Euskadin, 2020-2021 aldian, emakumeek gidatutako jarduera ekintzailea gizonezkoena baino bost puntu txikiagoa da, eta, beraz, lurraldea itxurazko berdintasunean kokatzen da ehunekotan, emakume ekintzaileen % 48ri erreparatzen badiogu; aldiz, gizonen % 52k ekin dio ekintzailetzari negozioaren bizitzako lehen hiru urteetan.

Bost puntuko aldea dago ekintzailetza-jardueran, eta etorkizuneko ekintzailetza-asmoen desberdintasunarekin berdintzen dira: EAEko emakumeen % 6,3k adierazi du enpresa bat sortuko duela datozen hiru urteetan, eta gizonen % 6,8k. Ekintzailetzak, beraz, genero-arrakala nabarmentzen du, nahiz eta emakumeak gehiago diren negozio finkatuen buru. Asmo handiagoko motibazioak, hala nola munduan ezberdintasun bat markatzeko nahia, edo aberastasuna edo errenta oso altua sortzeko nahia, handiagoak dira gizonen artean, eta emakumeen kolektiboan presentzia handiagoa dute negozio edo familia-tradizio baten jarraipen gisa ekiteko motiboek.

Ekintzailetzaren Behatokiak GEMen (Global Entrepreneurship Monitor) datuekin ENISA eta Coca-Colarekin lankidetzan egindako eta GIRA Mujeres programaren esparruan egindako ikerketatik ateratzen dira datuak. Programa hori 18 eta 60 urte bitarteko emakumeei zuzenduta dago, eta hainbat sektoretan hasi nahi dute, hala nola elikaduran eta edarietan, aisialdian eta turismoan.

Txostenaren ondorioak Bilbon aurkeztu ziren, Bizkaia Aretoan egindako jardunaldi batean. Bertan, María Saiz Santosek, Ekintzailetzaren Euskal Behatokiko presidente eta Euskal Herriko Unibertsitateko irakasleak, Bizkaiko emakumeen ekintzailetzari buruzko diagnostikoa aurreratu zuen, baita Euskadiko datu nagusiak ere. Azterlanaren arabera, ekiteko adina egonkor mantentzen da 40 urtean, eta sexuaren araberako aldeak gero eta gutxiago nabarmentzen dira, kuantitatiboki behintzat. Gainera, emakume ekintzaileen % 60k baino gehiagok goi-mailako ikasketak eta unibertsitate ondoko hezkuntza dituzte, eta errenta-maila heren bat handiagoa da.

Ekiteko oztopo-faktoreak

Baina ia hamarkada batean lehen aldiz, GEM Euskadiren ekintzailetza-datuek joera aldaketa bat erakusten dute ekintzailetza finkatuan, hau da, 3,5 urtetik gorako ibilbidea duten eta emakume enpresariak gizonak baino gehiago diren enpresak dituzten pertsonak. Emakume enpresaburuak % 6,1 dira, eta gizonak, berriz, % 5,6. Euskadirekin batera, aldaketa hori Nafarroan, Galizian eta Asturiasen ere gertatu da.

Covid-aren osasun-krisiak, gainera, murriztu egin du emakumeen aukera-pertzepzioa. EAEko emakume enpresaburuen % 16,2k soilik ikusten ditu ekintzailetza-aukerak datozen 6 hilabeteetan.

EAEko enpresaburuek ( % 24,3) aukera onak dituztela hautemateak zortzi puntu baino gehiagoko aldea erakusten du emakumeen kolektiboarekiko. Gainera, emakumeek baino segurtasun handiagoa ikusten dute ekiteko orduan, eta zortzi puntu seguruago agertzen dira beren ezagutza eta trebetasunei dagokienez. Irakurketak berak porrotaren beldurraren adierazlea eskaintzen du. Ekiteko oztopo-faktore gisa porrot egiteko beldurrak zortzi puntuko aldea erakusten du berriz ere Euskadiko gizon eta emakume enpresaburuen artean.

Egilea Andoni Beitia