Euskal Autonomia Erkidegoko Medikuen Elkargoen Kontseilua beldur da erizaintzako profesionalek Eusko Jaurlaritzarekin bat egiteko funtzioa “kolonizatuko” ote duten. Gainera, Administrazioari egotzi dio osasunaren egungo egoeraren erantzukizuna, “Aurreikuspen falta sistematikoa” gertatu baita, eta, medikuen falta arintzeko, prekarietatea ezabatzea, kontratuak luzatzea eta hizkuntza-eskakizunak berrikustea proposatu du.
Ohar batean, Euskadiko Medikuntza Zentroak adierazi du ez datorrela bat Gotzone Sagardui Osasuneko sailburuak Familia eta Komunitateko Medikuntzako eta Pediatriako espezialisten eskasia arintzeko iragarritako neurriekin.
Bere ustez, profesionalen faltaren arazoa “ez datza irakaskuntzaren plangintza txarrean, ezta klausuren zenbakietan ere, baizik eta osasun-arduradunek” aspaldidanik “ohartarazi den egoera baten aurrean duten aurreikuspen falta luze eta sistematikoan.
Medikuen kide anitzeko organoak berretsi duenez, “Ez dute
Medikuntzako fakultate gehiago eta ikasle gehiago falta dira “, izan ere, graduatuen kopurua” nahikoa izango litzateke medikuen eta medikuen beharrak asetzeko, baldin eta urtero eskaintzen diren BAME plazak espezialitate guztietan profesionalen benetako eskariaren arabera planifikatuko balira “.
Bestalde, sailburuarekin bat dator BAME murriztaile baten ideiarekin. “Ez da onargarria urtero
Familia eta Komunitateko Medikuntzako plaza kopuru handia, eta
Azken edizioan eman den irtenbidea izan da komunitatetik kanpoko mediku gehiago onartzea, trebatu ondoren itzuli egingo baitira.
Herrialde gehienetan, beraz, Estatuko espezialisten faltak ia berdina izaten jarraituko du “, azpimarratu du.
Horren aurrean, bere ustez, “Gomendagarriagoa litzateke mozteko nota jaistea edo kentzea, eskainitako plaza guztiak deialdi bakoitzean bete daitezen”. “Gero eta nabarmenagoa da ahalik eta mediku gehien prestatzeko premia, eta, horretarako, ezinbestekoa da behar adina tutore izatea”, adierazi du.
Ildo horretan, uste du euskal administrazioak “bere esku dagoen guztia egin behar duela Osasun Prestakuntza Espezializatuko sistema behar dituen irakasle guztiez hornitzeko”. Horrela, dei egin dio “profesionalki zein ekonomikoki bere lana errazteko eta aintzatesteko, duela hamar urte Dekretu baten bidez egiteko konpromisoa hartu zuen bezala. Dekretu hori garatzeko, euskal tutoreek ezin konta ahala aldiz eskatu dute alferrik”.
Euskal Autonomia Erkidegoko Medikuen Elkargoen Kontseiluak defendatu duenez, “Prekarietate-baldintzak ezabatzea,
Profesionalak betetzen dituzten plazetan finkatzeko kontratuak eta
Hizkuntza eskakizunaren eskakizunaren berrikuspena, beste toki batzuetako medikuak erakarri ahal izateko, gero eta beharrezkoagoak dirudite “
Euskal Autonomia Erkidegoa Familia eta Komunitateko Medikuntzako profesionalez hornitzea.
“Nekez eskain daitezke” nahierara “kontratuak, sailburuak definitzen dituen bezala, kontrataziorako eskakizunak
Gaindiezinak edo oso erakargarriak ez direnak profesional askorentzat.
Osasun-zentroetako arreta-ordutegiak ixtea edo murriztea edo pazienteei arreta jasotzeko beste leku batzuetara joan behar izatea ere ez zaigu irtenbide egokia iruditzen, irisgarritasuna zaildu eta kaltetutako herri edo auzoetara joateko kalitatea gutxituko baitu “, gaitzetsi du.
Gainera, bere ustez, “Horrek profesionalen lan-karga handitu besterik ez du egingo, eta haien kupoak are gehiago handitu beharko dira, egungo egiturazko defizitaren ondorioz gainkarga bat jasaten dutenean”.
Plazak sustatzea
“Pazienteen itxierak edo lekualdaketak planteatu aurretik, beste aukera batzuk aztertu beharko lirateke, hala nola, a priori erakargarritasun gutxien duten plazak sustatzea eta sustatzea, edo behar bezala ordaindutako lan-ordutegia borondatez luzatzea beren lantokietan medikuen gabeziak betetzeko lanaldiak luzatzeko prest dauden profesionalei”, azpimarratu du.
MEPK-k “erabat” baztertu du medikuak erizaintzako langileekin ordezkatu ahal izatea, “Ez baitu prestakuntzarik”. Ordezkapen horiek egiteko beharrezkoa”. “Aukera hori irekitzea Medikuntzan dihardutenen balioa eta eginkizuna alde batera uztea da, eta Erizaintzarenarekin parekatzea”, gaineratu du.
Erizainen lana aitortu ondoren, eta “kalte egin nahi izan gabe”, esan du: “Ezinbestekoa da, lehenik eta behin, profil profesional baten eta beste baten funtzioak eta erantzukizunak mugatzea, nahasterik eta interpretaziorik gabe, betiere legeak jasotzen dituen mugak errespetatuz”.
“Gaur egun, erizain batek ez du mediku baten zeregina betetzeko behar den gaitasunik. Erizaintzako unibertsitate-prestakuntzako lau urteak eta Medikuntzako unibertsitate-prestakuntzako sei urteak ezin dira parekatu, ezta familiako mediku batek kontsulta autonomoa egiteko gaitzen duen profesional izaera lortu aurretik egiten dituen prestakuntza espezializatuko lau urteak ere “, zehaztu du.
Bere ustez, erizaintzako profesionalek “gaitasun hori ez dutela onartzen ez bada, arriskua egongo da” erizainek “tratamenduak diagnostikatu, definitu eta mota guztietako sendagaiak legetik kanpo preskribatzeko”.
“Hitz batean, kolonizatu eta behin betiko bete lehen mailako arretako medikuen lekua eta funtzioak, Administrazio Publikoaren adostasunarekin, noraez desiragarri horren arduradun nagusia baita”, zehaztu du.
Euskadiko Sendagileen Elkargoen Kontseiluak adierazi duenez, “Kalitatezko osasun publikoaren defendatzaile sendoak dira, babestu beharreko sistema, eta herrialde baten garapena eta ongizatea “. Horregatik, “Balioa kentzen” dion edozein neurri errefusatzen du. Halaber, ohartarazi du herritarrak direla “osasuna bezalako lehentasunezko ondasun bat zaintzea bermatzen duten baldintzak pobretzearen ondorioak jasango dituztenak”.