«BasqueVolt proiektu bat da Euskadin munduarentzat, desberdina, desberdina, teknologia propioa sortzen dugulako eta horrek Estatuko beste edozein proiektutatik bereizten duelako, eta horrek harro sentiarazten gaitu, historia egiten ari garelako». CIC energiGUNEko zuzendari nagusiak, Nuria Gisbertek, gaur goizean aurkeztu du zentroko spin off gisa jaio zen lehen urrats publikoa, BasqueVolt, egoera solidoan dauden baterien gelaxkak ekoizteko puntako proiektua. Arabako Parke Teknologikoan egongo da, eta CIC energiGUNEk bi urte baino gehiago daramatza bertan lanean.
Aurkezpen-ekitaldian izan ziren Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapeneko sailburua, Eusko Jaurlaritzaren ordezkari gisa, eta proiektuaren inbertitzaileen partzuergoko gainerako kideen ordezkariak: Iberdrola, CIE Automotive, Enagás, EIT InnoEnergy eta CIC energiGUNE bera. Ekimen hau 700 milioi euroko inbertsioarekin sortu da, eta 800 enplegu zuzen baino gehiago sortzea aurreikusten du. Eta Arabako Teknologia Parkean bertan izango du egoitza. Izan ere, lehenengo fase honetan, Marie Curie eraikinean kokatuko da egoitza. Hasierako helburua da 2030ean BasqueVoltek Europako merkatuaren kuotaren % 10 lortzea.
«BasqueVolt apustu paregabea da, teknologia hori hemen jaiotzen dela, hemen ekoizten dela eta hemendik mundura doala bermatzen digu». Gaur egun errealitate bihurtzen den proiektu estrategikoa da, nabarmendu zuen Tapia sailburuak.
Teknologia disruptiboa
BasqueVolt egoera solidoan dauden gelaxkak, gero battery pack delakoa osatzen dutenak, fabrikatzen dituen Europako lehen gigafaktoria izateko asmoarekin sortu zen. Bere teknologia – CIC energiGUNEk garatua, Michel Armand elektrolito solido polimerikoaren aitaren lidergoarekin – Zentro honek patentatutako elektrolito konposatu baten erabileran oinarritzen da, bateria-gelaxkak ekoizteko.
Gisbertek azaldu du zertan datzan bateriaren elektrolito likidoa solido batekin ordezteko apustu hori. Bateriaren teknologia egoera solidoan geneukan, heldutasun-egoera nahikoan, eta industrializazioari ekiteko unea zen – Gisbertek aurrera egiten zuen –. Garaia zen beste player batzuk agertzen hasiak zirelako, ez oraindik Europan, baina bai beste kontinente batzuetan.
Gisbertek azaldu duenez, teknologia hori jauzi disruptibo bat da baterien egungo eremuan, energia-dentsitate handiagoa eta, beraz, autonomia handiagoa ahalbidetzen duen heinean; teknologia seguruagoa da, eta, gainera, kostu lehiakorragoa du.
BasqueVolten ekoizpena mugikortasunaren sektorera – Ibilgailu elektrikoetara – Nahiz sektore egonkorrera eta kontsumo-elektronikara bideratzen da. Azken batean, modu jasangarrian garatu nahi ditu baterietarako material eta gelaxka onenak, garraio elektrikoaren ezarpen masiboa, energia egonkorraren biltegiratzea – Hidrogeno-gas sistemekiko hibridazioa barne – Eta gailu eramangarri aurreratuak ahalbidetzeko.
Ibilbide-orria
BasqueVolt 2030erako Europan merkatu-kuotaren % 10 lortzeko helburuarekin sortu da. Horretara iristeko, sinadura berri honek ibilbide-orri bat ezarri du, 2023an prototipatzeko lehen lerro bat ezartzea aurreikusten duena. Hurrengo mugarria 2025ean izango litzateke, industria-eskalagarritasuna frogatzeko lerro pilotu bat martxan jarrita.
Hurrengo faseak aurreikusten du 2027an aktibatuta egongo dela lehen ekoizpen-lerroa, eta urteko lehen lauhilekoan hasiko dela produktua merkaturatzen. Urte horretan 10GWh ekoiztea da helburua. Horrela, proiektuaren azken fasea 2029an iritsiko litzateke, edukiera handituta.
Proiektu honen lehen xehetasunak ezagututa, oraindik argitu gabe daude. Adibidez, datorren astean jakingo da BasqueVolt-eko CEOaren izena, eta, ziurrenik, ekimenean parte hartzen duten bazkide guztien zehaztapena.
Bestalde, proiektu hau automobil elektrikoaren PERTEa lortu nahi duen plantelaren zati bat da, eta beste ekimen batzuekin batera parte hartzen du, hala nola Volkswagen-Seatek gidatutakoa – Baterien ekosistema bat sortzea barne hartzen du, litioa erauztetik hasi eta mihiztatzeraino – Sagunton baterien gigafaktoria batekin –, Renaultek edo Envisiok eta Accionak – Navalmactoriako beste gigafaktoria bat proiektatzen dute.
Gisbertek eta Tapia sailburuak berak azpimarratu zuten bezala, BasqueVolten egitate bereizgarria Miñaon kokatuko denak teknologia propioa duela da, une honetan Estatuan mahai gainean egon daitezkeen gigafaktorien beste proiektu batzuekiko.
Bat-batean, Eusko Jaurlaritzak BasqueVolt 2022-24 Euskadiko Inbertsio Estrategikoen Planean sartu zuen, hiru ekitalditan banatutako 30,5 milioi euroko inbertsioarekin: 4,5 milioi 2022an, 24 milioi 2023an eta 2 milioi 2024an.
Aurkezpen-ekitaldian, proiektuaren sorrerako inbertitzaileen partzuergoko ordezkariek ere parte hartu zuten, eta ekimena egokia zela azpimarratu zuten, ez bakarrik klima-aldaketaren aurkako borrokaren esparruan, baita energiaren inguruko ziurgabetasun-testuinguru batean ere, eta BasqueVolt goraipatu zuten lankidetza publiko-pribatuaren adibide gisa.