The Climate Group-ek Euskadi hautatu du berotegi-efektuko gasen emisioak satelite bidez neurtzeko nazioarteko proiektu baterako. Proiektu horrek arintze-ekintza eraginkor eta pertsonalizatuen definizioa erraztuko du, Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuak New Yorken egiten ari den Klimaren Astean iragarri duenez.
Euskadiz gain, ekimen honetan parte hartzen dute Abruzosek (Italia), Jaliscok (Mexiko), Pernambucok (Brasil), Querétarok (Mexiko) eta Mendebaldeko Lurmuturreko probintziak (Hegoafrika).
Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailak azaldu duenez, “Irudi satelitalak eta adimen artifizialeko ‘machine learning’ teknologia erabiliz, irudietan gas-emisioak identifikatzeko gai dena”, STARRS nazioarteko proiektu pilotuak energiaren eraldaketako (elektrizitatea eta fintzea), garraioko, industria-sektore batzuetako (zementua, aluminioa, altzairua), basogintzako, lurzoru-erabileretako, eta lurzoruaren erabileretako berotegi-efektuko gasen emisioak neurtuko ditu.
Era berean, The Climate Groupek sei eskualdeekin lan egingo du “neurrira” egindako estrategiak planifikatzen eta abian jartzen laguntzeko, lurralde-jurisdikzio bakoitzean klima-ekintza bat hasteko, hobetzeko edo bizkortzeko. Eskualde bakoitzak, proiektua hedatzen den bitartean, helburu bat ezarriko du, hala nola klima-aldaketa arintzeko estrategiak hobetzea.
Sistemak, Eusko Jaurlaritzak aurreratu duenez, mundu osoko hainbat espazio-agentziak eta erakundek jasotako satelite-irudi mota desberdinak ditu (argi ikusgaia edo infragorria). Adimen artifizialaren bidez, satelite-irudietan berotegi-efektuko gasen emisioen adierazleak detektatzeko “entrenatzen” da. Ereduak hainbat institutuk eta unibertsitatek garatu dituzte, eta datu errealen eta emisioen inbentarioen bidez kalibratu dira.
Sailak nabarmendu duenez, gasak satelite bidez detektatzea “behetik gora” kalkulatutako inbentarioei laguntzeko tresna bihurtzen ari da, Nazio Batuen Inbentario Nazionalak Kalkulatzeko jarraibideen arabera.
Horregatik, uste du Euskadi aukeratzeak aukera ematen duela “Euskal Autonomia Erkidegoko Berotegi Efektuko Gasen Inbentarioa osatzen duten datuak leuntzeko”. Inbentarioa NBEren jarraibideen arabera egin da, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoak, Ihobek, eta Energiaren Euskal Erakundeak (EEE) urtero argitaratzen dute.
“Tresna honen ibilbide historikoak agerian uzten du Euskadik arlo honetan bere gain hartu duen zeregina eta konpromisoa, eskumen-esparrua gaindituz Nazio Batuek estatuei bakarrik eskatzen dieten lanketa bat bere gain hartzean”, baloratu du.
Gainera, pozik agertu da Euskadik proiektu honetan parte hartzeak “The Climate Groupekin duen nazioarteko lankidetza estuaren barruan aintzatespena” dakarrelako, sare horrek 500 enpresa multinazional baino gehiago biltzen baititu mundu osoko 175 merkatutan. Erakunde hori Under2 Koalizioaren parte da. 260 gobernu baino gehiagok osatzen dute, 1.750 milioi pertsona ordezkatzen dituzte eta munduko ekonomiaren % 50 osatzen dute.
Climate Week edo klimaren astea
Climate Week-en esparruan, Euskadiko ordezkaritza “agenda bizia” osatzen ari da, eta Arantxa Tapia sailburua eta Unai Telleria Euskadik Estatu Batuetan duen ordezkaria ekintza klimatikoaren ikuspegi integrala ezagutarazten ari dira, “Arau-esparrua indartu eta zabaltzeaz gain, politikaren, finantzaketaren eta lankidetzaren aldeko apustu sendoa maila guztietan eta eragile guztien artean egitea eskatzen duena”.
Eusko Jaurlaritzak gogorarazi duenez, Euskadi Nazio Batuek aitortutako mundu osoko 22 eskualdeetako bat da, eta “asmo handiagoko helburuak” ditu emisioak murrizteari eta klima-aldaketara egokitzeko ekintzei dagokienez.
Climate Leaders ‘Reception ekimenean, sailburuak nabarmendu du garrantzitsua dela “isuriak nabarmen murriztea, baina, aldi berean, premiaz lan egitea gure lurraldeak klima-aldaketaren eraginetara egokitzeko”.
Tapiak gogorarazi duenez, “Muturreko fenomeno meteorologikoak gero eta errepikakorragoak izango dira”, eta, ildo horretan, Euskadin “uholdeak eta prezipitazio maila oso handiak dituen negu batetik” uda batera igaro dela eta horrek Euskadiko lehorteen lehen plana aktibatzera behartu duela adierazi du.
Sailburuaren hitzetan, “Hori guztia modu bidezkoan egin behar dugu, biztanleria eta eremu geografiko ahulenak kontuan hartuta, erantzukidetasun- eta lankidetza-printzipioetatik abiatuta”.
Under2 Coalitioen Batzar Nagusia
Tapiak Under2 Coalitionen Batzar Nagusian ere parte hartu du. Bertan, Euskadiko Trantsizio Energetikoaren eta Klima Aldaketaren Legea nabarmendu du, Europako zuzentarauekin eta adierazleekin “lerrokatuta” egongo dena, eta “lurraldeko neutraltasun klimatikoaren eta erresilientziaren helburuetan aurrera egitea ahalbidetuko duen tresna” izango dena.
Sailburuak “trantsizio energetikoa azkartzearen” aldeko apustua egin du, “Gaur inoiz baino premiazkoago”; izan ere, “Berriztagarrietarantz ibili behar da” eta gizartearen deskarbonizazioaren alde egin behar da, Euskadin “industriak funtsezko papera” duela gogoraraziz. Ildo horretan, 2005etik 2020ra, Euskadiko enpresa-sareak berotegi-efektuko gasen isurketa-maila ia % 50 murriztea lortu duela baloratu du.
Esparru horretan, Europar Batasunaren esparruan adostutako gasaren eta energiaren kontsumoa murrizten laguntzeko Kontingentzia Energetikoaren Plana bezalako jarduketen adibideak aipatu ditu, Europa zeharkatzen duen “alerta energetikoaren” testuinguruan, “Eragile sozioekonomiko guztiekin eta euskal administrazioaren maila guztiekin adostua”.
Beste ekimen batzuen artean, ‘Supercluster Net to Zero’ aipatu du, industria-sektoreko emisioen murrizketa bizkortzeko ekimena, eta Hidrogenoaren Euskal Korridorea, energiaren, industriaren, bizitegien eta mugikortasunaren sektoreen deskarbonizazioan aurrera egiteko.