Euskadiko etxekoen unitateak ezkor ageri dira datorren urteko bilakaera sozioekonomikoari dagokionez, izan ere, “Inflazioak eta gerra-gatazkaren ondorioek aurreikuspenak okertu dituzte”, eta, beraz, gastu- eta inbertsio-estrategiak “biraztertu eta birdimentsionatuko” dituzte, Laboral Kutxak urteko bigarren hiruhilekoari buruz egindako “Euskal kontsumitzaileen konfiantzari” buruzko txostenaren arabera.

Azterlana maiatzaren 9tik 20ra 800 pertsonari egindako inkesten arabera egin da, eta, horren arabera, bigarren seihileko honetan “berretsi egin da EAEko etxekoen unitateek ezkortasunera itzuli direla, ziurgabetasuna, hazkunde ekonomikoaren iragarpenen beheranzko berrikuspena eta laurogeiko hamarkadatik aurrekaririk gabeko inflazio-gorakada nagusi diren egoerarekin bat etorriz”.

Esparru horretan, euskaldunak ezkor ageri dira datozen hamabi hilabeteetako bilakaera sozioekonomiko orokorrari dagokionez (-7ko puntuazioarekin, lehen hiruhilekoan +8koa zenean), Estatuan (-25) eta EB-27n (-22) bezala.

Laboral Kutxatik azaldu dutenez, “2022. urtea prezioen gorakadak markatu zuen (batez ere produktu energetikoena), gatazka belikoarekin larriagotzen dena, eta ez dirudi egoera hori epe laburrean konponduko denik”. Europako etxekoen unitateek egoera hori partekatzen dute, eta, “Ondorioz, ezkortasun bera”.

Euskadiko etxekoen unitateei dagokienez, ezkorrak dira ekonomia orokorraren (-20) eta etxekoen unitatearen (-17) bilakaerari dagokionez, “Prezioen gorakada batek zuzenean eragiten baitio, eta horrek haien gastu-ahalmena murrizten du”, txostenak zehazten duenez. Hala ere, oraindik baikorrak dira langabeziaren bilakaerari buruz (+8) eta aurrezteko gaitasunari buruz (+1).

Aurreikuspenek “argi eta garbi ezkorrak” dira prezioen bilakaerari dagokionez (-52), 2022ko bigarren hiruhileko honetan “daturik txarrenetako bat” baitu, txostenaren arduradunek gogorarazi dutenez.

Azterlanaren arabera, “Aurreikuspen horiek bat datoz Euskadik erregistratutako datuekin, maiatzean” zifra historikoa “izan baitzen Gizarte Segurantzako afiliazioan (986.436 afiliatu, hau da, 2021eko maiatzean baino 23.222), eta erregistratutako langabezia-zifrak jaisten jarraitzen du (113.352 pertsona, 2021eko maiatzean baino 9.266 gutxiago).

Hala ere, lehen hiruhilekoko hazkunde ekonomikoa aurreikusitakoa baino “ahulagoa” izan zela berretsi da (+%1 hiruhileko arteko tasan Eustaten arabera), eta “azpiko inflazioaren igoera” sendotu egin da, % 5 ingurukoa baita (maiatzeko aurrerapenaren arabera).

Testuinguru horretan, EAEko familiek okerrera egin dute erosketa handiak egiteko egungo egoeraren balorazioan (-35), eta, beraz, erosketa handi horiek egiteko itxaropenak “pixka bat okertu dira” (-7). Gainera, etxebizitza eta ibilgailua erosteko itxaropena “ahuldu” egin da.

Inflazioak susperraldia murrizten ari du

Azterlanaren arabera, “Izan ere, euskal etxeetako kontsumoaren hazkundeak moteldu egin du hobekuntza (+%3,1, Eustaten arabera, 2022ko lehen hiruhilekoan), eta, behin betiko, ibilgailu berrien matrikulazioak bere galera-profilari eutsi dio (-%11,3, urte arteko tasan, urtarrila-maiatza metatuan)”.

Aitzitik, etxebizitzen salerosketak suspertzen jarraitzen du (+%16,6 urtarrila-martxoa), “pandemia aurreko mailak gaindituz eta 2007ko emaitzetatik gertu (lehen eta bigarren hiruhilekoetatik)”.

Ondorio gisa, ikerketaren arabera, “inflazioak eta gatazka belikoaren ondorioek euskal etxekoen unitateen itxaropenak okertu dituzte, oso sentikorrak baitira bi urte konplexuren ondoren 2022rako susperraldi aurreratua murrizten ari diren iragarpenekiko”.

Adierazi duenez, “Luzatu egingo dela dirudien ibilbide inflazionista baten baieztapena, ondasun eta zerbitzuen panel gero eta handiago batera hedatzen dena (” begizta “efektua), Euskadiko eta Europako etxeen konfiantza partekatzen eta biziki hondatzen du”.

Hori dela eta, familiek “gastu eta inbertsio estrategiak berraztertu eta dimentsionatuko dituzte, aurrezki funtsaren eta interes tasen igoeraren arabera”. “Hori bai, hori guztia, udako denboraldi” normalizatu “baten aurrean hartutako erabakiak neurtuz, bi udako murrizketen ondoren”, zehaztu du.

Egilea Andoni Beitia