12 hilabeterako Euriborrak gora egin zuen ekainean, eta zenbait egunetan % 1 gainditu zuen, ia hamarkada batean ikusi ez diren maximoak. Horrela, hileko batez bestekoa % 0,8tik gorakoa da ( % 0,843 balio baten faltan), maiatzean % 0,287koa eta duela urtebete justu % 0,484koa zen bitartean. Euriborraren goranzko joera bizkortu egin da merkatuarekin, eta interes-tasen igoera oinarrizko 25 puntukoa izan da uztailean. Christine Lagarde Europako Banku Zentraleko (EBZ) presidenteak astearte honetan berretsi du irailean igoera handiagoa izan daitekeela inflazio handia “nahi gabe” egonkortzeko (Espainian % 10,2ko errekorrera igo da ekainean).
EBZren moneta-politikaren norabide-aldaketak zorraren errentagarritasunak gorantz bultzatu ditu eta bankuen arteko merkatua tentsionatu du, Euriborra bultzatuz, zeinak apirilean berriro positiboan kotizatu zuen sei urte baino gehiagotan. Orduz geroztik, adierazleak gora egin du etengabe, eta horrek irauli egin du hipoteka-merkatua.
Alde batetik, dagoeneko emandako hipoteka aldakorrak nabarmen garestitzen ari dira. 25 urterako 150.000 euroko batez besteko maileguaren hileko kuota, Euriborraren gaineko % 1eko diferentzialarekin, 533 eurotik 621 eurora pasatuko da, hau da, hilean 88 euro gehiago eta urtean 1.056 euro gehiago ordainduko dira. Ordaintzeke dagoen 180.000 euroko zenbatekorako, 108 euro hilean edo 1.300 euro urtean.
“Euriborra, historikoki, inoiz ez zen hainbeste igo hain denbora laburrean, baina, era berean, ezohiko egoera makroekonomikoa bizitzen ari gara”, azaldu du Simone Colombelli Aurrezki Hipoteken zuzendariak. Izan ere, Ukrainako gerrak lau hilabete bete ditu dagoeneko, Errusiaren eta Mendebaldearen arteko tentsioaren gorakadarekin, eta atzeraldi ekonomikoaren danbor hotsak entzuten dira, inflazioa geldiarazteko interes-tasen goranzko horizontearekin. “Euriborrak igoera bertikala izan du, eta ekainaren erdialdean % 1,11ra iritsi zen, hau da, % 200 inguruko igoera hilabete bakarrean”, adierazi du Joaquín Robles XTBko analistak.
Bestalde, finantza-erakundeen estrategiak 180 graduko bira eman du. Bankuak, oro har, hipoteka aldakorrak merkatzen joan dira, kontratazioak handitzeko eta Euriborraren gorakadari etekina ateratzeko, orain bankuen marjinak hobetzen baititu. Euriborrari gehitzen zaizkion diferentzialak % 0,8tik jaisten dira Evo Banco, Pibank, Ibercaja, BBVA eta ING bezalako erakundeetan.
Hipoteka finkoen prezioak igotzen ari dira
Era berean, sektorea hipoteka finkoen prezioak igotzen ari da. Hemen, doikuntzak mailakatuak izaten ari dira, baina areagotu egin dira azken asteotan, eta dagoeneko desagertu dira TAEren % 2tik beherako eskaintzak. Duela ez asko, % 1,5 inguruko TAE motak aurki zitezkeen. Orain, gutxienez zazpi bankutan (Banco Santander, Sabadell, ING, Bankinter, Abanca, MyInvestor eta Coinc) interesak % 3tik gorakoak dira.
Tasa finko merkeenak hauek merkaturatzen dituzte: TargoBank ( % 2,10 TAE 15 urtera), Openbank ( % 2,32 TAE 15 urtera arte), Evo Banco ( % 2,33 TAE 25 urtera arte), BBVA eta CaixaBank ( % 2,81 TAE 15 urtera eta 30 urtera, hurrenez hurren) eta Ibercaja ( % 2,95 TAE 25 urtera arte).
Banku guztietan, MyInvestor eta Coinc bankuetan izan ezik, hipotekak hobaridunak dira, hau da, bezeroak entitatearekin lotu behar du, normalean nomina helbideratuz eta hainbat aseguru kontratatuz.
Ignasi Viladesau MyInvestorreko inbertsio-zuzendariak adierazi duenez, “EBZaren gordailu-tasa 2023aren amaieran % 2ra igotzeko itxaropenak iman gisa jokatzen du 12 hilabeterako Euriborrerako, eta igarotzen den egun bakoitza zifra horretara hurbilduko da ezinbestean”.
Roams finantza pertsonaletako aholkulari digitalak uste du gero eta gehiago direla tasa finkoko hipoteka batera aldatzea erabakitzen dutenak, Euriborra igotzen ari delako. “2020ko martxoan gainditu ziren, lehen aldiz, tasa finkoko hipotekak aldagaiak baino; joera hori, irauli beharrean, sendotuz joan zen, eta 2021eko urtarrilean hasi zen behin betiko aireratzen”, adierazi dute. Joan den apirilean, Euriborrak 2016tik lehen aldiz balio positiboak ukitu zituenean, hipoteka finkoen sinadurak maximo historiko berri bat izan zuen, guztizkoaren % 75,3, Estatistikako azken datuen arabera.
Maileguak asko garestitu dira
Roamsen ustez, kontsumitzaileek hipoteka finkoen eskaria asko handitu dutenez, bankuek mota horretako maileguak garestitu dituzte, orain nahiago baitute tasa aldakorreko maileguen alde egin. Hala ere, prezioen gorakadak (BBVA, Bankinter, MyInvestor eta Ibercajak ia bikoiztu egin dituzte tasak urte hasieratik) hipoteka finkoen aldeko lehentasuna moteltzen has daiteke. “Baliteke hipoteka finkoak arrazoizko prezioan lortzeko azken aukeren aurrean egotea, Euribor itxuragabearen aurrean”, ondorioztatu dute.
Cajasietek eta Cajamarrek ere horrelako produktuak kendu dituzte eskaintzatik. Beste erakunde batzuek, hala nola Banca Marchek, Cajasurrek eta Kutxabankek, ez dituzte baldintzak zehazten webgunean dituzten hipoteka finkoetan. Kutxabankek azaldu du “bezero bakoitzaren profilari egokitutako” mailegu finkoak merkaturatzen dituztela. Unicaja Bankuak hipoteka-simulagailu bat du.
Euriborraren bilakaerak gainditu egin ditu 2022aren amaierarako % 1etik behera jartzen zuten aurreikuspenetako asko. Estrategiari buruzko azken hiruhileko txostenean, Bankinterreko analisi sailak iragarpenak eguneratu ditu, eta orain 12 hilabeterako indizeak urtea % 1,90ean amaitzea aurreikusten du. 2023rako % 2,20ra iritsiko dela uste du, eta % 2an jarriko dela 2024an. Inbertitzaile batzuek % 1,5 inguruan kokatzen dute hurrengo hilabeteetan. Gogoratu behar da euriborrak maximo historikoak % 5etik gora ukitu zituela 2008an.
Colombelliren ustez, hipoteka aldakorren edukitzaileek euribor oso baxua izan dute azken urteotan (minimo historikoa -%0,518an erregistratu zen joan den abenduan). Baina, azaldu duenez, “Adierazle honen eremu ohikoago batera itzultzen ari gara. 2021ean bizi izan dutena salbuespenezko egoera izan da, baldintza onak izan dituzte 12 hilabetez, baina orain bizitzen ari direna ere ez da hondamendia: % 1 inguruko interes-tasa izaten jarraitzen badute, oso ona izaten jarraitzen du duela urte batzuk bizi izandakoarekin alderatuta.