdeko ehunekorik altuenak, erritmo horretan aurrera egiten duela dio, lidergo-postuetan emakumeen presentzia areagotzeko helburuei dagokienez.