Mitxel Lakuntza ELAko idazkari nagusiak “lotsagarritzat eta iraingarritzat” jo du Confebaskek soldaten moderazioa eskatzea eta KPIa igotzea ez onartzea; hori dela eta, ohartarazi dio “basamortuan predikatzen” duela errenten itun “orekatu” bat defendatzean, Eusko Jaurlaritzari eskatu dio euskal patronalari “erantzukizunari” dei diezaiola, eta berea, berriz, “Grebak aktibatzea” dela, “Langileen pobretzea” saihesteko.
Europa Pressi eskainitako elkarrizketa batean, Lakuntzak esan du “oso albiste txarra” dela LABek parte hartzeko organo instituzionaletara itzultzea erabaki izana, eta uste du EH Bilduren “jarraipena” egiten duela, “homologazio instituzionalaren ildoan” dagoelako.
Lakuntzak salatu duenez, “Euskal patronalen erabaki bat dago negoziazio kolektiboa blokeatzeko” eta akordioak lortzeko “zail jartzeko”, eta, gainera, “gutxieneko demokratiko batzuen falta” dago, Gipuzkoako egoitzetako gatazkan ikusi den bezala, non akordioa UGTrekin sinatu den % 7ko ordezkaritzarekin bakarrik.
ELAko buruzagiak kritikatu egin du Confebaskek, bere Kontseilu Nagusia dela eta, “dagoeneko ezaguna den erretorika batera eta denak itsasontzi berean daudelako txorakerietara” itzuli izana.
Sindikatuko buruak adierazi duenez, Confebasken mezua da langileek “beren borondatez onartzea pobreagoak izatea inflazioaren ondorio gisa, beren soldaten defentsari uko egitea”, eta hori “lotsagarria eta iraingarria” da.
Bere ustez, “onartezina” da KPIa igotzea ezinezkoa dela esatea, “gezurretan” ari delako eta “euskal enpresak etekin historikoak izaten ari direla ezkutatzen” eta “inoiz baino gehiago” irabazten ari delako.
Horregatik, erakunde publikoek patronalari dei egin beharko lioketela uste du, “zer hausnartu eta blokeo horren inguruan duen jarrera berrikus dezan”. Bere ustez, Eusko Jaurlaritzak eta aldundiek “patronala seinalatu” eta “erantzukizuna” eskatu beharko liokete. “Patronala aipatu beharko lukete, batez ere, negoziazio kolektiboan duten blokeo-posizioa alda dezaten eta akordioak lortzea erraztu dezaten”, esan du.
Lakuntzaren ustez, Confebaskek errenten itun orekatu bat egitea proposatzen duenean, balio dien “oreka bakarra” soldata igoerei uko egitea da, eta patronalak proposamen horrekin “basamortuan predikatzen” duela ziurtatu du.
Greba eta negoziazio kolektiboa
Confebaskek zenbait soldata-aldarrikapenek jarduera batzuen etorkizuna kolokan jar dezaketela uste du, eta Lakuntzak esan du “gezurrak” direla, “gizarte osoaren etorkizuna kolokan jartzen duena enpresa askoren onura lotsagabeak direlako”, eta horien artean Repsol edo Iberdrola aipatu ditu.
Unai Rementeria Bizkaiko ahaldun nagusia ere aipatu du, eta “grebak alde batera utzi eta denboraleari aurre egiteko” deia egin du. “Jaurlaritzak eta Aldundiak ezer egiten ez duten bitartean, negoziazio kolektiboa eta greba besterik ez zaigu geratzen”, gaineratu du Lakuntzak, eta “aurpegi handia izan behar da hori esateko” eta enpresa handien “onurak” ez aipatzeko.
Adierazi duenez, esperientziak esaten die lortzen diren akordio onak grebari esker lortzen direla, “Presiorik gabe, patronalak ez duelako erantzuten”.
Lakuntzak adierazi du bere erantzukizuna “langile klasea eta grebak aktibatzea” dela, “akordio onak” lortzeko. Gaineratu duenez, “ezinbestekoa” da soldatak inflazioarekin lotzea; izan ere, defentsa hori egiten ez badute, “gizarte osoaren pobretze orokorra dator”. Beraz, ELArentzat “marra gorria KPIa da”.
Nolanahi ere, ELAko buruak ziurtatu du gaur egun ez dagoela “greba orokor batean pentsatzen”, baina beste gauza bat izango dela “gertaeren igarotzea”, eta gaineratu du “batek ezin duela inoiz bere agendatik greba bezalako ezinbesteko tresna bat atera”.
Bere ustez, “Biztanleriaren pobretzea” eragozteko irtenbideak, soldatak defendatzeaz gain, “prezio batzuei muga jartzeagatik” etorri behar du, hala nola erregaiei, elektrizitateari edo oinarrizko elikadura-produktuei eta etekinen banaketari, Pedro Sanchezek abian jarri duen baina “anbizio askoz handiagoarekin” abian jarri duen erreforma fiskal baten bidez.
Neurri horiek alde batera utzita, eta trantsizio energetikoa kontuan hartuta, eredu produktiboa ere aldatu beharko da, eta horrek inbertsio publikoa eskatzen du, eta ELAk ez du ikusten “ez planik ez inbertsio publikorik”, horretarako “politika fiskala aldatu behar delako eta hori da Nafarroako Gobernuaren eta Euskadiren marra gorria”, “ez dutelako gehien dutenekin aurrez aurre jarri nahi”.
“Enpresei, kasu honetan, energiari edo bankuei gutxieneko eragozpenak eragiten dizkien edozein neurri arazo da EAJrentzat; izan ere, gai horietan, EAJ beti jartzen da PP, Cs eta Voxen ildo beretik”, adierazi du.
Aldundiek eta Eusko Jaurlaritzak inflazioa geldiarazteko iragarritako neurrien aurrean, “Gizarteari iruzur egitea” dela uste du, “enpresen mozkinei eta kapitalari zergak igotzeari uko egiten diotelako, eta energia enpresei eta bankuei zerutik eroritako etekinen gaineko zergarik planteatzen ez dutelako”. Gainera, uste du PFEZaren tarifaren deflaktazioa “berandu” datorrela eta “ez dela nahikoa”, eta 200 euroko kenkaria, berriz, “Urria” dela.
“Hemen euskal salbuespena aplikatu nahi da: enpresa horiek zerga gehiago ez ordaintzeaz gain, erabat onartezina den tratamendu pribilegiatua ematen dien oasi moduko bat”, esan du.
“Gauzak ez daude ondo” LABekin
Bestalde, LABekiko harremanei dagokienez, “Gauzak ez daudela ondo” aitortu du, eta sindikatu horrek ELArekin aliantza estrategikoa “jada ez zela aukera bat” esan zuela gogorarazi ostean, LABek zenbait organotan erakundeen parte-hartzera itzultzeko erabakia “oso albiste txarra” dela ziurtatu du.
Azpimarratu duenez, argi dago LAB ez dela “batasun eta lan estrategia bat bilatzen ari” ELArekin. “Euskal gehiengo sindikalaren aukera estrategiko hori jada ez da aukera bat LABentzat”, gaineratu du.
Lakuntza kezkatuta agertu da jarrera horrekin; izan ere, ELAk eta LABek osatutako euskal gehiengo sindikalak, besteak beste, eredu sindikal propioa zuen, Estatukoaren “desberdina”, kontraboterearen alde egiten baitzuen, eta ulertzen zuen “patronalari bakarrik zerbitzatzen zioten organo instituzionalen deslegitimazioa nortasun-ikur bat” zela.
Bere ustez, erabaki horrekin, LABek “kontrako norabidea hartu du”, CCOO eta UGTren eredu “alternatibo” bat zelako, eta orain “logika horretatik atera delako”.
“Organo horiek ez dira aldatu, nor aldatu den LAB da”, gaineratu du Lakuntzak, eta gaineratu du oso kritikoak izan direla organo horiekin, “patronalari bakarrik balio ziotelako” eta mahaiak zirelako “erabakirik hartzen ez zen, inolako orekarik ez zegoen eta Gobernuak patronala babesten zuen”.
Euskaltelen egoera, “zentzugabekeria”
Lakuntzak uste du ez duela azalpenik “logika sindikaletik”, baizik eta azalpen bat duela politika instituzionaletik eta “jarraipenetik EH Bildurengana”, “Homologazio instituzionalaren ildoan” dagoelako eta “PSE-EErena eta Podemosena izan daitekeen espazio politikora hurbiltzen” saiatzen ari delako. “LABek espazio horretan paper bat jokatzea da asmoa”, ziurtatu du.
Bestalde, hitzarmenaren negoziazioan Mercedesen gertatutakoa “lotsagarria” izan dela adierazi du, eta langileei egindako “presioa eta xantaia” salatu du.
Euskaltelen egoerari dagokionez, Orangeren eta Masmovilen bat-egitearen ondoren, “zentzugabekeria ikaragarri baten kronika” dela uste du, eta Gobernuaren politika industriala ilustratzen duela, “Multinazionalei olatua egitea” eta “gelditasuna”, alegia.