Taupada-markagailuak zein preziotan egon daitezkeen begiratuz, zeren, azkenaldian eta gero eta sarriago, bihotza eta arteria-sistema nahiko ukituta uzten dizkidaten izuak hartzen baititut. Harriduraz harridura eta sustoz susto, eta, osasunez sendatzeko, erabaki dut hobe dudala taupada-markagailu bat jartzea nire bihotz ahularentzat.

Duela hamar bat egun, Ordizian, Euskal Jaiak izeneko aparteko azoka egin zen, eta bertara hurbildu ziren milaka lagunek lurreko produkturik onenak eta abeltzaintzako ale bikainak ikusi, dastatu eta erosi ahal izan zituzten.

Gainera, Idiazabal Gaztaren Ordiziako Kofradiak eta Ordiziako Udalak elkarrekin antolatzen duten ardi latxaren gaztaren lehiaketa enkantea egin zen. Zehatz-mehatz antolatutako enkante-lehiaketa, komunikabide gehienen interesa pizten duena, eta, horregatik, irabazlearentzat publizitate-tranpolin handia dena, edizio honetan Ilarduiako La Leze gaztandegia.

Dena den, komunikabideen presentzia masibo horrek era guztietako talde eta ekimenak erakartzen ditu, beren proposamen eta aldarrikapenei bide eman nahi dietenak.

Horietako bat Aralarko mendilerroko abeltzainen kolektiboa izan zen; izan ere, Enirio-Aralar Mankomunitateak jasaten duen iruzurraz nazkatuta, beren aldarrikapenak azaleratu behar izan zituzten nolabait, oinarrizkoa zen zerbait eskatzen zuten pankarta gisa, kontuan har zitzaten.

Bada, udaleko arduradun nagusiak, Adur Ezenarro alkateak (EH Bildukoa), kargu hori Enirio-Aralar Mankomunitateko lehendakaritzarekin bateragarria izanik, agindu zuen ganaduzaleek gazten enkante-lehiaketa egin zen frontoian jarritako bi pankartak kentzeko, uste baitzuen pankarta horiekin zikindu egiten zela barruti hura, eta aukera hori ez zela egokia alderdi bereko zinegotzi gisa, eta ez zutela inolako erreibindikaziorik.

Ez ahaztu, irakurle maitea, garbitasunaren obsesio hau alderdi politiko bateko agintariengandik datorrela. Alderdi horren aurreko ahaideek, mugimenduek eta gertuko taldeek hamarkadak daramatzate gure herriko kaleak eta eraikinak apaintzen beren pankarta, pintada eta gainerako trebetasun artistikoekin.

Dirudienez, ezohiko azoka eta artzain-gazten lehiaketa, urtero Aralar mendilerroaren irudi ikonikoa duen oihala erakusten duena, ez da agertoki egokia mendilerroko artzainak kexatzeko, baina, ulertezina bada ere, arduradun politiko horiek beraiek egokitzat jo zuten presoen aldeko martxa bat (pankarta eta kartelak eskuan) sartzea lehiaketaren bihotzean. Artzainei, danbatekoa. Presoei, alfonbra gorria. Ezer berririk ez eguzkipean, hark esango lukeena.

Beharbada, alkateak, pankarta horiek kentzeko agindua eman zuenean, mendilerroko abeltzainen ahotsa isilarazi nahi izan zuen, eta, ikusten denez, hainbesteko deserosotasuna eragiten diote. Akats larria.

Abeltzainek, mendian lan egiteko baldintza duinak aldarrikatzeaz gain, haiek eta beren aurrekoek egiten duten lana nabarmendu nahi dute, bai eta abeltzainek beren abereekin egiten duten larre menditar horien kudeaketa ere.

Ingurumenari eta, oro har, gizarteari egindako ekarpenari eta egindako lanari balioa emateaz gain, abeltzainek salatu dute mankomunitateak, EH Bilduk gehiengo osoz gobernatuta, irentsi egin duela EH Bilduko Gipuzkoako zuzendaritzak 2019an Aralarko abeltzainei emandako hitza.

Urte hartan, hainbat liskarren eta bileren ondoren, eta gatazka enkistatzen ari zela ikusita, zuzendaritza horrek gutun bat bidali zien abeltzainei, eta hitz eman zien bertan sartuko zutela larreak kudeatzeko plana, egungo legegintzaldiaren hasieran mankomunitateak bultzatua, bat ekoganatuta eta EH Bilduko gainerako alkateen isiltasun konplizearekin.

Horrela, abeltzainek esan dute EH Bilduk ez duela konpromisoa bete mankomunitate horrek, bere azken Batzarrean, horretarako aurrekontu-partida bat onartuta, larreak kudeatzeko plana egiteko prozesua berrabiarazi duelako. Plan horrek, jarraibide egokiei jarraituz, abeltzaintzako txabola murriztearen, zuhaiztia handitzearen eta hain gustuko duten biodibertsitatearen, sasiaren eta otearen garapen espontaneoaren alde egingo du.

Hala ere, EH Bilduko arduradunek, bai mankomunitatekoek, bai exekutibakoek, jakin behar dute Plana bultzatze berri honekin suaren metxa piztu besterik ez dutela egiten, baina logikoena, azken urte hauetan egin duten pragmatismoaren bidezidor ezaguna kontuan hartzen badugu, oinarrizko akordio baten bidez, lurraldearen benetako kudeatzailea den abeltzaintza-sektorearekin, lurraldearen zaintza bateragarri egingo duen bide bat egitea litzateke.

Aralar al da Euskal Herriko gatazka konponezin bakarra? Galdetzen dit nire lagun Jonek eta nik, nire ezjakintasunetik, Arnaldori galdera hori botatzera gonbidatzen zaitut.

Egilea Andoni Beitia