Lanbide eta Enpresa Zerbitzuen sektoreko establezimenduen negozio-zifra, 2020an, 8.641 milioi eurokoa izan zen, aurreko urtean baino % 13,6 gutxiago, Eustaten datuen arabera. Urte horretan hasi zen COVID-19 pandemia, eta jarduera ekonomikoari neurri murriztaileenak aplikatu zitzaizkion.

Establezimenduen kopurua pixka bat jaitsi zen, % 1,2, guztira 27.606 izatera heldu arte, eta enplegatuen kopurua % 0,5, 130.910 pertsona okupatuz, 2020. urterako euskal ekonomiaren enplegu osoaren % 13,6.

Negozio-zifraren beherakada handia gorabehera, Lanbide eta Enpresa Zerbitzuen establezimenduek sortutako balio erantsia 5.620 milioi eurora iritsi zen, eta jaitsiera % 4,4ra mugatu zen.

Lanbide eta Enpresa Zerbitzuen sektorea bi atalek osatzen dute: Jarduera profesional, zientifiko eta teknikoenak eta Jarduera administratibo eta zerbitzu osagarrienak.

Jarduera profesional, zientifiko eta teknikoen atalak 21.571 establezimendu ditu, eta establezimendu kopuruari dagokionez nagusi da, guztizkoaren % 78,8 baitu. Negozio-zifrari dagokionez ere nagusi da, fakturatutako 5.960 milioi euroak sektorearen % 69 baitira. Ez, ordea enpleguari dagokionez, izan ere, 63.771 pertsona enplegatuek sektorearen erdia baino zertxobait gutxiago osatzen dute, guztizkoaren % 48,7.

Atal honen balio erantsi gordinak nabarmen gainditu zituen 3.777 milioi euroak, eta 2019an lortutakoa % 0,5 hobetzea ere lortu zuen.

Jarduera profesional, zientifiko eta teknikoen sekzioaren negozio-zifrak behera egin du (% 9,1 gutxiago) eta establezimendu kopuruak ere bai (% 0,9 gutxiago), 2020an enplegua % 2,7 igo den arren 2019ko datuekin alderatuta.

Administrazio-jardueren eta zerbitzu osagarrien atalak, berriz, 2.682 milioi euroko fakturazio globala du, eta Jarduera Profesional eta Zerbitzu Osagarri guztien negozio-zifraren % 31 da; bertako 67.139 enpleguak enpleguaren guztizkoaren % 51,3 dira, eta 5.855 establezimenduak jarduera-sektore horretako establezimendu guztien % 21,2 dira.

Eremu guztietan eragina

Jarduera profesional, zientifiko eta teknikoekin gertatu ez bezala, Administrazio-jardueren eta zerbitzu osagarrien kasuan, balio erantsi gordinak, 1.842 milioi eurotik gorakoa izan zenak, murrizketa esanguratsua izan zuen 2020an (–% 13,2) 2019arekin alderatuta.

Administrazio-jardueren eta zerbitzu osagarrien atalean establezimenduen kopurua % 2,1, enplegua % 3,3 eta fakturazioa % 22,1 murriztu dira.

Emaitzak jarduera-maila bereiziagoan aztertuz, eta Jarduera profesional, zientifiko eta teknikoen atalaren barruan, beren garrantziagatik nabarmentzen dira Jarduera Juridikoetako eta Kontabilitateko eta Arkitektura eta Ingeniaritza Zerbitzuetako dibisioak. Lehenak 2.860 milioi euroko fakturazioa izan zuen, dibisioaren % 48, eta bigarrenak 1.943 milioi eurokoa, dibisioaren % 32,6. Bien artean negozio-zifra osoaren % 80,6 metatu zuten, establezimendu guztien % 75,1 eta enpleguaren % 70,7.

2020an, Jarduera Juridikoetako eta Kontabilitateko dibisioak 26.769 pertsonari ematen die lana 10.763 establezimendutan, eta Arkitektura eta Ingeniaritza Zerbitzuetako 5.569 establezimenduetan 18.323 pertsona ari dira lanean. 2019aren aldean, bietan negozio-zifrak murriztu egin ziren, % 3,6 gutxiago Jarduera Juridikoak eta Kontabilitatekoak, eta % 14,5 arte Arkitektura eta Ingeniaritza Zerbitzuak. Establezimendu kopuruari dagokionez, lehenengoak % 0,3 gehitu dira eta bigarrenak % 2,1 murriztu. Enpleguari dagokionez, Jarduera Juridikoetako eta Kontabilitateko dibisioan % 6 handitu zen eta Arkitektura eta Ingeniaritza Zerbitzuetan % 1,5.

Gainerako hiru dibisioei dagokienez, Ikerketa eta Garapenekoak portaera negatiboa izan du fakturazioan, % 9,9 murriztu baita 2019arekin alderatuta. Antzeko murrizketa (–% 9,3) izan du Beste Jarduera Profesional Batzuek (besteak beste, Diseinua, Argazkigintza, Itzulpengintza eta Interpretazioa eta Albaitaritza barne hartzen ditu), eta Publizitatea eta Merkatu Azterketak dibisioaren fakturazioa, berriz, % 18,5 murriztu da.

Hala ere, Ikerketa eta Garapeneko jardueretarako enpleguaren bilakaera positiboa da; izan ere, 2019an baino % 3,8 gehiago dago, nahiz eta antzeko neurrian (–% 3,9) murriztu den establezimendu kopurua. Beste Jarduera Profesional Batzuek dibisioan enplegua murriztu da, % 3,1, eta establezimenduen kopurua % 2,4 jaitsi da. Gauza bera gertatzen da Publizitatea eta Merkatu Azterketak adarrarekin; izan ere, bilakaerak zifra negatiboak ditu bai establezimendu kopuruan (% 0,3 gutxiago), bai landunetan (enpleguaren % 4,2 murriztu da).

Beste Zerbitzu Jarduera batzuek

Administrazio-jarduerak eta zerbitzu osagarriak atalaren barruan, guztizkoan duten partaidetzagatik, Beste Zerbitzu Jarduera batzuek dibisioa nabarmentzen da —Segurtasun eta Ikerketa Jarduerek, Eraikin eta Lorezaintza Zerbitzuek eta Enpresentzako Laguntza Jarduerek osatzen dute—. Sektore horretako enpleguaren eta establezimendu guztien hiru laurdenak ordezkatzen ditu D % 77,9 eta % 73,7, hurrenez hurren). 2020an bilakaera negatiboa izan du, bai landunei dagokienez (–% 0,4), bai establezimendu kopuruari dagokionez D –% 1,1), bai fakturazioari dagokionez D –% 6,9).

Beste Zerbitzu Jarduera batzuek alde batera utzita, beste dibisioek partaidetza txikia dute beren atalaren barruan. Horrela, establezimenduen % 12,4 eta enpleguaren % 2,8 Bidaia Agentziei dagokie, establezimenduen % 10,4 eta enpleguaren % 3,8 Alokairu Jarduerei, eta establezimenduen eta enpleguaren % 3,6 eta % 15,5 Enpleguarekin lotutako jarduerei.

Hirurek izan dituzte jaitsierak, bai establezimendu kopuruan, bai fakturazioan eta enpleguan. Bereziki aipagarria da fakturazioaren jaitsiera Bidaia Agentzietan (% 69,5), enplegua % 13,9 eta establezimendu kopurua % 6,9 murriztu baitira. Bestalde, Alokairu Jardueretan fakturazioa % 15,5 jaitsi da, enplegua ia % 0,5 eta establezimenduak % 2,6. Enpleguarekin lotutako jarduerek ere beherakada nabarmena izan dute diru-sarreretan (–% 22,7) eta landunetan (–% 14,5), baina establezimendu kopurua zertxobait gutxiago jaitsi da (–% 3,3).

Pertsonal-gastuek egokitu egin dituzte aipatutako murrizketak Araban eta Bizkaian, % 7,4ko eta % 3,6ko jaitsierekin; Gipuzkoak, modu neurritsuagoan bada ere, % 1,3ko jaitsiera izan du pertsonal-gastuetan.

Tamainaren eragina

Establezimenduen tamainaren zehaztasunaren azterketak, enpleguaren arabera, informazio gehigarria ematen du.

Lehenik eta behin, mikroenpresek, hau da, 10 enplegu baino gutxiagoko establezimenduek establezimendu guztien % 93,5 hartzen dute, langile guztien % 32,1i ematen diote enplegua eta sektorearen fakturazioaren % 37,6 sortzen dute.

Enpresa txikiek, 10-49 enplegukoek, establezimenduen % 5,1 hartzen dute, baina sektorearen % 21,8ri ematen diote enplegua, eta 2020an Jarduera profesional eta zerbitzu osagarri guztien % 28 fakturatu zuten. Azkenik, 50 enplegu baino gehiagoko enpresek establezimenduen % 1,4 baino ez zuten, langile guztien % 46,1 enplegatzen zuten eta guztizko bolumenaren % 34,4 fakturatu zuten.

2019tik 2020ra bitarteko bilakaera desberdina da mikroenpresentzat eta pandemiak beren negozio-zifran soilik —baina ez enpleguan eta establezimenduen bolumenean— eragin negatiboa izan duen gainerako enpresentzat,. Izan ere, mikroenpresen enplegua (% 1,7 gutxiago), establezimendu kopurua (–% 1,4) eta fakturazioa (% 18,4 gutxiago) murriztu dira. Aldiz, enpresa txikiek % 1,3ko hazkundea izan dute, eta enpleguan % 1,8koa establezimendu guztietan, baina haien negozio-zifra % 16 jaitsi da. Azkenik, tamaina handiagoko enpresen kasuan, establezimenduen kopurua % 2,6 handitu da, enplegua pixka bat jaitsi da (% 0,5) eta fakturazioa neurritsu jaitsi da (% 5,1).

Egilea Andoni Beitia