Espainian token ez-suntsikorrak (NFT, ingelesezko siglak) ekoizten eta saltzen dituzten enpresaburu, profesional eta artistek % 21eko BEZa ordaindu beharko dute eragiketetan. Hala ezartzen du Ogasun Ministerioaren mendeko Zergen Zuzendaritza Nagusiak duela gutxi egindako kontsulta lotesle batean. NFTak Zergen erantzuna arrazoitzen du: «Benetakotasunaren ziurtagiri digitalak dira, eta blockchain teknologiaren bidez fitxategi digital bakar bati lotzen zaizkio». Horregatik, testuak jarraitzen du, haren azpian digitalki irudika daitekeen guztia egon daiteke, hala nola irudi bat, grafiko bat, bideo bat, musika bat edo artelan bat. Azken batean, arte industriaren barruan kriptoaktibo ohikoenak dira.

Zergak aztertzen dituen kontsulta, hain zuzen ere, Photoshopen bidez irudi eraldatuak saltzen dituen eta Ogasunari zein BEZ motari jarraitu behar zaion galdetzen dion pertsona fisiko baten kasuan oinarritzen da. Hala ere, erakundeak zioen azalpenean gogorarazten duenez, salmentaren xedea ez dira berez ilustrazioak, erosleari erabilera-eskubideak ematen dizkioten NFTak baizik, baina inolaz ere ez obraren jabetzaren azpiko eskubideak.

Testuak dioenez, ñabardura txiki horrek eragiten du salmenta horiek tasa orokorraren araberako zergak ordaindu behar izatea eta, adibidez, artelanen transakzio tradizionalek baliatzen duten % 10eko BEZ murriztuaren onura jaso ezin izatea.

Julio Ransés Pérez Boga Estatuko Ogasuneko Ikuskatzaileen Elkarte Profesionaleko presidenteak azaldu duenez, Zergen Zuzendaritza Nagusiak asmatu egiten du bere azterketan. – NFT bat saltzean erosleari erabilera ematen zaio, baina ez ondasunaren gaineko eskubidea. Zerbitzuak emateaz ari gara, kasu honetan digitala, eta, beraz, dagokion araua aplikatzen da, eta tasa orokorraren arabera zergapetu behar da, epaia.

Irizpdie desberdina

Zergen irizpidea desberdina izango zatekeen, dio adituak, artxibo digitalen salmentarekin jabetza intelektualaren eskubide guztiak ere lagako balira. Kasu horretan, gaineratu du, arrazoizkoa izango zen transakzioek eragiketa horietarako aurreikusitako tasa murriztua izatea.

Enca Baquero Espainiako Zerga-Aholkularien Elkarteko (Aedaf) prestakuntza-kide arduradunak eta Certuseko zerga-arloko bazkide arduradunak azaldu duenez, BEZaren tipo bat edo beste aplikatzea transmititzen den aktiboaren izaeraren araberakoa izango da. Tributuak argi uzten ari da, bere azalpenetan, ziurtagiriaren transmisioa kontuan hartzen duela, ez horrek ekar ditzakeen jabetza-eskubideak. Premisa horrekin, jarraitu du Baquerok, Ogasunak ondorioztatu du NFTren salmenta ondasun elektronikoen transmisiotzat har daitekeela, tasa orokorrean ordaintzen baitute.

Zure erantzunean, hain zuzen ere, tributuak zure erabakia transmititutako aktibo motan oinarritzen da. Horrela, organismoak zehazten duenez, artelana edo dagokion artxibo digitala sortu ondoren, plataforma bat igoko litzateke, non, blockchain teknologiaren bidez, NFT sortuko litzatekeen. Horrela, badirudi entitate propioa duten bi aktibo digital daudela, hau da, azpiko fitxategi digitala eta NFT, azpiko fitxategiaren jabetza digitala adierazten duena. Tributuen arabera, nabarmendu behar da dagokion lineako plataformen bidez transmitituko dena NFT bera dela, eta ez azpiko fitxategi digitala.

Hala eta guztiz ere, kontsultatutako adituek uste dute ia ezinezkoa dela Ogasunaren irizpideak diru-bilketan duen eragina kuantifikatzea, kriptoaktibo horien opakutasuna eta horiekin lan egin dezaketen zergadunen kopurua ezagutzen ez direlako.
Horregatik, eta horrelako teknologiek herrialde ezberdinetan kokatutako pertsonen eta enpresen artean salerosketak egiteko eskaintzen duten erraztasuna dela eta, Zergek jarraitu beharreko irizpideak ere argitzen dituzte.

BEZa likidatu behar da leihatila bakarreko mekanismoaren bidez

Baquerok azaldu duenez, enpresa eta erabiltzailearen arteko eragiketetan, eskuratzailea Espainian badago, % 21eko tasa orokorra jasanarazi beharko da. Bestalde, EBko beste herrialde batean badago, Espainiako tasa edo eroslea bizi den herrialdekoa aplikatuko da, eta kasu horretan BEZa likidatuko da leihatila bakarreko mekanismoarekin, transakzioa 10.000 eurotik gorakoa den kontuan hartuta. Azkenik, eskuratzailea hirugarren herrialde batean badago, eragiketa salbuetsita geratuko da.
Informazio falta

Era horretako merkatuetatik eratorritako arazoetako bat da NFTen salerosketa-eragiketak inguratu ditzakeen opakutasuna. Julio Ransés Pérez Boga Ogasuneko Ikuskatzaileen Elkarteko presidenteak bere gain hartu du hori: «Horrelako zerbitzu digitaletan oso zaila da jakitea nor dagoen horren atzean. Oraingoz, BEZaren Legeak berak jasotzen du hori. «Eragiketetan ordenagailuaren IP helbidea edo transakzioa egiten den mugikorraren herrialdea hartzen da kontuan, baina opakutasuna dela eta, ez da beti erraza izaten eroslearen identitatea ezagutzea. Horregatik, eta kontrolaren bidea errazteko, Pérez Bogak iradoki du, kriptomonetekin egiten den bezala, aktibo digital horiekin jarduten duten bitartekari guztiei informazio-adierazpenak bidali ahal izatea.

Hala ere, Pérez Bogak eta Enca Baquerok, Aedafeko prestakuntzarako bokal arduradunak, kriptoaktibo horiei buruzko kontsultak ebazten hastea ospatzen dute, batez ere Espainian pixkanaka-pixkanaka esparru arautzaile bat ezartze aldera, operadore guztiei segurtasun juridiko handiagoa emateko.

Egilea Andoni Beitia