Espainiako Gobernuak atzo jakinarazi zuen Europako Batzordeak argi berdea eman diola elektrizitatea sortzeko gas naturalaren prezioari gehienezko muga bat jartzeko iberiar proposamenari. Horrek, batez beste, orduko megawatt (MWh) bakoitzeko 50 euro ekarriko ditu 12 hilabeterako, eta faktura elektrikoa merkatzea ahalbidetuko du.

Hala ere, ordu batzuk geroago, Europako Batzordeak zehaztu zuen oraindik ez duela erabaki “formalik” hartu argindarraren prezioa merkatzeko Espainiaren eta Portugalen plana onartzeko, baizik eta “atariko” ebaluazio bat partekatu duela bi herrialdeekin. “Momentuz erabaki formalik hartu ez den arren, Batzordeak harremanetan jarraitzen du Espainiako eta Portugalgo agintariekin neurriaren diseinuari buruz”, esan du EBko bozeramaileak.

Apirilaren 26an Espainiak eta Portugalek Europako Batzordearekin lortu zuten akordioa, Iberiar Penintsulako elektrizitatearen handizkako merkatuan gasaren prezioari muga jartzekoa, Europar Batasuneko agintarien argi berdea jasotzeke zegoen, Ministroen Kontseilura eraman eta lehenbailehen indarrean jarri ahal izateko, maiatz honetako fakturan eragina izan dezan.

Bestalde, António Costa Portugalgo lehen ministroak adierazi zuenez, “Espainiako Gobernuarekin koordinatzen ari gara dagokion legedia nola onartzen dugun, eta dena egingo dugu bihar egin ahal izateko”. Portugalgo gobernuburuak “irismen handiko neurritzat” jo zuen proposamena, eta gogorarazi zuen Espainiak bere ministro-kontseilua bildu ohi duela asteartean, eta adierazi zuen Portugalgo Gobernuak ere horretarako asmoa duela egun horretan. “Ezohiko kontseilu bat egingo dugu neurri hau onartzeko eta aldi berean Iberiar Penintsula osoan indarrean sartzeko”, azaldu zuen.

Espainiak eta Portugalek joan den astearen amaieran bidali zioten proposamen bateratua Europako Batzordeari, negoziazio teknikoetan aste zailak eman ondoren. Europako Gobernuarekin lortutako akordioaren arabera, gasaren erreferentziazko prezioa 40 euro/MWh ingurukoa izango da hasiera batean, eta batez besteko prezioa 50 euro/MWh-koa izango da indarrean dagoen 12 hilabeteetan. Akordio hori bat dator Kontseilu Europarrak martxoaren 24an eta 25ean hartutako erabakiarekin, itunarekin eta erregelamenduekin bateragarria baita, eta, horrela, aldi baterako mekanismo bat jarri ahal izango da abian, salbuespen iberiarra deritzona, eta datorren negua amaitu arte estaldura emango da.

Gainera, kontsumitzaile guztiek izango dute mekanismo horren onura, batez ere eguneroko merkatuan indexatuta daudenek (spot), araututako tarifakoek (PVPC). Teresa Ribera hirugarren presidenteorde eta Trantsizio Ekologikorako ministroak ” % 30 inguru” kalkulatu zuen gas naturalaren prezioaren muga horrek argiaren fakturan izan dezakeen beherapena.

Espainiak eta Portugalek aurkeztutako hasierako proposamenaren helburua zen gas naturalaren gehieneko prezioa 30 euro/MWh-ra mugatzea elektrizitatea sortzeko – Ziklo konbinatuak eta kogeneraziokoak –, argiaren faktura merkatzeko helburuarekin, nahiz eta azkenean kopuru hori 50 euro/MWh-raino igo zen, nahiz eta neurriaren aplikazioa denboran luzatu.

Iberiar penintsulako salbuespenak, Bruselara bidali zenetik, sektore elektrikoaren gaitzespen handia izan du.

Egilea Andoni Beitia