Autonomoak nahitatez. Izan ere, badirudi autonomoek beste aukerarik ez dutelako autonomoak direla. Norberaren konturako langileen % 70 premiak bultzatuta iritsi zen autoenplegura, baina ez modu independentean lan egiteko benetako interesak bultzatuta. Horixe da Infoempleo Adecco txostenaren XXV. edizioaren ondorio nagusietako bat, Espainiako enplegu-eskaintzari eta -eskaerari buruzkoa: autonomoek lan-merkatuari buruz duten ikuspegia, atzo argitaratua, eta erakunde horiek galdetutako autonomoen erdiek baino gehiagok ( % 60k) nahiago lukete besteren konturako enplegua (soldatapekoa) lanaldi osoan izatea, lasaitasun handiagoa ekarriko liekeela uste baitute.
Iritzi hori justifikatuta dator kolektiboak bere lan-baldintzekin, eskakizun administratiboekin edo gaur egun bizi duten ziurgabetasun ekonomikoarekin berarekin lotutako kexa batzuetatik. Horrela, lan horren arabera – Aurtengo otsaila eta martxoa bitartean autonomoei egindako inkesten bidez egin zen –, Espainian freelance deiturikoek nagusiki bakarka egiten dute lan ( % 80), etxetik ( % 42,95) edo alokatutako lokal batetik ( % 23,18).
Baina telelanaren alde dauden ala ez galdetuz gero, haien lehentasunak 2020aren aldean aldatu egin dira, eta aurrez aurreko lanaren aukerak ( % 57,05) irabazten du, urrutikoaren aldean ( % 42,95).
Lanaldi trinkoak izaten dituzte. Heren batek baino gehiagok ( % 36,14) esan du egunean zortzi eta hamar ordu bitartean lan egiten duela; % 27,05ek, egunean sei eta zortzi ordu bitartean, eta % 18,86k, egunean hamar baino gehiago. Eta ohikoena da asteko atsedenaldiak soldatapeko gehienenak baino txikiagoak izatea, azterlan honen arabera. Kontsultatutako profesionalen % 66,82k astean bost eta sei egun bitartean lan egiten du, eta % 25,23k, hau da, lautik batek, asteko zazpi egunetan lan egiten du.
Panorama horrekin, gehien-gehienek bideraezintzat jotzen dute Jaurlaritza programa pilotuen bidez sustatzen hasi den lau eguneko lanaldia. Horrela, norberaren konturako langileen % 58k zuzenean ez du aukera hori bideragarri ikusten. Hona hemen arrazoi nagusiak: lanaldi hobea duten soldatei eusteko onurarik eza ( % 34,90); produktibitate-galera ( % 30,59); edo asteko bosgarren lanaldia beste langile batzuekin betetzeko aukerarik ez izatea ( % 21,57).
Aitzitik, % 42,05ek uste du posible dela, baina betiere soldata lanaldiaren proportzio berean murrizten bada, eta % 19k soilik uste du irabaziei eutsiz eta lau egunez lan eginez egin dezakeela.
Gizarte- eta administrazio-karga handiak
Autonomoak enplegatuak izatera bultzatzen dituzten kexen artean, besteak beste, gizarte- eta administrazio-karga handiak (inkestatuen erdiak kexatzen ditu) edo fiskalitate handia ( % 54,09) daude. Horiek dira, txosten honen beste edizio bat gehiago, autonomoek aurre egin beharreko arazo nagusiak. Hala ere, lautik batek bezeroak lortzeko zailtasuna eta ezkutuko ekonomiak eragiten duen lehia desleiala ere aipatzen ditu.
Hala eta guztiz ere, badirudi azken urte honetan egoera zertxobait hobetu dela autonomoentzat; izan ere, 2020an % 31,4k aitortzen zuen egoera oso txarrean zegoela, baina 2021ean ehuneko hori jaitsi egin da, galdetutakoen % 21,82ra arte. Hala ere, % 29,32k jarduera uzteagatiko prestaziora jo behar izan du aurreko ekitaldian, jarduera ixtea saihesteko.
Hala eta guztiz ere, hasieran autonomo bihurtzeko jarrera eskasa izan arren (bokazioz % 30 baino ez dira), erdiek ( % 50,45) uste dute zoriontsuagoa dela norberaren kontura lan egiten duenetik, nahiz eta horiek 2020an baino % 4 gutxiago izan. Beren burua izatea edo komeni zaizkien ordutegiak ezarri ahal izatea dira lan egiteko modu horrek eskaintzen dizkien abantaila nagusiak, hurrenez hurren, % 49rentzat eta % 42rentzat. Askatasun-sentsazio handiagoa izatea, berriz, inkestatuen % 38k aipatu zuen; eta gogokoen duten horretan lan egiteko aukera, berriz, autoenpleguaren arrazoia da heren batentzat ( % 30,91).