Pandemiaren ondorioz sektore publikoa indartu da. Izan ere, arlo askotan plantillak indartu behar izan dira, hala nola, osasunean eta hezkuntzan.
Guztira, eta Gizarte Segurantzaren datuen arabera, 42.200 pertsonak lan egiten zuten Nafarroan Administrazio Publikoetan, 2019ko apirilean baino 4.800 gehiagok. Denbora horretan, Gizarte Segurantzak 11.265 kotizatzaile berri sartu ditu, eta, beraz, sektore publikoa da lanpostu berrien % 42ren arduraduna.
Ia enplegu publiko guztia (4.500 afiliatu) Nafarroako Gobernuak sortu du zuzenean, eta horrek denbora horretan indartu diren zerbitzu moten ideia bat eskaintzen du. Administrazio zentralak berrogeita hamar langile inguru galdu ditu – Gizarte Segurantzak, adibidez, arazo larriak ditu hitzorduei azkar erantzuteko –, eta toki-erakundeek 350 langile berri sartu dituzte.
Pandemiak aurreko hamarkadan gertatutakoa zuzentzeko balio izan du, 2010etik aurrera emandako austeritate-politikek sektore publikoko langileen bolumena izoztu baitzuten. Guztira 297.000 landunetatik 42.200 izanik, guztizko enpleguaren % 15 baino gutxiago administrazio publiko bati zor diote nomina.
Zifra hori oso bakana da, gainerako erkidegoei eta herrialde hurbilenei begiratzen badiegu. Frantziak Mendebaldeko Europako sektore publiko indartsuenetako bat mantentzen du, eta bere sektore publikoan langile guztien % 21 hartzen du. Ehuneko hori % 30 ingurukoa da eskandinavian, eta % 11raino jaisten da Alemanian, kontinenteko industria indartsuenaren jabea baita, eta osasun-sektorea, batez ere mutualitateen bidez osatua, ez da guztizkoan zenbatzen. Erresuma Batuak, Estatu Batuek edo Italiak Nafarroakoaren eta Espainiakoaren antzeko egiturak dituzte.
EUROPATIK URRUNAGO
Hala ere, sektore publikoaren bultzada bikain horrek ere ez du lortu Nafarroak bere langabezia-tasa Frantziakora eta Alemaniakora hurbiltzea, Europako bi ekonomia indartsuenetara.
Alderantziz. Oinarri industrial sendoa izan arren – Enpleguaren ia laurden bat manufakturetan betetzen da Nafarroan –, erkidegoko langabeziaren kurbak gero eta antz handiagoa du Espainiakoarekin, eta albiste on gisa ulertu ezin den horretan egokitzen hasi da.
Gaur egun, Nafarroako langabeziak Alemaniakoaren bikoitza du – Duela 15 urte egoera justu kontrakoa zen –, eta 2,5 puntutan gainditzen du Frantziakoa.
Izan ere, 2018tik, langabezia-tasa zazpi puntu jaitsi da 2014tik, eta % 10 inguruan egonkortu da.