Diputatuen Kongresuko Osoko Bilkurak ostegunean aztertuko du Gobernuak elektrizitatea sortzeko gasaren prezioa urtebetez mugatzeko onartutako lege-dekretua, oraindik aplikatu gabe dagoena Europako Batzordearen baimenaren zain. Izan ere, lege-dekretua Estatuko Aldizkari Ofizialean (BOE) maiatzaren 14an argitaratu zenetik indarrean dagoen arren, Gobernuak argiaren prezioaren igoera geldiarazteko hartu duen neurri nagusia Europako agintarien oniritzia jaso ondoren onartu beharreko ministro-agindu baten mende dago.

Iberiar Penintsulako gasaren eta elektrizitatearen prezioak aldi baterako bereiztea ahalbidetuko du Iberiar Penintsulako salbuespena deiturikoak, eta, horrela, salbuespen bat izango du, Europako Kontseiluak martxoko bileran erabaki bezala. Horrela, megawatt/orduko (MWh) 48,75 euroko batez besteko prezioa ezartzen da hamabi hilabeteko aldi batean, datorren negua estaliz, aldi horretan energiaren prezioak garestiagoak baitira.

Hasiera batean, gasaren erreferentzia-prezioa 40 euro/MWh-koa izango da lehen sei hilabeteetan, eta hortik aurrera 5 euro/MWh-koa izango da hilean, eta 70 euro/MWh-ko prezioan amaituko da normaltasunarekin bat egin dezan, merkatuan 100 euro/MWh-tik gorako erreferentziazko prezioaren aldean – Europan erreferentzia den Holandako TTF prezioaren kasuan bezala –.

Muga hori salbuespenezkoa da merkatu marjinalistaren funtzionamenduan; izan ere, gas-zentraletan sortutako elektrizitatea soilik ordaindu ahal izango da gasaren prezioan, eta gainkostu hori ez zaie ordainduko gainerako sortze-zentralei.

Apirilaren 13an ezohiko Ministro Kontseilu batean onartu ondoren, Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako presidenteorde Teresa Riberak uste zuen Bruselako argi berdea “bi aste ingurutan” iritsiko zela, baina hiru aste geroago muga ez da aplikatzen.

Agerraldi horretan, Riberak kalkulatu zuen neurriak berehalako hobekuntza ekarriko duela etxeko kontsumitzaileen % 37rentzat eta industrialentzat, eta poolaren prezioa % 38 jaitsiko dela batez besteko prezioan, urteko lehen hiruhilekoan megawatt orduko 210 eurotik (MWh) 130 euro/MWh-ra.

Zehazki, Gobernuak uste du mekanismo hori aplikatzen den hamabi urteetan kasazioaren batez besteko prezioa 126,54 euro/MWh-koa izango dela, baina zentralen ondorengo konpentsazioak kontsumitzaileek hartu beharreko batez besteko prezioa 166 euro/MWh-koa izango dela.

Kalkulu horiek, Gobernuak lege-dekretuarekin batera doan inpaktu-memorian azaleratu dituenak, % 15,3ko batez besteko beherapena azaleratzen dute etxeko kontsumitzaile batentzat, eta % 18 eta % 20 arteko beherapena industriako kontsumitzaile batentzat.

Pedro Sanchezen Gobernuaren arabera, batez besteko muga 48,75 euro/MWh-ra aplikatuta, kasazio-prezio marjinala 126,54 euro/MWh-koa izango da, eta horri gehitu beharko litzaioke kontsumitzaileek ordaindu beharreko doikuntzaren kostua, zentralei prezio mugatuekin konpentsatzea, batez beste 45,17 euro megawatt orduko, kalkuluen arabera.

Egilea Andoni Beitia