Fadi izeneko behi frisiarrak, orain dela egun gutxi, koloretan haluzinatu zuen berriro, bere inguruan politikari eta kazetariek ehunka argazki eta grabazio ateratzen zituzten bitartean. Juanma izeneko gizon bat zen, presidentziarako itxurarekin, bere irribarre iraunkorrarekin argazkietan eder ateratzeko ere gehiegi harrotzen zena.
Dirudienez, Juanmak, Morenok, duela lau urte, txantxa bat egin zuen komunikabideen aurrean, Fadiri zorte ona eskatuz, eta ikusita hauteskundeen ondoren Andaluziako Juntako presidentetza lortu zuela, badaezpada ere, Juanmak erabaki du bere behi talismana itzuliko dela azken unean, aldeko inkestak gorabehera.
Fadi Pedroches bailaran bizi da, Andaluziako esne-gotorlekuan, COVAP kooperatiba Kordobako txoko honetako lehen sektoreko arima materra den lekuan. Une honetan, Fadik eta bere ukuilukideek tristuraz ikusten dute jabeek bizi duten une hain baxua, beren esneak hautemandako prezioak igotzen ari direla ikusten duten abeltzainak, baina, tamalez, nahiko modu motelean eta erritmo motelegian, ekoizpen kostuen igoera estratosferiko eta geldiezinarekin alderatzen badugu, bereziki, animalien elikadura, energia elektrikoa eta gasolioa.
Esan bezala, abeltzainek jasotako prezioa igo egin da, bai. Nekazaritza Ministerioaren erreferentzia-indizearen arabera, behi-esne gordina 0,037 €/ litroko igo da apirilean, eta 0,420 €/ litroko izan da. Beraz, esan dezakegu esneak, batez beste, 0,056 €/ litroko egin duela gora urtea hasi zenetik, eta 0,085 €azken hamabi hilabeteetan.
Hala ere, animalien elikaduraren, energia elektrikoaren eta gasolioaren kostuen gorakada hain izan da izugarria (kasu batzuetan hiru digituetara iristen diren ehunekoak idazteari uko egiten diot), ezen, nahiz eta abeltzainek jasotako prezioen hobekuntza aitortu, ez baitituzte esnearen profesionalek jasaten dituzten ekoizpen-kostuak estaltzen. Hala ere, sinatu diren kontratuek eta sinatuko direnek ofizialki jasotzen jarraituko dute kontratuan ezarritako prezioek ekoizpen-kostuak estaltzen dituztela, eta hori guztia, nahiz eta bi alderdiak, abeltzaina eta lehen eroslea, gezurretan ari direla erabat jakitun izan, administrazio-agintariez hitz egin gabe.
Tamalez, orain dela gutxi esneki enpresari bati entzun diodan bezala, abeltzainak jasotako prezioaren igoera, gutxi bada ere, ez da zehazten, eta pentsa liteke Elikagai Katearen Legea bete egingo balitz, ekoizpen-kostuek gora egin duelako; bestela, esne-ekoizpenak behera egin duelako, eta industrialak urduritzen hasi direlako; izan ere, ikusten dute gero eta zailagoa zaiela salmenta-puntu propioekiko konpromisoak betetzea salmenta-puntu gisa, salmenta-puntu gisa.
Aste honetan bertan, esne-ekoizleen erakunde batek hiru datu sinple argitaratu ditu, esne-merkatua bizitzen ari den egoera arraroa azaltzeko. Hala, apirileko esne-emateak % 2,31 jaitsi dira joan den ekitaldiko hil beraren aldean, behien erroldak % 5,18 egin du behera (43.460 behi gutxiago) azken bi urteetan, abeltzainek erabaki dutelako behi asko bidaltzea hiltegira, eta azken kontsumoak % 3,4 egin du behera.
Ikusiko duzuenez, ekaitz perfektuaren aurrean gaude, abeltzainen errentagarritasun faltak, ekoizpen-kostu oso handiengatik, behien elikagai-ekarpena murriztera bultzatzen ditu, bai eta txabola murriztera ere, horren zati bat sakrifikatuz. Horrek isla garbia du esne-ekoizpenaren jaitsieran, eta egoera horretan, konpromiso egonkorrik gabeko abeltzainak edo kooperatibetan sartuta egon gabe dauden abeltzainak, hau da, asko eta asko, gainera, esne-enkanterik onenak egiten dituztenak.
Azken finean, horrela jarraituz gero, abeltzainekin, erremediorik gabe eta etengabe galtzera behartuta, ondorioa, berandu baino lehen, argia eta erraza da, tokiko esnea kontsumitzea ameskeria bat izango da eta epe ez oso luzean, esnea kontsumitzera ohituta egongo gara, urarekin nahastuz, kontinenteetatik etorriko den esne hautsa.
Kontsumitzaile, industrialari eta banatzaile jaunok, aholku bat, Juanma bezala, zure behi talismanaren bila.