Konpainia bat zati batean edo gehiagotan banatzea modan dago munduko burtsen multzoan. Estatu Batuetan 17 spin off egon ziren iaz, eta Espainia joera horretatik kanpo geratu zen Acciona Renovables edo Linea Directa Aseguradora bataiatzearekin, Acciona eta Bankinter matrizeetatik bereizten baitziren. Negoziotik bereizteko etorkizuneko eragiketen zerrendan Johnson & Johnson edo General Electric erraldoiak eta Naturgy energetiko espainiarrak otsailaren 10ean iragarritako operazioa ere agertzen dira, bi konpainia sortzeko, bata negozio liberalizatura bideratua eta bestea arautura.
Erreserben aulkian beste bi eragiketa posible daude: Iberdrolaren itsas negozio berriztagarriaren dibisioa burtsara ateratzea (offshore) eta Repsol petrolio-enpresaren zati berdea zatitzea, oraindik bazkide eta tamaina bila dabilena. Baina enpresa-banaketa horiek ez dira berriak eta ez dute zertan onak izan akziodunaren ikuspuntutik. Aski da gogoratzea Telefónicak Ibex 35ean zuen nonahiko fiaskoak, Mugikorren eta Terraren zatiketekin, Iberdrola Renovables bera edo Meliá Inversiones Americanas (MIA), Escarrer familiaren hotel-taldetik bereizi zena. Denek hartu zuten beren matrizeetarako bidea, akziodunen artean galera handiak utziz.
Harrera txarra izan zuen azken iragarpenak, Naturgy energetikoak, bere negozioak zatitzen zituela, nahiz eta ekintza kolpetik berreskuratu. Bankinterreko analista Aránzazu Buenok uste du iragarritako operazioak – Oraindik xehetasun asko zehaztu gabe eta Ukrainako gerraren ondorioz merkatuan dagoen egungo ziurgabetasuna desagertu zain – Agerian uzten duela konpainiaren estrategia ez oso argia, ez baitu jakingo non zuzendu bere negozioa. «Eragiketa akziodunen arazoak konpontzeko pentsatuta dago, etorkizuneko erronkei erantzuteko baino gehiago», ziurtatu du.
S & P Global Ratingetik Naturgyren (BBB) ratingaren perspektiba negatiboan jarri dute, eta horrek beheranzko kalifikazio-arriskuak adierazten ditu, bereziki egiten den transakzioaren arabera, zorraren esleipenarekin eta etorkizuneko finantza-politikekin batera. Gaineratu dute proposatutako zatiketak ziurgabetasuna eransten diola plan estrategikoa entregatzeari (2021-2025), eta atzeratu egin dezakeela haren ezarpena. S & P-k azken oztopo bat aipatzen du, zatiketaren ondoren akzioen egituran aldaketak izateko arriskua, alegia. Joan den urrian porrot egin zuen Australiako IFM funtsaren OPAk, akziodunen % 10,8 baino ez baitzuen lortu; Caixabankek, aldiz, kapitalean zuen presentzia handitzen ari zen pixkanaka.
Goldman Sachs banku estatubatuarra baikorragoa da Francisco Reynés buru duen enpresaren negozio arautuaren (NetworksCo) eta liberalizatuaren (NetworksCo) arteko zatiketa-planari buruz. «Zerbitzu publiko hutsek multiplo altuagoekin jarduteko joera dutenez enpresa bakar batean integratuta ez daudenean, mugimendu horrek Naturgyrentzat balorazio altuagoa izan lezake, eta bat egiteko eta eskuratzeko eragiketak egiteko aukera eman dezake. Hala ere, urrats hori akzioarentzat positiboa dela ikusten badugu ere, saltzeko kalifikazioari eusten diogu, berez duen funtsezko balioaren gainetik kotizatzen duela uste baitugu, gas-konpainiari buruzko txosten batean azaldu dutenez.
Francisco Reynések joan den martxoko akziodunen batzarrean defendatu zuen spin off delakoak (Genesis proiektua) ez duela kostu handirik ekarriko banantzeagatik eta sozietate berriak independenteki kudeatzeagatik; izan ere, adierazi zuenez, bi negozioen arteko egungo sinergiak oso mugatuak dira. Gainera, eragiketaren abantailak berretsi zituen, nahiz eta ohartarazi zuen haren aplikazioaren egutegia hainbat faktoreren mende dagoela. Azkena eta ustekabekoena, Ukrainako gerra, gasaren kostua izugarri igo duena.
Emaitzak
Singular Banken arabera, segregazio-eragiketa horien balorazioa erabakigarria da, inbertitzaileak goranzko bidea izan dezan estreinatu berri den konpainiarekin; izan ere, normalean, matrizeko akziodunek erantzungo dute. Hala ere, segregazio batzuen artean, zatitzen den negozioa indartzeko kapitala handitzeko eragiketak daude, edo bi konpainientzat, listing bidez, lehiakideei egindako salmenten bidez edo, besterik gabe, Saltzeko Eskaintza Publikoen bidez (EEP).
Banaketa bereizia gehiegi baloratzeko erraz uler daitekeen arrazoi bat da enpresa nagusia dela enpresa berria egituratzeko ardura duena, eta, beraz, erakunde arautzaileei eta balizko inbertitzaileei dagokien informazioa aurkezteaz arduratzen dela. Edozein EEPtan bezala, bere partaidetza saltzen duen alderdiak ahalik eta gehien saltzeko interesa du. Baina, era berean, sozietate berriaren gutxiespena gerta daiteke, enpresa berrian partaidetza esanguratsua mantentzen badu eta, beraz, bere kotizazioaren etorkizuneko bilakaera ona bilatzen badu.
Singular Bank-en ere adierazten dute spin off baten kotizazioan deskontuak izateko arrazoi nagusia aktiboak kudeatzeko industriaren berezitasunekin lotuta dagoela. Kudeatzaile handiek murrizketa batzuk izaten dituzte inbertitzeko orduan, hala nola sozietate baten tamaina edo kreditu-kalitatea. Horrek presio saltzailea eragiten du kotizatu berriaren akzioen gainean, eta prezio erakargarriak eskain ditzake handien murrizketak ez dituzten inbertitzaileentzat.
Nazioarteko spin off eragiketa garrantzitsuenen artean, bilakaera, bai matrizearena bai zatituarena, orokorrean positiboa izan da inbertitzaileentzat. 2013an, Siemensek Osram argiztapen-enpresa desegin zuen. Orduan 24 euroko kotizazioa hasi zuen, eta orain akzio bakoitzeko 59 euroko mugan mugitzen ari da. Bederatzi urte hauetan, Siemensek ere portaera ona izan du Burtsan, 52 eurotik 116 eurora.
Paypalen eredua
Paypal ordainketa-sistema ere bere matrizea baino arrakasta handiagoko beste historia bat izan da, 2015ean 40 dolarretan estreinatu baitzen eta orain 105 dolarretan kotizatu baitu. Bere prezioa aise bikoiztu da, Ebay matrizeko akzioduna bezala, % 100etik gorako igoerarekin. Bereizitako konpainiak baino bilakaera hobea izan duen lagina HP teknologikoa da, 2015ean HP Enterprise merkaturatu zuena. Azken horrek % 91 egin du gora 2015eko azaroan Burtsara atera zenetik, eta informatikako enpresa erraldoiak % 252ko balioa hartu du aldi horretan.
Azkenik, Vivendik bere musika-negozioa saldu zuen eta iazko irailean Universal Music-en (UMG) burtsaren bilakaera 18,65 euroan hasi zen eta gaur egun 25 euroan kotizatzen du. Bestalde, Vivendi 10,65 euroan hasi zen spin off-aren hasieran eta aste honetan bere akzioak titulu bakoitzeko 12 euroan gurutzatzen ziren. Burtsako mugimendua oso antzekoa izan da balio batean eta bestean.
Kudeaketa berria, negozio mota eta matrizearen lehen balorazio hori funtsezkoak dira zatiketa horien arrakastarako edo porroterako. Espainian, lehen aipatutako aldaketa historikoen ondoren, akzioak erraz jartzeko uneekin batera gertatu zirenak – Gogoratu puntocomen eta Telefonicaren booma –, eskaintza berrienak positiboak izan dira inbertitzaile guztientzat, bai matrizean geratu zirenentzat, bai konpainia berriko akziodun izateko apustua egin zutenentzat.
Estatuan izandako ereduak
Línea Directa. Bankinterren ustekabeko spin off bat izan zen, bere akziodunei bere diru-iturri handietako batekin ordaindu ziena. Operazioak urtebete beteko du apirilaren amaieran. Bankinterrek % 20ko balioa hartu du aldi horretan (5 euro pasatxoan kotizatzen du akzioak, nahiz eta urte hasieran 6 eurora iritsi zen); aseguru-etxeak, berriz, % 7 egin du gora bere kokapen-preziotik.
Acciona. Entrecanalen konstrutorari kosta egin zitzaion iaz berriztagarrien dibisioa jartzea, hilabete bizi eta mugituak bizi izan baititu Burtsan (joan den uztailean estreinatu zen). Matrizeak % 55 egin du gora merkatuan 192 euroraino, eta Renovablesek % 32ko irabazia izan du aldi berean.
Dominion. Eragiketa handien artean, Global Dominion-en sorrarazten zuen CIE Automotive-ren zatiketa zaharrena da, burtsaren bataioa 2016ko apirilean gertatu baitzen. Global Dominion-ek portaera ona izan du merkatuan, eta % 43ko irabazia izan du sei urte baino gehiagoko ibilbidean. Matrizeak, covid-ak automobil-sektorean eragindako gorabehera ugarien ondoren, % 60 baino gehiagoko irabazia du gaur egun.
Prosegur Cash. Prosegur matrizearen zatiketa-eragiketak Prosegur Cash ekarri zuen, diruaren garraioan oinarritua, eta galeretan jartzen da sozietate bateko zein besteko inbertitzaileentzat. 2017ko martxotik, matrizeak balioaren erdia galdu du, eta Cash 2 eurotan hasi zen, eta orain 0,67 eurotan mugitzen da.