Inork ez du onartu nahi Europako eta, ondorioz, Espainiako ekonomiak urteko azken fasean hiruhileko arteko BPGren beherakadak izan ditzakeenik, baina analisten, adituen eta agintarien begiak Alemaniarantz eta Errusiarantz doaz. Europako tren-makina geldiaraziz gero, edo errailetik ateraz gero, atzetik eraman ditzake botatzen dituen bagoiak, eta horien artean, Espainiako ekonomiarena.

Izan ere, Covid-aren aurkako borrokan egindako aurrerapenen ondoren urte hasieran sortutako baikortasuna otsailaren 24ko goizaldean zapuztu zen, tropa errusiarrek Ukraina inbaditu zutenean.

Europan ustekabeko ondorioak izan dituen gerraren hasiera horrek duela urte asko ikusi ez ziren inflazio-mailak eragin ditu kontinente zaharrean, Espainiaren kasuan, 40 inguru, eta ekitaldirako hazkunde-estimazioen narriadura handia.

Orduan sortzen den galdera da ea dezelerazio hori uste baino nabarmenagoa izan litekeen eta teknikoki atzeraldian eror litekeen, gutxienez bi hiruhilekoren metaketa BPGren mailan beherakadekin.

Bost Egunek kontsultatutako analistak ez dira ausartzen atzeraldi hori zentzu hertsian iragartzera, eta bat datoz Ukrainatik eratorritako ziurgabetasunak modurik ustekabekoenean eragin lezakeela adieraztean.

Gregorio Izquierdok, Azterlan Ekonomikoen Institutuko (IEE) zuzendariak, ez du uste bi hiruhilekotan jarraian hazkundeak behera egingo duenik, nahiz eta onartu duen sortutako ziurgabetasunak eragina duela erosteko erabakietan, bereziki ondasun iraunkorrei dagokienez, eta inbertsioaren beherakada eragiten duela.

Espainian ez gara atzeraldira iritsiko, baina Alemaniak bai, eta horrek, zalantzarik gabe, ondorioak izango lituzke Espainiako ekonomian, baita Europako gainerako ekonomietan ere. Bere ustez, gaur-gaurkoz, Espainiako ekonomiak bi palanka ditu krisi honetatik bere burua defendatzeko. Bata Europako funtsak dira, eta bestea familien aurrezki-tasa, kontsumo-maila egokia mantentzea ahalbidetuko duena.

Gas-mozketa atzeraldia ekar dezake

Luis de Guindos Europako Banku Zentraleko (EBZ) presidenteordeak piztu zituen lehenengo alarma-argiak, joan den asteazkenean esan baitzuen Errusiaren gas-mozketa batek atzeraldi batera eraman zezakeela Alemaniako herrialdea, eta horrek, aldi berean, eurogune osoa herrestan eraman zezakeela. Berehala zehaztu zuen ez zela orain EBZk gobernatzen zuen eszenatoki bat, nahiz eta mezua zabaldua izan.

Errusiak Alemaniari gas-hornidura erabat itxiko ziola aipatzen da, baita tenperatura baxuekin negurako izango zela iragarri baino lehen ere; horrela, Putinek negoziazio-arma bat izango zuen bere esku.

Oriol Aspachs Caixabankeko Espainiako Ekonomiako zuzendariak uste du litekeena dela azken hiruhilekoan dezelerazioa gertatzea, baina ez atzeraldia. Desazelerazio hori 2023an ere agerian geratuko dela adierazi du, erakunde horrek BPGaren hazkundea % 3tik behera egongo dela iragarri baitu.

Geldialdiaren zantzuak Alemanian ikusten ditu. Gas errusiarrarekiko mendekotasun handiagoa du, eta merkataritza globalarekin lotura handiagoa du, esportatzen duelako. Horrek tasa positiboak edo negatiboak eragingo ditu, baina ez sakonak eta iraunkorrak.

Rafael Doménech BBVA Researcheko Azterketa Ekonomikoko arduradunak adierazi duenez, azken hilabeteetan arriskuak handitu egin dira eta lehengaietan eta interes-tasetan kotizatu dute. Errusiako hornidura-mozketa gerta daiteke, beraz, unean uneko beherapena gerta daiteke, urteko batez besteko positiboarekin, gaineratzen du.

“Ez da beherakadarik egongo”, Estatuko gobernuaren esanetan

Barne mailan, bai Nadia Calviño presidenteorde ekonomikoak, bai Cristina Herrero Erantzukizun Fiskaleko Agintaritza Independenteko (Airef) presidenteak berak BPGren beherakadaren ideia errefusatu dute, nahiz eta oraingoz BPGren beherakada bat egon.

Ángel Gavilán Espainiako Bankuko Ekonomia eta Estatistika zuzendariak ere ezin izan zuen baztertu, erakundearen lehen estimazioak apirilean aurkeztu zituenean, gerraren arabera atzeraldian sartu ahal izatea. Hitz horiek geroago zehaztu ziren.

Munduko ekonomiak bizi duen ziurgabetasunarekin, ezinezkoa da erabakiak hartzea», adierazi du María Jesús Fernández Funcas Koiunturako Zuzendaritzako ekonomista seniorrak. Bere ustez, gakoa Errusiak gas-iturria ixtea izango da, eta horrek eragina izan dezake enpresek energiaren bidetik egiten dituzten ekoizpen-kostuetan.

Soldata-kostuak eta interes-tasak aztertu beharreko beste aldagai batzuk dira. Krisi honek 2008koarekin zerikusirik ez duen arren, zor publikoaren gorakadagatik iritsi da kalteberatasuna Espainiarentzat, eta, beraz, ikusi behar da tasen igoerak nola eragingo dion arrisku-sariari, gaineratu du.

Egilea Andoni Beitia