Bilboko Portua, eta bere logistikarako bertako instalazioen mende dauden industria-enpresak, gogor salatzen hasi dira zamaketarien kolektiboaren grebaren ondorioak, hitzarmen kolektibo baten aldarrikapenari atxikita. Hitzarmen kolektibo horrek ez ditu behar adina aintzat hartzen sektorean gertatu diren aldaketak, liberalizazioa, eta itsasontzien zamalanen sektorean gertatuko dira, automatizazioa. Bilboestiba CPEko iturrien arabera, Sociedad de Estiba y Desestiba del Puerto de Bilbao sozietateak merkantziaren erdia manipulatzeari utzi dio.
Bilboko Portuko zamaketa-greba fase berri batean sartu da, eta, zoritxarrez aurreikusita zegoen arren, ez da albiste ona Euskadirentzat, are gutxiago egungo testuinguruan.
Gogoratuko denez, bi aldeek hitzordua dute Euskadiko Lan Harremanen Kontseiluan (LHK), bitartekaritzara iristeko, hogei bat eguneko grebarekin amaitzeko, batzuetan erabatekoa, batzuetan partziala euskal portuko kaietan.
Bilboestibak, Bilboko portuan lan egiten duten lau konpainiei (Cosco, Bergé Marítima, Toro y BETOLAZA, eta SLP) eskulana ematen saiatzen den elkarteak, grebaren balantzea egin zuen, eta lan-gatazkaren lehen hamabost egunetan ontzien 16 eskala galdu direla adierazi zuen, % 18 gutxiago, eta salgaien trafikoaren ia erdia manipulatzeari utzi zaiola aurreko 15 egunekin alderatuta.
Zifra horiek etsigarriak izanik, bada zailtasunen testuinguru horretan are kezkagarriagoa den datu bat: instalazioak logistikarako erabiltzen dituen portuko hinterland industria hornitzeko eragiketen % 90i ezin izan zaie erantzun, Bilboestibaren arabera; izan ere, “piketeen” jarduera neurrigabea salatzen du.
Ez da ahaztu behar portu bat ekonomiari, oro har, eta produktuez hornitu edo beren instalazioetan landuei irteera eman behar dieten enpresei zerbitzua ematen dien instalazio bat dela.
Bizkaiko instantzia ekonomiko gehienek – Cebek enpresa-erakundeak, Bilboko Merkataritza Ganberak eta Bilboko Portuko Agintaritzak – Gogorarazi dutenez, egoera horrek Bizkaiko egoera ekonomikoa eta portuko hinterland egoera nabarmen okertzen ari dira.
Horrela, Bilboestibako iturrien arabera, zamaketariek salgaiak “bahitzen” dituzte, eta horrek “enpresen jarduera arrisku larrian jartzen du”; izan ere, ekoizpen-sistemak, just-in-time masiboki ezartzetik eta digitalizazio gero eta handiagotik, “Biltegiratzearen hondar-mailetan” oinarritzen dira, eta kate logistikoaren hornikuntza “etengabearekin eta efizientearekin” konpentsatzen da. Orain hautsita dagoen katea da, eta konponbideak bilatzen ditu beste portu eta garraiobide batzuen bitartez.
Kaietan itsasontzien zamalanetan aritzen diren enpresek erakundeei eta euskal iritzi publikoari berriro helarazi zieten Espainiako Gobernuak EAEn duen Ordezkaritzak agindutako gutxieneko zerbitzuak behin eta berriz ez betetzeak eragiten dien “ezintasuna eta babesgabetasuna”. Portuko beste langile batzuek jasaten dituzten “mehatxu eta hertsapenen” larritasuna ere salatu dute; horietako batzuek “askatasunez” erabaki dute zerbitzuak emateari uztea, egoera argitu arte.
Bestalde, deialdia egin duten sindikatuek, Koordinakundea buru dutela, euskal portuan lan egiten duten enpresei “negoziatu nahi ez izatea” leporatu diete, hau da, hitzarmen kolektibo berria, eta 320 zamaketarien kolektiboak gehiegizko lana egin duela ez aitortzea.
Orain, ikusi beharko da ea sindikatuek PRECOren bitartekaritza onartzen duten, borondatezkoa den haren esanei jarraitzea, eta ikusten dute etorkizuna portuko jarduera ia erabat automatizatzea dela.