Gobernuak bilera bat izan zuen atzo enpresaburuekin eta sindikatuekin, pentsioen erreformaren bigarren eta azken faserako negoziazioak formalki abiarazteko. Bi gai jorratuko ditu batez ere: erretiro-pentsioa kalkulatzeko formulan aldaketa bat, azken urteetan lan-merkatutik kanporatzen dituzten langileek jasaten dituzten kalteak arintzeko; eta, bigarrenik, kotizazio-oinarri maximoaren denbora pixkanaka luzatzea, eta, aldi berean, erretiro-prestazio maximoa ere igotzea.

Hala azaldu zuen atzo Jose Luis Escrivá Gizarteratze, Gizarte Segurantza eta Migrazio ministroak RNE irrati-katean egindako elkarrizketa batean, eta atzo bere taldeak gizarte-eragileekin landu zuen proposamenaren zertzelada batzuk eman zituen. Lehenengoa izan zen pentsioa kalkulatzeko kontuan hartzen diren kotizatutako urteen kopuruaren handitzea baztertzea, lan-bizitzaren azken 25 urteetatik azken 35 urteetara, inoiz aztertu den bezala. – Gure proposamena ez da inoiz izango zenbaketa-aldia 35 urtera luzatzea, Escrivak esan zuenez.

Neurri horrek onura ekarriko lieke beren karrerako azken urteetan beren kotizazioari kalte egin dioten langileei, enplegu aurreratua galdu dutelako, aurreko urte batzuk kontuan hartuko bailitzaizkieke, kotizazio hobeekin. Baina kolektibo hori guztizkoaren heren bat baino ez da, Escrivak berak atzo esan zuenez, eta, beraz, arau orokor gisa aplikatuz gero, orain arte ohikoak ziren karrerak dituzten etorkizuneko hiru pentsiodunetatik biri kalte egingo lieke, lan-bizitzak aurrera egin ahala gero eta kotizazio handiagoa izango luketelako; beraz, haien pentsioak ohiko kalkulu-formularekin baino txikiagoak izango lirateke.

Neurri horrek pentsioen gastuan BPGren ia puntu bat aurreztea ekarriko luke hamarkadaren erdialdean, baina Bruselan eskatu da hori, bertan ebaluatuko baitira berriz ere Espainian ezarriko diren neurriak, EBko Berreskuratze Funtsen ordainketa berrietarako baldintza gisa.

Ez da Toledoko Itunaren gomendioa

Horri gehitu behar zaio sindikatuetako eta patronaletako ordezkariek Gizarte Segurantzarekin atzo egindako bileran aurrez aurreko arbuioa adierazi ziotela zenbaketa-aldi horren edozein gehikuntzari, besteak beste, Toledoko Itunaren gomendioa ez dela argudiatuz. Egoera horretan eta zabaltze hori baztertuta, Escrivak etorkizuneko pentsiodunen herenaren arazoa konpontzeko formula bilatu beharko du, azken urteetan kotizazio-karreretan okerrera egin baitute. Oraingoz, Escrivak bi aukera aipatu zituen atzo. Lehenengoa etorkizuneko pentsiodunen karreren kotizazio-urterik txarrenetako bat baztertu ahal izatea litzateke – Kalkulutik zenbat urte ken litezkeen arrastorik eman ez bazuen ere –.

Bigarren aukera kotizazio-hutsuneen tratamendua hobetzea izango litzateke. Gaur egun, pentsioa kalkulatzeko orduan, hutsune horiek konpentsatu egiten dira, eta lehen 48 hilekoen kotizazioa oparitzen da, kotizazio guztien artean kotizaziorik egon ez zen hilabete horietan indarrean zegoen gutxieneko kotizazio-oinarriaren % 100eko kotizazioarekin egiaztatzen ez den lehenengo 48 hilekoen kotizazioari, eta, kotizaziorik gabeko 49. hilekotik aurrera, konpentsazioa gutxieneko oinarri horien % 50ekoa da. Tratamendu hori kotizazio handiagoak konpentsatuta aldatzea erreforma-aukeretako bat izango litzateke, Escrivaren arabera.

Diru-sarrera gehiago lortzea

Escrivak gizarte-eragileekin eztabaidatuko duen bigarren proposamena, asteroko hurrengo bileretan, gehieneko kotizazio-oinarria pixkanaka handitzea izango da, soldata handienak dituzten langileek ekarpen handiagoa egin dezaten. Hori, ministroaren arabera, oso modu leunean egin behar da, enpresak langile horien ekarpen handienetara egokitu daitezen.

Eta, aldi berean, gehieneko pentsioek ere gora egin beharko dute; izan ere, Escrivaren arabera, sistemaren gehieneko prestazioak – 2.819,18 euro hilean, 14 ordainsaritan aurten – Nahiko baxuak dira Europako herrialdeekin alderatuta, ministroak esan duenez.

Hala ere, Escrivak beste noizbait esan zuen gehienezko pentsioen igoera ez dela gehieneko oinarrien proportzio berean izango, eta horrek bi horien artean dagoen aldea handitu lezake, % 30 ingurukoa (pentsioa oinarriaren azpitik), eta horrek sistemaren kontribuzio-mailari kalte egingo lioke, neurri batean.

Nolanahi ere, gizarte-eragileek kritikatu zuten Gobernuak ez zuela atzo bere proposamenaren xehetasunik jasotzen zuen dokumenturik aurkeztu, eta, beraz, astero biltzen jarraitzeko deia egin zieten bi aldeei. Baina hurrengo bilera hamabost egun barru izango da.

Egilea Andoni Beitia