Euskaltelek, Teknei Taldeak, Dominionek eta Eusko Jaurlaritzak “Atlantic Data Infrastructure” (Adi) sortu dute, “Lehen mailako datu-zentro handi bat”, eremu atlantikoko enpresen eta erakundeen eraldaketa digitala bultzatzeko.

Telekomunikazio operadoreak jakinarazi duenez, azpiegitura teknologiko berri horri esker, enpresek eta erakundeek “hodeian informazioa biltegiratzeko gaitasun handia izango dute, segurtasun eta gertutasun handieneko irizpideei jarraituz”, eta horren gainean garatuko dituzte eraldaketa digitaleko prozesuak.

Datu-zentroak “bikaintasuna, fidagarritasuna, jasangarritasuna, eskalagarritasuna eta hurbiltasuna” emango ditu, eta, gainera, “Eragin ekonomiko eta sozial handia sortuko du bere eragin-eremuan”, zehaztu du.

Hasiera batean, Euskaltelen partaidetza % 21,25ekoa zen, % 21,25ekoa Dominionena, % 21,25ekoa Tekneirena eta % 21,25ekoa Sistema eta Tratamendu Automatikoena -hau ere Tekney Taldearena- eta Eusko Jaurlaritzarena, % 15ekoa, nahiz eta erakundea “etorkizun hurbilean bazkide berriak hartzeko asmoarekin sortu den”.

Proiektuaren buru izango da, zuzendari nagusi gisa, Alex Etxeberria, “IKT sektorean esperientzia eta ezagutza handia duen profesionala”. Proiektuak proposatzen du Bizkaiko Parke Zientifiko eta Teknologikoan, Ezkerraldeko Campusean (Meatzaldea), lehen instalazio bat egitea, 2024ko lehen erditik aurrera zerbitzuak emango dituena, eta, ondoren, bigarren bat, eta balizko hirugarren instalazio bat, “Kokapen banatuetan”.

Instalazio bakoitzak bi modulu izango ditu, bakoitza 1 MW-koa, eta “pixkanaka” egingo zaie aurre. Data hori baino lehen, ADI 2023ko bigarren hiruhilekotik aurrera hasi ahal izango da bezeroei zerbitzuak ematen, Euskaltel bazkideak Zamudioko Parke Teknologikoan dituen instalazioei esker.

Proiektuaren bultzatzaileek nabarmendu dutenez, “Data Center eraldaketa-prozesu digitalean eta erakunde eta enpresa digitalen ekosistema bat garatzeko prozesuan aurrerapauso handia emateaz gain, datu-zentro handi bat eraikitzeak onura gehigarriak dakarzkio tokiko ekonomiari, hala nola lanpostuak sortzea eta bere eragin-eremuan aberastasuna sortzea”. Data Centerren inpaktu ekonomikoa 3.000 milioi eurotik gorakoa izatea espero da.

Adi “bikaintasuna, fidagarritasuna, jasangarritasuna, eskalagarritasuna eta hurbiltasuna emateko” eta bere eragin-eremuan eragin ekonomiko eta soziala sortzeko helburuarekin sortu zen, “tokiko eta nazioarteko operadore teknologiko handiak lurraldearekiko erakarpena sortuz eta tokiko enpresen eta erakundeen digitalizazioari lotutako aukerak bideratuz”.

Data Centerrek aukera emango die “datuetan eskakizun handiak dituzten” enpresei lurraldean lehen mailako azpiegitura-eskaintza bat egiteko, eta, gainera, “datuaren azpiegituraren hurbiltasuna aprobetxatu nahi duten datuak prozesatzearekin zerikusia duten enpresek zerbitzuak instalatzea erakarriko dute, hurbiltasun fisikoan gutxieneko latentzia eta kudeaketa eta euskarria izanik”.

Hurbiltasun-irizpideak zerbitzuan

“Enpresa berriak erakarri eta sortzen” ere lagunduko du, Data Centerren azpiegituraren bidez, “datuak kudeatzeko zerbitzu aurreratuak eskainiko baitizkiete manufaktura, finantza edo osasun sektoreei”.

Administrazio publikoari zerbitzuak eskainiko dizkio zuzenean, “hurbiltasun-irizpideei eutsiz lehen mailako azpiegitura batean, datuen segurtasunari eta konfidentzialtasunari arreta berezia eskainiz”, eta “I+G+Bko proiektuen garapena sustatuko du enpresa-sarearekin eta ikerketa-zentroekin batera, kalkulu-gaitasuna eskatzen duten teknologiak sartzea erraztuz”.

Horren helburuak dira, halaber, lurraldeko enpresek Europako proiektuetan parte har dezaten bultzatzea, baldin eta proiektu horiek zerikusia badute datuaren kudeaketarekin eta “azpiegitura-tipologia horri lotutako” energia-berrikuntzaren indartzearekin eta alternatiba garbi eta berriztagarriekin, hala nola hidrogenoarekin. Era berean, “ezagutza digital eta berrikuntza handiko” profilen prestakuntza eta garapena bultzatuko du.

Erakundeen eta enpresen digitalizazioa bultzatzeko, ADIk, batez ere, azpiegitura-zerbitzuak emango ditu zerbitzu gisa (Iaas), baina plataforma eta zerbitzuen eskaintza batekin osatuko ditu, zerbitzu gisa (Paas eta Saas), “bezeroen beharretara eta ekosistemako beste kide batzuen eskaintzara egokituz, tokikoak zein nazioartekoak, eta horiekin hainbat lankidetza-mota sustatuko ditu”. Era berean, hipereskalarretarako eta adimen artifiziala garatzeko azpiegitura espezifikoak garatzea planteatzen da.

Zerbitzu aurreratuak

Bere “bezeroei cloud zerbitzu aurreratuak ematearen aldeko apustuan”, bere informazioaren zaintza bermatuko du, “Datuak babesteko indarrean dagoen Europako legeria zorrotz betez”.

ADIren bezero-zorro posibleak sektore pribatua eta publikoa hartzen ditu. Lehenengoaren barruan, ADIk bere azpiegitura teknologikoak eta zerbitzuak eskainiko dizkie enpresa txiki eta ertainei zein tamaina ertaineko enpresei, beren negozioa kudeatzeko beharrezko azpiegitura, aplikazio eta sistemak behar dituztenei, bai eta sektoreko hodeian bertikalizatutako soluzioei ere.

Sektore berean, enpresentzako zerbitzuez gain, CDNs-Content Delivery Network (Edukiak banatzeko sarea) direlakoentzako “aukerarik onena” da, “Edukia eskualdean kokatu behar baitute erabiltzaileei zerbitzu hobea eskaintzeko, azpiegitura eskainita eta gertuko merkataritza-talde batekin”.

Proiektua Data Centers: Tier IV delakoen “fidagarritasun- eta jarduera-maila gorena betetzeko” diseinatzen ari da, eta horrek denboraren % 99,995etik gorako prestasun-maila eskatzen du, UptimeInstituteko Tier Standarden arabera, datu-zentroen fidagarritasunerako eta jardun orokorrerako oro har onartutako estandarra.

Eragin txikiena

Iraunkortasunari dagokionez, proiektuak LEED (Leadership in Energy & Enviromental Design) ziurtagiri gorena lortzea espero du, Platinum maila, “instalazioek ingurumenean eta biztanle egoiliarretan ahalik eta inpaktu txikiena dutela egiaztatuz”.

Bestalde, “Euskadik Europako telekomunikazioen azpiegitura orokorraren esparruan duen kokapen bikainari balioa ematea” ahalbidetuko du proiektuak, New York eta Bilbo lotzen dituen 6.500 kilometroko Grace Hopper itsaspeko kablearekin indartu berri dena.

ADIren bultzatzaileen arabera, Data Centerrek Espainiako merkatuan duen potentzia-maila 200-500 MW-ra igoko da hurrengo 24 hilabeteetan, Amazon, Google edo Microsoft bezalako aktore berriak sartuta.

Gaur egun, ekosistema 100 Data Center inguruk eta Hosting enpresek osatzen dute. Eskaintza gehiena Madrilen dago, eta eskaintzen diren zerbitzu nagusiak oinarrizkoak dira.

Eremu atlantikoaren kasuan, gaur egun badira presentzia fisikoa eta merkataritza-jarduera duten eragile batzuk, “hala ere, ADIk ez bezalako balio-proposamena dutenak”.

Egilea Andoni Beitia