Tecnalia, Irurena Taldea, Peñascal Kooperatiba eta Baskegur elkarlanean ari dira Europako beste erakunde batzuekin Basajaun proiektuan, Finlandian eta Frantzian eskala errealeko bi eraikuntzen bidez zurean oinarritutako material eta irtenbide berritzaile eta iraunkorren bideragarritasuna proban jartzeko ekimenean.

Berrikuntza, iraunkortasuna eta teknologia dira Basajaun proiektu europarraren oinarria. Zuraren eraldaketako enpresak, ikerketa-erakundeak, elkarteak eta erakunde publikoak biltzen dituen ekimena da, basoen balioa maximizatzeko eta zurarekin eraikitzeko kateak nola optimizatu daitezkeen erakusteko.

BRTA aliantzako kide den Tecnalia euskal zentro teknologikoak gidatzen du proiektua, eta 12 herrialdetako 29 kolaboratzaile ditu, horien artean Euskadiko beste hiru erakunde: Irurena Group, Peñascal Kooperatiba eta Baskegur. Horietako bakoitza ezagututa, ekimenak zura eraikuntzako produktuetan eta konponbideetan lehengai gisa hartzea sustatu nahi du, eraikinen kalitatea, bizigarritasuna eta errendimendua handitzen laguntzen dutela frogatzeaz gain.

Horretarako, lehenengo lerroa zurez egindako eraikuntza-material berritzaileak (isolamendu termikoa, konposatuak, bernizak, SIP) eta sistemak (egitura, fatxadak, zoruak, hormak, sabaia eta finkagailuak) garatzean eta hobetzean zentratzen da; ondoren, bigarren lerrora igarotzen da, non material horiek Finlandian eta Frantzian eskala errealean frogatutako bi eraikin egiten diren.

Javier García-Jaca Tecnaliako proiektu-zuzendariak azaldu duenez, “Basajaun ekimenarekin, balio erantsi handiko zurezko produktuak laborategi-eskalan diseinatu eta garatu daitezke, eskalatu eta bi eraikin oso eraikitzeko erabil daitezke, egur digitalizatuaren balio-katea sortzeko eta landa-eremuak sustatzeko”.

Eraikuntza-sistema modularrak

Hirugarren eta laugarren lerroek alderdi digitala eta aurreko guztiak landa-garapenean duen eragina jorratzen dituzte, hurrenez hurren. Beraz, eraikuntzaren balio-kate osoa digitalizatuko da, basotik eraikineraino, ingeniaritza-prozesuaren trazabilitatea eta gardentasuna bermatzeko; eta eskualde mailako landa-garapenaren inpaktua ez ezik, produktuen ingurumen-inpaktua ere aztertuko da. Horretarako, plataforma tematiko bat garatuko da, zur-eskualdeko interesdunak hiriguneekin integratzeko.

Finlandiako eraikinaren eraikuntza, UNStudio arkitektura estudio holandarraren, VTT ikerketa zentro finlandiarraren eta Vipura eraikuntza enpresa finlandiarraren (guztiak proiektuko kideak) eskutik, 2022an amaituko da eta VTT enpresaren instalazioen ondoan egongo da, Jyväskylen. 500 metro koadroko eraikinak bileretarako eta erakusketetarako espazio konbinatua izango du, baita bi biltegi ere. Beste konpainia batzuen artean, Irurena euskaldunak, mota guztietako gainazaletarako soluzioen garapenean aditua denak (pintura, berniza, etab.), bere material eta produktuak hornituko ditu bere eraikuntzarako.

«Erakusketa-eraikinaren diseinuak haren ingurunea aprobetxatzen du: batetik, kokalekuan dauden eraikinekin lotuta dago; eta, bestetik, fatxada nagusia Jyväsjärvi lakuaren ikuspegietara bideratuta dago». Eraikin esperimental honek Finlandiako zurezko arkitektura tradizionala zurezko eraikuntzaren etorkizunarekin lotzen du, diseinu kontziente baten eta kontu handiz egindako xehetasunen bidez. Proiekturako diseinatutako eraikuntza-sistemak modularrak dira, eta Basajaun partzuergoan garatutako materialak jasangarriak eta oinarri biologikokoak dira», azaldu du Alejandro Sánchez Peña arkitektoak, UNStudiokoak.

Bigarren eraikina Pian-Médoc ikastetxean eraikiko da, Akitaniako eskualdean, Girondako departamenduan (proiektuko kidea), eta ikastetxeko langileei ostatu emango die. Finlandiakoa bezala, aurten bukatzea espero da.

Egilea Andoni Beitia