Aragoi, Katalunia, Nafarroa eta Euskadiko gobernuek Ebroko Ibarreko Hidrogenoaren Korridorea bultzatzeko eta sendotzeko lankidetza- eta babes-gutuna sinatu dute. Bere helburua Europan balio-kate osoaren erreferentzia izatea da, hau da, hidrogenoaren ekoizpena, garraioa, biltegiratzea, erabilera industriala eta mugikortasuna, ekonomia deskarbonizatzeko helburuarekin.
Hala azaldu dute Arturo Aliaga Aragoiko Gobernuko lehendakariorde eta Industria kontseilariak, Mikel Irujo Nafarroako Gobernuko Ekonomia eta Enpresa Garapeneko kontseilariak, Roger Torrent Kataluniako Generalitateko Enpresa eta Treball kontseilariak eta Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen sailburuak, komunikabideen aurrean.
Aurretik, erakundeetako eta enpresetako beste ordezkari batzuekin batera, besteak beste, Josu Jon Imaz Repsoleko kontseilari delegatuarekin batera, Ebroko Ibarreko Hidrogenoaren Korridorearen aurkezpenean parte hartu dute, Zaragozako Pignatelli eraikinean, Aragoiko Gobernuaren egoitzan. Ekitaldi horretan Teresa Ribera hirugarren presidenteorde eta Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako ministroak parte hartu du online.
SHYNE (Spanish Hydrogen Network) da ekosistema industrial berri honen bultzatzailea. Hidrogenoaren Euskal Korridorea (BH2C), Kataluniako Hidrogenoaren Harana (H2ValleyCat), Aragoiko Hidrogenoaren Harana (GetHyGA ekimena, koordinatzaile gisa diharduena) eta Hidrogeno Berdearen Nafarroako Agenda batzen ditu.
Proiektuak lurralde arteko konexioa eta inbertsioak sustatzea du helburu. Helburu gisa ezarri da 2025ean 400 megawatteko (MW) ekoizpen-ahalmena instalatzea (hau da, 1,5 gigawatteko (GW) sorkuntza berriztagarri elkartua), eta 2030ean 1,5 GW-ra iristea, 6 GW-eko berriztagarriarekin.
Ekimen honek hidrogeno berriztagarritik eratorritako 250.000 tona produktu ekoiztea lortu nahi du 2030ean, hala nola metanola, amoniakoa edo erregai sintetikoak. Gainera, 2025ean 20 hidrogenerarekin sare bat bultzatuko du, 2030ean ehunera igoko dena, lurreko, itsasoko eta trenbideko garraioan erabili ahal izateko.
Biltegiratzeari eta garraioari dagokienez, Frantziako hegoaldearekin mugaz gaindiko proiektuak bultzatuko dira, Europarekiko interkonexioa errazteko eta Espainiako Estatua hidrogeno kontinentalaren merkatuan ekoizle garrantzitsu gisa kokatzeko. Pirinioetako Lan Elkartearekin koordinatuta egingo da.
Lantalde batek, autonomia-erkidego bakoitzeko bi ordezkarirekin, energia berriztagarriei, biltegiratzeari eta hidrogeno berdeari eta Europako beste proiektu batzuei buruzko Ekonomia Berreskuratzeko eta Eraldatzeko Proiektu Estrategikoaren (Perte) deialdietan parte hartzen duten proiektuetarako interes-adierazpenen jarraipena egingo du.
Teresa Ribera Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako ministroak ziurtatu du Espainiako Estatua hidrogenoaren ekoizpenaren erdigunean egongo dela eta gas hori esportatzera iritsiko dela.
“Hidrogenoaren ekonomia geratzeko dago hemen, eta zuenak bezalako lurralde, enpresa eta industrien apustuak, konponbide kritikoak ematen ari direnak, gure herrialdean hidrogenoa ekoizteko behar dugunaren % 70 edo % 80 ekoizteko gai izateraino, badakigu erabakigarria dela eta jarraitu beharreko bidea erakusten duela”, azaldu du. Horregatik, Gobernu zentralak “hidrogenoak Pertean protagonismo berezia” hartu duela gaineratu du.
Balio-kateen integrazio handiagoa
Josu Jon Imaz Repsoleko kontseilari delegatuak, SHYNEren izenean, adierazi duenez, Korridore hau “funtsezko palanka izango da eremu geografiko honen potentzial guztia eraginkortasunez garatzeko, etorkizuneko hidrogeno-ekonomiaren mugaz gaindiko dimentsioarekin, Europa mailan balio-kateen integrazio handiagoa ahalbidetuz”.
Aragoiko Gobernuko lehendakariorde eta Industria kontseilari Arturo Aliagak azpimarratu du hori “mugimendu geldiezina” dela, eta autonomia erkidego bakoitzak bere ekarpena egingo diola “proiektu handi bati”, “Deskarbonizazioan, mugikortasunean, berriztagarrietan eta eraginkortasun energetikoan erreferente izango den eskualde handi bat sortzeko”.
Aliagak zehaztu duenez, lau lurraldeetan lantzen ari diren “proiektu asko” bateratu dira, “Daukagun potentzia industriala, energetikoa eta kulturakoa aprobetxatzeko hidrogenoaren tekniketan”, baita finantzaketa publikoa bideratuta egotea eta hainbat enpresaren “proiektu errealak” egotea ere.
Aragoiren ekarpen nagusia energia berriztagarriak dira, bai eguzki-energia, energia eolikoa eta energia hidraulikoa, bai lurralde horretatik igarotzen den gasbide-sarea, ikerketa eta zentro teknologikoak.
Roger Torrent Kataluniako Generalitateko Enpresa eta Treball kontseilariak adierazi duenez, lau autonomia erkidegoek “ekosistema industrialak, teknologikoak eta berrikuntza, ikerketa eta garapenekoak partekatzen ditugu, hidrogeno berdearen trantsiziorako eta hedapenerako esperientzia bateratzeko aukera ematen digutenak”.
Adierazi duenez, lurralde bakoitzean dauden proiektuak alde batera utzita, garrantzitsua da “ekimenak eta borondateak biderkatzea eta prozesu horretan laguntzea, Europa mailan ere badena”. Izan ere, korridore horrek “eskualde garrantzitsua, hub bat” izan nahi du trantsizio energetikoan parte hartzeko, “Ez bakarrik ingurumen-helburuen ikuspegitik, baita burujabetza teknologiko, energetiko eta industrialaren ikuspegitik ere”.
Elektrolizatzea
Bere autonomia-erkidegoan hainbat proiektu pribatu hedatzen ari direla azaldu du, eta, gainera, Kataluniak “balio-kate osoa planteatzeko” gaitasuna duela ziurtatu du, nahiz eta “aldi berean, berriztagarrien ezarpen masibo, orokor, azkar eta eraginkorra” egon behar duen, eta “horretan ari gara”, bere gobernuarentzat etapa honen helburuetako bat ekonomia deskarbonizatzea baita.
Mikel Irujo Nafarroako Gobernuko Garapen Ekonomiko eta Enpresarialeko kontseilariak 2030ean hidrogeno berdean sei gigawatt ekoizteko konpromisoa gogorarazi du, eta horrek “duela bi urte egon zitekeen edozein itxaropen gainditzen du”.
Hidrogenoa ekoiztearen alde ez ezik, balio-kate osoan jardutearen alde ere egingo dutela azpimarratu du. “Hainbat enpresaren inbertsioez ari gara, hidrogenoaren industriarako manufaktura-eraikuntzaz, hala nola elektrolizatzaileez eta biltegiratze-sistemez”, hainbat industriek hainbat PERTE aurkeztuko dituzten proiektuekin.
Lankidetza publiko-pribatuaren alde egin du, eta zehaztu du Nafarroan dagoeneko 61 enpresa daudela Hidrogenoaren Mahaian aktiboki lan egiten dutenak, eta, gainera, berrikuntza- eta teknologia-zentroak dituztela, beste lurralde batzuekin elkarlanean ari direnak.
Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuak aitortu du energia berriztagarriak ekoizteko duen gaitasuna “oso mugatua” dela, “Ia nulua ez esatearren, gure sektore industrialean dagoen eskaerarentzat”, hidrogeno berdean “alternatiba” bat izan nahi baitu.