Euskal kontsumitzaileen % 68,2k dio ingurumena kontuan hartzen duela ondasunak eta zerbitzuak kontsumitzeko ohituretan, nahiz eta horrek erosotasun batzuk alde batera uztea ekarri, eta erakusten du ekintza guztiek, nahiz eta txikia izan, bat egiten dutela, Enfokamer Merkataritzaren Euskal Behatokiaren “Euskal herritarrak eta iraunkortasuna” izeneko azterlanaren arabera. Kontzientziaziotik ekintzara “lelopean.
Eusko Jaurlaritzako Turismo, Kontsumo eta Merkataritza Sailak adierazi duenez, azterlan honen helburua da iraunkortasunaren inguruan euskal herritarrek duten inplikazio-maila ezagutzea, bai eta herritarrek ingurumenaren alde egiten dituzten ondasun eta zerbitzuen kontsumo- eta erosketa-konpromiso zehatzak ere.
Azterlanaren arabera, zenbat eta ingurumen-kontzientziazio handiagoa izan, edo iraunkortasunarekin zerikusia duten gaiengatik zenbat eta kezka handiagoa adierazi, orduan eta pisu handiagoa du balio horrek euskal herritarren erosketa-erabakietan. Izan ere, gehiengoa dira ingurumena babestu behar dela uste duten euskal herritarrak, betiere kostuak gehiegizkoak ez badira edo herritarrei helarazten ez bazaizkie.
Gainera, inkestatuen ia erdiek uste dute ingurumenaren kontserbazioaren defentsa beharrezkoa dela, nahiz eta kostu handiak izan.
Zerbitzuak erabiltzeko neurriei dagokienez, % 39,2k dio etxeko energia-kontsumoa kontuan hartzen duela etengabe, eta, ahal den neurrian, murriztu egiten duela energia-xahutzea, argiak eta etxetresna elektrikoak itzaliz erabiltzen ez direnean, hozteko edo berotzeko gailuen termostatoen graduak murriztuz, etab.
Ura aurreztea
Era berean, kontsultatutako pertsonen herenak bere ohituren artean ura aurreztea etengabe barneratu du. Horrela, % 31,1ek dutxa laburrak eta bainu gabeak hartzea aukeratzen du, ura berrerabiltzen du edo txorrotak ixten ditu eguneroko ekintzetan, hala nola, garbitzean edo hortzak garbitzean.
Mugikortasun iraunkorrari dagokionez, nabarmentzekoa da Araban bizi direnen aldeko neurrien aldeko jarrera, batez ere Gasteizen, mugikortasun eraginkorrago eta sozialki arduratsuago baten aldeko apustu sendoa egin baitu.
Ildo horretan, herritarren artean babes orokorra dago “hainbat motatako hiri edo udalerriek mugikortasuneko irtenbide adimendunak eta garraio iraunkorreko sistemak behar dituztela” dioen ideiaren aurrean, eta guztiz ados daude % 44,8, eta nahiko ados, kontsultatutakoen % 37,7, azterlanak jasotzen duenez.
Galdetutako hamarretik ia zortzik uste du “bidegorriak hobetu eta zabaldu eta herritarren artean bidegorrien erabilera sustatu beharko litzatekeela” ( % 77,4). Hiri-inguruneetan orduko 30 kilometroko abiadura-mugaren kasuan, % 49,4 neurri handiagoan edo txikiagoan agertzen da alde. Ibilgailu ez-elektrikoak hirien erdialdetik igarotzea debekatzeari dagokionez, kutsadura hobetzeko, adostasun-tasa % 39koa da.
Kontsumo arduratsuaren alde
Azterlanaren arabera, kontsultatutako pertsonen % 40,2k uste du ia beti “kontsumo arduratsua” hartzen duela kontuan bere egunerokoan. % 44,2k dio bere poltsak eramaten dituela beti elikagaiak erosten dituenean, “Material horren gehiegizko erabilera saihestuz”, eta % 43,4k janaria alferrik galtzea saihesten du beti, “Eta horrek eragina du erosketa erabakietan, logikoa den bezala, erosketa arrazionalagoa egiteko planteamenduarekin”, sailetik adierazi dutenez.
% 87,6ren ustez, tokiko merkataritza txikia ekonomiaren funtsezko zati bat da, eta gizarte- eta ingurumen-jasangarritasunari laguntzen dion eragile nagusietako bat izan beharko luke.
Garapen Iraunkorreko Helburuei buruz galdetuta, herritarren % 63,5ek nabarmendu du erabilera bakarreko plastikoak kentzea eta poltsa berrerabilgarriak erabiltzea izan beharko litzatekeela euskal tokiko merkataritzak landu beharko lukeen helburu edo konpromiso nagusia.