El Busconek, Francisco de Quevedoren pertsonaia maitagarriak, kontatu zigun bere aita ofizioz bizargina zela, nahiz eta bere pentsamenduak (aitarenak) hain altuak ziren, ezen horrela deitzeaz korrika baitzihoan (enbarazu egiten zuela ulertuta), masailetako tundidorea eta bizar-jostuna zela argituz. Bere amaz gaineratu zuen pikaro hark, lanean ziharduela, batzuek gustu-nahasle deitzen ziotela; beste batzuek, borondate nahasien algebrista, juntona, gorputz-adarren argaltzailea edo haragi-ehulea. Idazle madrildarraren ohiko baliabidea zen hori, eta bere beste lan batean gauzen izenei aplikatutako hipokrisiaz hausnartu zuen, boteroari ardoaren jostuna, fullero trebea eta lukurreria esaten zitzaiola adibidetzat jarriz. Horrela askoz gehiago.

Politikan eufemismoak erabiltzea ere ez da berria; hau da, karga negatiboa duten beste hitz edo esamolde batzuk ordezten – Heziz – Dituzten hitzak edo esamoldeak erabiltzea. Bere garaian, oso sonatua izan zen Soraya Saenz de Santamariak zergen igoera iragarri izana, elkartasuneko aldi baterako errekargu osagarria zela adieraziz. Edo autobia jakin batzuetan bidesariak onartzea, tarifikazio-sistema gisa bataiatuz. Berrikiago, groteskoak izan dira etxeratze-agindu gaiztoaren aipua saihesteko erabilitako formuletako asko. Zerrenda amaiezina da. Sortzen duten gorritasuna ere bai.

Azken burutazioa joan den astean izan da, Margarita Roblesena, zeinak sutsuki argitu baitzuen Paz Estebanena ez zela kargugabetzea, kargugabetzea edo kaleratzea izan. Ordezkapen hutsa izan da, esan zuen, Gorosabel Anoetan Zalduagatik aldatzea balitz bezala. Eta hain zegoen pankan. Horren okerrena da inork ez dituela serioski hartzen halako amarru dialektikoak; are gehiago, jendeak pitorreorako baliatzen ditu. Norbaitek jakin beharko luke, El Busconekin gurasoei buruz gertatzen zen bezala, herritarrek ondo baino hobeto dakitela zer gertatzen den.

Egilea Andoni Beitia