Espainiak 54.749 milioi euroko zerga-sarrerekin itxi zuen 2022ko lehen hiruhilekoa, iazko urtarriletik martxora bitartean izan ziren 45.530 milioien aldean % 20ko aurrerapena. Zifra hori inflazioaren gorakadak baldintzatutako testuinguru batean lortu da, eta, hein handi batean, balio erantsiaren gaineko zergaren (BEZ) portaerak azaltzen du, prezioen igoeraren eragina hobekien islatzen duten zergetako bat baita.
Lortutako diru-sarrera guztietatik 23.500 milioi euro inguru (guztizkoaren % 43) BEZari zuzenean lotuta daude. 2021eko lehen hiruhilekoan 19.400 milioi euroko igoera izan zen. Zerga Agentziak zehaztu duenez, BEZarekin lotutako aldagai guztietan ikusten den hazkunde handi horren zati bat jarduerarako murrizketa zaharrek eragindako hilabeteen urteko konparazioarekin edo, urtarrilean bezala, Filomena ekaitzarekin lotuta dago.
Hala ere, erakundeak inflazioa aipatu du, eta aitortu du azken hilabete hauetako joera argia dela, eta zergari lotutako gastuaren hazkunde handia duela ezaugarri; izan ere, gastu hori likidatzeko moduari dagokionez, igoera handiak izan dira salmentetan eta erosketetan, neurri batean azken hilabeteetako prezioen igoerek justifikatuta.
Lehen hiruhilekoko urteko igoeraren atzean ezkutatzen den beste arrazoietako bat lanaren atxikipenak dira. Horrela, bilketa osotik 26.000 milioi euro inguru ( % 48) pertsona fisikoen errentaren gaineko zergagatik (PFEZ) azaltzen dira.
Inflazioaren gorakada
Zergaren osagai nagusia – Lanaren eta jarduera ekonomikoen atxikipenak – % 12 hazi zen hiruhilekoan, eta hazkunde handiak izan ziren sektore pribatuan zein publikoan. Lehenengo kasuan, enpresa handiek zein enpresa txiki eta ertainek hazkunde handiak izan zituzten, enpleguaren hazkunde-erritmoa bizkortu zelako eta batez besteko soldata igo zelako. Soldaten gorakadak, Zerga Agentziak aitortzen duenez, inflazioaren gorakada soldatetara eramatea islatzen du ziurrenik, eta horrek tasa efektiboa handitzea ere badakar berekin, diru-sarrera gehiago ekarriz.
Administrazio publikoetako atxikipenak, bestalde, % 11,6 hazi ziren pentsioen berotasunean, eta horien atxikipenak % 20 baino gehiago handitu ziren urteko ohiko igoeraren eta 2021ean prezioen desbideratzearen ondoriozko konpentsazio-ordainsariaren ondorioz. Kapitalaren gaineko atxikipenetan, altzarienak % 20 jaitsi ziren, errentamenduen gaineko atxikipenak % 10,3 hazi ziren eta jada Covid-aren aurreko mailetatik gertu daude.
Zerga bereziei dagokienez, guztizko sarrerek % 7,2 egin zuten gora, batez ere Elektrizitatearen gaineko Zergaren tasa jaitsi egin zelako, eta horrek 492 milioiko galera ekarri zuen martxora arte, prezioen igoera geldiarazteko hartutako neurriengatik. Murrizketa hori gabe, zerga horien hazkundea % 18,4ra iritsiko zen lehen hiruhilekoan, entitateak azaldu duenez.
Sozietateetan, ohikoa den bezala, ez zen ia sarrerarik idatzi, urteko lehen hilabeteetan egin baitziren aurreko urteko kanpainari zegozkion itzulketa gehienak.