Urtero, koloneko minbiziak eragindako metastasi hepatikoaren (800.000) eta gibeleko minbiziaren (700.000) 1.500.000 kasu inguru gertatzen dira munduan. Horrelako gaixotasunen tratamendua hobetzen laguntzeko, Nanokide basako startupak terapia aurreratuen eta minbiziaren tratamendurako nanosistemetan oinarritutako formulazioen garapenean lan egiten du, nanoegiturak miRNA eta mRNA teknologiekin konbinatuz.

Gure nanosistema formulazio malgua, ez-toxikoa eta ekoizten erraza da, eta, mikroRNA eta ARNm sekuentziekin konbinatuta, plataforma ezin hobea eskaintzen du minbiziaren aurkako botikak garatzeko.

Spin-off hau Iker Badiola UPV/EHUko Medikuntza eta Erizaintza Fakultateko irakasleak sortu zuen, eta 2021ean sortu zen Zitek, unibertsitate honetako Bizkaiko Campuseko ekintzailetzari laguntzeko programa. Enpresak SPRIren eta Londresko King _and_t = ut_and_gt; fA Duela gutxi, UPV/EHUtik jaiotako spin-offak Signaling Lab taldearen minbizi dibisioarekin eta Santiago de Compostelako Unibertsitateko Alejandro Sánchez irakaslearen ikerketa taldearekin elkarlanean aritu da nanopartikula baten garapenean. Nanopartikula horrek frogatu du eraginkorra dela, eta gibeleko metastasia % 80 murriztu du saguekin egindako probetan. Proiektua Ameriketako Estatu Batuetako Osasun Institutu Nazionalaren programa aurreklinikorako hautatu zuten.

Ikuspegi zientifikotik, munduko erakunde zientifiko garrantzitsuenetako batek bermatu du, eta, enpresaren ikuspegitik, Nanokideren proiekzioa bultza dezakeen kalitate-ziurtagiria da, Badiolak azpimarratu duenez. Patentatu ondoren, formulazioa enpresa bioteknologiko horri transferitu zaio, eta hura arduratuko da hura garatzeaz. «FDA bezalako erakundeak programan egotea, zaintza teknologikoko lana egiten dutenak, balio handiko abala da Nanokiderentzat finantzaketa eta bazkide estrategikoak lortzeko», zehaztu du Badiolak euskal unibertsitate horren Campusa argitalpenean argitaratutako elkarrizketa batean.

Spin-off bioteknologikoa

Spin-off bioteknologiko honek asmatutako teknologiaren funtsa nanosistema malgu bat mikroRNA eta minbiziaren aurkako ARNm terapiarekin konbinatzean oinarritzen da. Minbiziaren aurkako tratamenduetan dituen aplikazioei dagokienez, honako hauek azpimarra daitezke: terapia antiangiogenikoa, minbiziaren aurkako zelula amen terapia eta immunoterapia.
Lehenengo kasuan, zehazki terapia antiangiogenikoetan, nanopartikulek gibeleko zelula endotelial sinusoidaletan berariaz falta den miR-20a sar dezakete prozesu angiogenikoa blokeatuz, beren webgunean deskribatzen dutenez.

Bestalde, minbiziaren aurkako zelula amen tratamenduetan, enpresak azaldu du minbizi-zelula amek proteinen adierazpen-profil desberdina dutela minbizi-zelula desberdinekin alderatuta. Bereizte-prozesuarekin lotutako proteina kritikoak identifikatzea funtsezkoa da. Horregatik, span-ean oinarritutako nanopartikulak CSC CD133 markatzailearen aurkako nanogorputzekin apaindu daitezke, desberdintze-proteinen ARNm-aren buru izateko. Azkenik, immunoterapia-terapiaren kasuan, ARNMa span oinarritutako nanopartikuletan sartzen da, CSC gidatzeko eta erantzun immunea sortzeko.

Egilea Andoni Beitia