Euroaren ahuleziak hainbat arrazoiri erantzuten die. Euroguneko atzeraldiaren beldurrak areagotu egin dira azken asteotan, Errusiaren gas-hornikuntza murriztu egin baita Alemanian. Merkatua bidalketen erabateko etenaren beldur da, Teresa Ribera hirugarren presidenteorde eta Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako ministroak ostiralean ohartarazi zuen bezala, ez baitu baztertzen hurrengo asteetan tentsio maximoa izatea. Egoera horrek energia garestiagoa eta hornidura eteteko arriskua eragingo luke, eta elementu horiek atzeraldi bati ateak irekiko lizkiokete, aurreratutako adierazleek adierazten duten bezala. Euroguneko jardueraz osatutako PMIa 16 hilabeteko minimoetara jaitsi zen.

Dolarra indartu egiten da Estatu Batuetako Erreserba Federalak (Fed) Europako Banku Zentralaren (EBZ) aurrean duen diru-politika oldarkorrenaren aurrean; izan ere, Europako Banku Zentralak (EBZ) oraindik ez ditu interes-tasak igo, eta AEBetako banku zentralak, berriz, hiru aldiz egin du. Koktel horren ondorioz, Europar Batasuneko monetak dolarraren aurkako parekotasuna ukitu du, 2002tik ez baitzen horrelakorik gertatzen.

Monex Europek adierazi duenez, euroak zenbat eta denbora gehiago kotizatu hain maila baxuetan, orduan eta probableagoa izango da EBZk esku hartzea, hurrengo bileran oinarrizko 50 puntuko mugimenduarekin espekulatzea eraginez. Une honetan, datorren ekainaren 21ean oinarrizko 25 puntuko igoera izango da, eta igoera are handiagoa irailean inflazioak gainezka jarraitzen badu, EBZk berak baieztatu duenez.

Aurreko astean, lehen seihileko gordin bati amaiera eman zitzaion arriskutsutzat jotako aktiboentzat. Atzeraldi posible baten beldurra da orain dibisa-merkatuen bultzatzaile nagusia, eta AEBetako dolarra baliatu da horretaz, Eburyko Enrique Díaz-Alvarezek adierazi duenez. Haren ustez, ia ziurra denez oinarrizko 25 puntuko tasa-igoera gertatuko dela EBZaren hurrengo bileran, eta ezin denez baztertu hurrengo bileran oinarrizko 50 puntuko igoera izatea, uste dugu moneta komunak kotizatzen dituen egungo mailek albiste txar asko islatzen dituztela, eta arrisku-aktiboak egonkortzen direnean gorakada esanguratsua izateko tartea dagoela.

Jordan Rochester Nomurako estrategak 0,98 eta 0,96 dolar arteko mailan ikusten du euroa. Baina, zer ondorio ditu egoera horrek poltsikoetan? Txanponetan bezala, bi alde daude, eta alde onak eta txarrak erabiltzen den dibisaren araberakoak dira.

  • Dolarretan erostea edo saltzea garestiagoa da. Horrela, europarrek gehiago ordaindu behar dute, adibidez, lehengaiengatik, dolarretan finkatzen baita horien prezioa, eta petrolioa eta gasa garestituta dauden une honetan. Estatu Batuetako enpresak kaltetuak izan daitezke beren produktuak garestiago bihurtzen direlako atzerriko erosleentzat.
  • Inflazio-presio gehiago. Euroekin lan egiten duten pertsonek balio-galera bat izango dute moneta estatubatuarrarekin alderatuta, eta hori inflazio handiagatik jada jasaten den erosteko ahalmenaren murrizketari gehitzen zaio. Inflazio hori maximo hitorikoetan dago, % 8tik gora eurogunean eta % 10etik gora Espainian.

Simon Harvey Monex Europe-ko FX Merkatu Azterketaren zuzendariak azaldu duenez, euroguneko ekonomiarako, moneta ahulagoa pizgarria izan ohi da, batez ere Alemaniako balantza komertzialerako. Hala ere, egungo energia-krisia eta barne-inflazioak bloke ekonomikoaren barruan kontsumitzaileari egiten dion presioa kontuan hartuta, euroaren balio-galera handiagoak are gehiago kaltetuko ditu hazkunde-baldintzak, eta areagotu egingo du inflazioaren gaineko presioa.

  • Europatik AEBetara kapitalak aldatzea, dolarrak gehiago ordaintzen duelako. AEBetako tasen gorakadak AEBetako zorraren errentagarritasuna % 3ra igo du, eta horrek etekin handien bila dabiltzan inbertitzaileak erakartzen ditu. Diego Morin IGko analistak adierazi duenez, Europan gora egiten jarraitzen duen inflazioaren aurrean hain oldarkorra ez den EBZak euroaren inbertitzaileengandik ihes egitea eragin du, eta AEBetako dolarrean egokitu da Erreserba Federalaren erantzunaren aurrean.
  • Esportazio merkeagoak eta inportazio garestiagoak Europan. Adibidez, Frantziako edo Espainiako enpresa batek gehiago ordaindu beharko du kanpoko produktuak erosteagatik; hala ere, tradizionalki, euroaren ahuleziak esportazioak dinamizatzen ditu, erakargarriagoak baitira atzerriko erosleentzat.
  • Turismoa. Europara datozen AEBetako bidaiariek merkeago erosi ahal izango duten bitartean, AEBetara doazen europarrek poltsikoa gehiago urratu beharko dute. Kontsolagarri izan daiteke euroa ez izatea dolarra baino ahulago kotizatzen duen moneta bakarra. Iazkoarekin alderatuta, euroa libera, Hegoafrikako randa, Poloniako zloty, Suediako koroa, Txileko pisua, Hungariako forinta eta Turkiako lira baino indartsuagoa da.

2008an izan zen, finantza-krisiaren aurretik, euroak maximoak ukitu zituenean, 1,58 dolarrera aldatu baitzen. Orduan, EBZk bere diru-artilleria atera zuen hazkundea suspertzeko, eta dibisa arrunta galtzen hasi zen. EBZk inflazioa moteltzeko tasak igotzeak euroa suspertu beharko luke, baina arazoa da atzerapen handiarekin doala Fed-en aldean. Izan ere, Jerome Powell joan den martxoan hasi zen dirua gogortzen, oinarrizko 25 puntuko igoerarekin, eta hurrengo bi bileretan oinarrizko 50 eta 75 puntuko gorakadekin, hurrenez hurren.

Gainera, merkatuaren zati batek uste du EBZk noizbait tasen gorakada lasaitu dezakeela, ekonomiaren dezelerazioa eragozteko.

Egilea Andoni Beitia