Inflazioa kausa anitzeko fenomeno gisa ekonomia moderno batek aurre egin behar dion arazo nagusietako bat da, batez ere hala izaten jarraitu nahi badu. Horri buruz asko idatzi da, eta baita epaitzen ere, adibidez: ekonomialari batzuek uste dute inflazio-tasa jakin batzuek jardun positiboa izan dezaketela ekonomian; izan ere, ekonomiaren hasierako etapetan langabezia murrizten lagun dezake, kontratazioa merkatzen baitu (soldata errealak jaitsi egiten dira). Zor publiko eta pribatu handia duten ekonomiei ere zor hori “likidotzen” laguntzen die. Nirekin ados egongo zarete inflazioa interes-tasa ofiziala baino handiagoa bada, interesgarriagoa dela zorraren epemugak ordaintzea ohiko gordailu batean aurrezkiak mantentzea baino (maileguaren finantza-kostua txikiagoa da) -inflazio-prozesuen bitxikeriak-, baina “begi-bistako tekniko” horiek alde batera utzita, nirekin ados egongo zarete, merkatutik itzultzean sentitzen baduzue, nik sentitzen dudan bezala, erosketa-saskiaren kostua igo egin dela, eta sentimendu horrek asteak irauten dituela, agian, ez dakigula “.
Inflazio-prozesuak azal ditzaketen arrazoi ugarietatik, uste dut gure egungo testuingururako egokiena ekialdetik datorren gas- eta petrolio-ekoizpenean izandako eskaintza-shock indartsu baten ondoriozkoa dela, gure inportazio energetikoen % 40 hornitzen baitzuen, gutxi gorabehera, eta gerraren ondorioz asko murriztu baita. Produktu horien garestitzeak, batez ere gasak, eragin handia izan du merkatu “marjinalista” elektrikoan, eta merkatu hori akatsez beteta dago nire ustez; esate baterako, eskaintzaileak eta eskatzaileak berberak dira (esaidazue nortzuk diren herrialde honetako ziklo konbinatuko zentralen jabeak), eta mixaren teknologia altuenaren prezioa prezioak prezioak finkatzen ditu, baina egokiena izango litzateke teknologia bakoitzak (hidraulikoak, gasaren azken kostu fotoolikoak) sortzea.
Antoine Lavoisierrek esan zuen energia ez dela sortzen eta ez dela suntsitzen, eraldatu baino ez dela egiten. Izan ere, aurreko paragrafoko energia-kostu handiak ekoizpen-kate osora eramaten dira, enpresa handiek eta txikiek, nolabaiteko logikaz, kostuak kontsumitzaileari helarazi nahi izango dizkiote. Eta hor sartzen da inflazio-prozesuen bigarren deribatua, enpresa-irabazietan, ez Espainiako ETEetatik edo autonomoetatik jasandakoetatik, baizik eta nazioz gaindiko enpresatik eta enpresa handietatik, finantza-erakundeetatik, erakunde energetikoetatik eta elikagai-azalera handietatik; izan ere, orain arte ustiapen-marjina amorragarriak aplikatzen bazituzten hornitzaileei dagokienez, inflazio-prozesuak balio die bira bikoitza eragiteko. Irabaziak diru-sarreren eta kostuen arteko aldea dira, gero eta kostu handiagoko eta soldatari eusteko testuinguru batean – Hitzarmenik ez da % 8 igoko – Aparteko mozkinak – 2021eko ekitaldikoak baino handiagoak – Oso justifikazio gutxi, etikoa eta ekonomikoa izango lukete, eta inflazioaren fenomenoa azaltzeko ardura izango lukete (ez da prezioen igoera, etengabeko igoera baizik).
Amaitzeko, datu batzuk ematen dizkizuet: industria-prezioak (faktoriatik irten ondorengo prezioak, bitartekotzarik gabe) % 35,7 igo dira 2021eko hasierarekin alderatuta; bestalde, lan-kostuek murrizketa nabarmena izan dute 2021eko bigarren eta hirugarren hiruhilekoetatik aurrera (grafikoen ondokoa); gainera, 2021eko urriko urte arteko inflazioa % 5,5ean zegoen, % 6,5ean abendurako eta % 7,6an 2022ko otsailerako. Beraz, funtsezkoa da neurriren bat arbitratzea: errenta-politika, 2022ko ekitaldiko aparteko mozkinetarako sozietate-gainezarpena eta/edo ekitaldi bereko dibidenduen ordainketan kapitalaren tasa marjinalak handitzea, espekulazio-osagaia geldiarazten saiatzeko, eta hori ere gerta daiteke.