Kongresuaren Osoko Bilkurak astearte honetan aztertuko ditu Gobernuak bultzatzen dituen energia-konpainia handien eta finantza-erakundeen aparteko onuren gaineko aldi baterako zerga berriak; izan ere, espero du ohiko bazkideak izatea lehen bozketa gainditzeko, hau da, horiek zehazten dituen lege-proposamena aintzat hartzeko.
Izan ere, zerga berri horiek Esquerra Republicana edo EH-Bildu bezalako taldeen ohiko aldarrikapenen ildotik doaz, baina Exekutiboan EAJren botoak ere badituzte, alderdi horrekin zerga berriak Euskal Herriko eta Nafarroako foru sistemara egokitzea adostu ondoren.
Bestalde, PPk defendatu egin du PSOEk eta Unidas Podemosek aurkeztutako lege-proposamena bertan behera uztea, harik eta Europar Batasunean (EB) horri buruzko behin betiko erabakirik hartu arte. Halaber, zalantzan jarri du, bere ikuspuntutik, zergak negozio-zifrak zergapetzen dituela, eta ez soilik konpainien aparteko irabaziak.
Ogasun Ministerioak onartu du ez dirudiela erraza Europar Batasunean akordio bat lortzea joan den astean Ursula von der Leyen Batzordeko presidenteak iragarritako energia-zerga berriari buruz, baina bermatu du, martxan jarriz gero, Espainiako legedira egokitu daitekeela, koalizio-gobernua osatzen duten bi taldeen lege-proposamenari zuzenketak eginez.
Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak iragarri zituen zerga berriak, Ukrainaren inbasio errusiarraren ondorioz sortutako energia eta prezio krisitik eratorritako kostuei aurre egiteko plan ekonomikoaren barruan.
1.500 milioi biltzea
Egun batzuk geroago, PSOEk eta Unidas Podemosek ekimena erregistratu zuten, eta aldi baterako % 4,8ko karga planteatzen dute 800 milioi eurotik gorako diru-sarrerak dituzten finantza-erakundeen interesen eta komisio garbien marjinaren gainean, eta % 1,2koa urtean 1.000 milioi eurotik gora fakturatzen duten energetikoen guztizko salmenten gainean.
Energia sektorearentzako karga berria 2023an eta 2024an egongo da indarrean, eta 2022an eta 2023an enpresa horien aparteko etekinetatik urtean 2.000 milioi euro biltzea bilatuko du.
Bestalde, Gobernuak argudiatu duenez, “Salbuespenezko eta aldi baterako” zergak bi urteko iraupena izango du (2022 eta 2023 ekitaldien inguruan), eta urtero 1.500 milioi biltzea bilatuko du.
Enpresek zergaren kostua bezeroei helarazteko aukerari dagokionez, Gobernuak erabiltzaileari helarazten zaion zenbatekoaren % 150eko zehapena ezarri du proposamenean.
Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionala (MLBN) arduratuko litzateke energetikoen kasuan bezeroei kargarik ezartzen ez zaiela zaintzeaz; bankuentzat, MLBNk Espainiako Bankuarekin lankidetzan jardun beharko du.
Prestazioaren mende jartzea
Sektore elektrikoari, gas-sektoreari eta petrolio-sektoreari dagokienez, prestazioa negozio-zifraren % 1,2an finkatzen da, eta, horri esker, talde bakoitzaren ekarpenek beren merkatu-kuotari erantzuten diote.
Bestalde, arau orokorra da operadore nagusi diren talde ekonomikoak prestazioaren mende jartzea, arau fiskalen arabera definituta, eta horrek taldeko enpresa espainiarrak bakarrik hartzen ditu barnean, eta, beraz, ez da karga-helburu talde horiek beste herrialde batzuetan filialen bidez lortutako negozio-zifra.
Kreditu-erakundeen kasuan, prestazioa beren interes-marjinaren — kobratutako interesak ken ordainduak — eta gutxiago kobratutako komisio garbien % 4,8an finkatzen da. Proposamenaren arabera, enpresa-talde bakoitzaren ekarpenetan “proportzionaltasuna” mantentzea ahalbidetzen duten partidak dira, merkatu-kuotaren arabera.
Energia-enpresekin gertatzen den bezala, oro har, talde fiskalak prestazioaren mende jartzen dira, eta kargatik kanpo geratzen dira filialek sektorean lortutako interesak eta komisioak.
“Kreditu-erakundeen sektorean, kargak bere magnitude nagusien aldean duen pisua ezagutzea garrantzitsua da. Horrela, kargaren urteko inpaktu zenbatetsia Espainiako kreditu-erakunde handien aktiboen balioaren % 0,06 baino ez da “, diote PSOEk eta Unidas Podemosek proposamenean.