Prezioek Espainiako ekonomian eragiten duten presioa mantendu egiten da. Horrela, Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) ostiral honetan argitaratutako KPIaren adierazle aurreratuak 6 hamarreneko igoera izan du uztailean, urte arteko % 10,8ko tasara iritsi arte, 40 urte inguruko tasarik altuenera, zehazki 1984ko irailetik.

Bilakaera hori elikagaien eta alkoholik gabeko edarien eta elektrizitatearen prezioen igoeraren eta jantzien eta oinetakoen bilakaeraren ondorioa izan da.

Hala ere, nabarmentzekoa da erregaien prezioen jaitsiera, petrolioaren prezioaren nolabaiteko moderazioaren ondorioz.

Elementu lurrunkorrenak, hala nola elikagai freskoak eta produktu energetikoak, kanpoan uzten dituen azpiko tasari dagokionez, 6 hamarren igo zen urte arteko % 6,1eraino, 1993ko urtarriletik aurrerako tasarik handiena.

Prezioen bilakaera horrek, hala ere, oztopo astuna izaten jarraitzen du Espainiako ekonomiarentzat, eta, horren ondorioz, berrikuspen ekonomiko guztiak BPGaren hazkunde-estimazioak murriztera eta inflazioarenak igotzera bideratu dira, batez beste % 8tik gora kokatzeraino.

Prezioak 2021eko udatik bueltan hasi ziren igotzen Espainian, batez ere energiaren prezioak bultzatuta; beraz, urteko batez besteko KPIak % 3,1ean itxi zuen iazko ekitaldia, urtean negatiboan egotera iritsi ondoren.

Baina udaberrian ondorioak desagertuko zituen koiunturazko igoera zirudiena, analisten lehen kalkuluen arabera, benetako amesgaizto bihurtu da erosketa-saskiarentzat, Ukrainako gerraren ondorioengatik, eta badirudi kronifikatu egiten dela, dagoeneko sei hilabete baino gehiago metatuz.

Faktura gogorra

Erosketa-saskiko produktuen prezioak jasaten ari diren tsunamiak ere faktura gogorra eragiten die herritar guztiei, erosteko ahalmenaren galera nabarmenaren bidez islatzen dena. Diru berarekin gauza gutxiago eros daitezke. Erosteko ahalmenaren beherakada hori bereziki nabari da soldaten errentetan eta familien eta enpresen aurrezkietan.

Igoera inflazionistak errenta horietan eragin dezakeen diruaren hurbilketa kuantifikagarria 110.000 milioi euro ingurukoa izan liteke soldatak eta gordailuak erosteko ahalmenean, egunkari honek egindako kalkuluen arabera.

Horregatik, hain zuzen ere, urte hasieratik, Espainiako Bankuko gobernadoreak errenten itun bat egitearen egokitasunaren ideia plazaratu zuen, prezioen gorakada ekonomia osoan barneratzea saihesteko, eta badirudi hori ez dela lortzen.

Uztailaren hasieran, gizarte-eragileek soldatak moderatzeko akordioen bidez itun hori lortzeko porrot egin ondoren, presidenteorde ekonomikoak negoziazio-mahai horren deialdia egin zuen, eta marjinak eta soldatak 3 urtez murrizteko eskatu zuen, nahiz eta konpromisoa hartu zuen lanbide arteko gutxieneko soldata (LGS) igotzeko.

Duela gutxi, Azterlan Ekonomikoen Institutuaren txosten batek adierazi zuen lan-kostuek azalduko zutela 2019tik 2021era bitarteko prezioen igoeraren % 83,4.

Egilea Andoni Beitia