Basque Research & Technology Alliance (BRTA) erakundeko kide den Gaiker Zentro Teknologikoak FOAM2FOAM proiektuarekin kolaboratu du. Proiektu horren helburua poliuretanoaren (PU) bizi-zikloan ekonomia zirkularra ezartzea da, polimero moldakorrenetako bat baita, eta aplikazio, sektore eta forma ugaritan aurki daiteke. Eta hondakin ugari sortzen ditu bizitza baliagarriaren amaierara iristen direnean, hainbat sektoretatik datozenak, hala nola eraikuntza eta eraispenetik, erabiltzen ez diren ibilgailuetatik edo tresna elektriko eta elektronikoetatik.
Hondakin horiek, tradizionalki, birziklatze-ratio oso txikiak izan dituzte, birziklatze mekanikoaren bidez eta balio erantsi txikiko aplikazioetan. Baina azkenaldian birziklatzea premiazkoagoa bihurtu da hainbat arrazoirengatik, hala nola lehengaien prezio altuagatik, zabortegien itxieragatik, hondakinen ezabatze-tasen igoeragatik, lege-arau gero eta zorrotzagoengatik eta gizarte-kontzientziazio handiagoagatik. Eta eszenatoki horretan dago FOAM2FOAM.
Proiektua hiru enpresaren (Titan Recycling Solution, proiektuaren liderra, Arcesso Dynamics eta AMB Elektronika) eta bi zentro teknologikoren (Zamudion dagoena eta Aimplas, Plastikoaren Institutu Teknologikoa) arteko lankidetzarekin garatu da, eta 2017ko Retos-Lankidetza deialdiaren bidez finantzatu da.
Produktu iraunkor berriak
Proiektuaren helburua izan da zabortegia ez den poliuretanoaren bizitza-amaierako alternatiba bideragarri bat garatzea, teknikoki, ekonomikoki eta ingurumenaren aldetik. Horrela, produktu jasangarri berriak eman zaizkio balio-kateari, eta, beraz, lehengaien eta baliabideen kontsumoa murriztu da.
Hala badagokio, euskal zentro teknologikoak planteatutako helburua poliuretanoaren bizi-zikloan ekonomia zirkularraren kontzeptua ezartzea eta zero hondakinaren ekonomirantz aurrera egitea izan da, birziklapen kimikoko prozesu bideragarri bat garatuz eta oinarri poliuretanoko pieza berrien fabrikazioan gerora sar daitezkeen kalitatezko produktu berriak lortuz.
Zelularen barruko erreakzio kimikoa
Gaikerrek hainbat fasetan lan egin du proiektu honetan zehar. Alde batetik, industria-ondoko eta kontsumo-ondoko hondakinen laginak egokitzeko eta karakterizatzeko lanak egin ditu. Glikolisi-erreakzioen prozesuak ere gauzatu ditu, hau da, zelularen barruko erreakzio kimikoen multzoa, azukre batzuk degradatzen dituena, eta prozesuan energia lortzen duena, laborategi-eskalan lagin desberdinetara, bai eta planta pilotura eskalatzea ere.
Eta, azkenik, bizi-zikloaren azterketa (BZA) sinplifikatua egin du, poliuretano-hondakinen birziklatze kimikoaren prozesuaren ingurumen-profila glikolisi katalitikoaren bidez ebaluatzeko eta ingurumen-alderdi nagusiak identifikatzeko, ingurumen-inpaktua minimizatzeko estrategiak ezarrita.
FOAM2FOAM proiektuak aurreikusitako helburuak lortu ditu, poliuretanoaren birziklatze- eta balorizazio-maila altuagoak lortuz poliole zirkularrak garatuz. Horrela, poliuretano-hondakinak birziklatzeak eta balio handiko baliabide bihurtzeak produktuaren bizi-zikloari jarraipena ematen dio, zabortegia saihestuz. Horrek esan nahi du aurrerapena dagoela baliabideen aprobetxamenduaren eta kontserbazioaren hobekuntzan, lehengaiak berreskuratuz, bai eta klima-aldaketari galga jarriz ere, isuriak eta emisioak murriztuz.