Europako Batzordeak (EB) oniritzia eman dio asteazken honetan Espainiak eta EBko beste hamabi herrialdek finantzaketa publikoko 5.200 milioi euro inbertitzeari hidrogenoaren gaineko ikerketa eta berrikuntza bultzatzeko, bai eta haren aplikazio industriala eta baterien balio-katearen azpiegituren eraikuntza bultzatzeko ere. Proiektu horien artean zazpi espainiar daude, Repsol, Iberdrola, Endesa eta EDP España buru direla.
IPCEI Hy2Use izeneko proiektua Europako hamahiru herrialdek prestatu eta jakinarazi zuten: Espainiak, Austriak, Belgikak, Danimarkak, Eslovakiak, Finlandiak, Frantziak, Greziak, Italiak, Herbehereek, Poloniak, Portugalek eta Suediak.
Horrela, estatu kideek 5.200 milioi euroko ekarpena egingo dute, eta 7.000 milioi euro bideratuko dituzte inbertsio pribatuetara.
Europako interes komuneko bigarren proiektu garrantzitsu honen esparruan, EBko herrialde batean edo batzuetan jarduerak dituzten 29 enpresak 35 proiektutan parte hartuko dute, horien artean Repsol eta EDPren bi proiektutan eta Iberdrolaren eta Endesaren ekimen batean, hurrenez hurren.
Kalifikazio hori jaso duten Repsolen proiektuen kasuan, Escombreraseko Hidrogenoaren Haranean (Cartagena) eta Hidrogenoaren Euskal Korridorean proiektatutako bi elektrolizatzaile handiak dira, industria-kontsumo handia duten bi eremu.
Josu Jon Imazek zuzentzen duen energetikoak eskala handiko elektrolizatzaile baten eraikuntza bultzatuko du, 100 megawatteko (MW) edukierarekin lehen fasean, Escombreras bailaran dauden industrien deskarbonizazioa sustatzeko helburuarekin.
Hidrogenoaren Euskal Korridorea
Orain arte egindako azterketen arabera, elektrolizagailu horri esker urtean 167.000 tona CO2 baino gehiago isurtzea saihestuko da, eta 1.100 lanpostu inguru sor litezke.
Bitartean, Bilbon eraikiko den elektrolizatzailea Hidrogenoaren Euskal Korridorearen bihotza izango da eta 100 MW-eko ahalmena izango du. Bi proiektu horiek Repsolen hidrogeno berriztagarriaren estrategiaren zati garrantzitsu bat dira, 2025ean 552 MW-eko edukiera eta 2030ean 1,9 MW-ekoa lortzea aurreikusten baitu, Espainiako Gobernuak teknologia horretarako hitzemandakoaren ia % 50.
Endesari dagokionez, Enel Green Powerren (Enelen berriztagarrien filiala) eskutik, Ebroko Industrias Químicas (IQE) enpresa du hautatuen artean. José Bogasek zuzentzen duen konpainiak Espainian hidrogeno berdearen garapena bultzatzeko makroplan bat du, 3.000 milioi euro inguruko inbertsioa aurreikusten duena.
Iberdrolaren kasuan, energiaren hidrogeno berdearen ekimen hautatua Puertollanon (Ciudad Real) eta Palos de la Fronteran (Huelva) industria-erabileretarako da. Hidrogeno berdea energetikoaren hazkunde-bektore handienetako bat da, eta dagoeneko proiektu ugari garatzen ditu -2030ean 3.000 milioi eurotik gorako inbertsioak eskatuko dituen zorroa-.
Bestalde, EDP energetikoak hiru proiektu ditu guztira Bruselak Espainiarentzat aukeratutako zazpi proiektuen artean, Aboño eta Los Barrioserako hidrogeno-proiektuekin eta Aragoiko IAM Caecius izeneko proiektuarekin.
Hidrogenoa gas naturalaren ordez
IPCEI Hy2Use ekimenak hidrogenoaren balio-katearen zati handi bat hartuko du, teknologia horri lotutako azpiegiturak eraikitzen laguntzeko, hala nola eskala handiko elektrolizatzaileak eta hidrogeno berriztagarria eta hipokarbonikoa ekoizteko, biltegiratzeko eta garraiatzeko garraio-azpiegiturak.
Proiektuak teknologia berritzaile eta jasangarrien garapena ere sustatuko du, hainbat sektoretako prozesu industrialetan hidrogenoa integratzeko, bereziki deskarbonizatzeko zailtasun handienak dituztenetan, hala nola altzairuaren, zementuaren edo beiraren industrian.
Europaren interes komuneko proiektu garrantzitsu honen helburua gas naturalaren mendekotasuna murriztea da, hidrogeno berriztagarriaren hornidura handitzearekin batera. Horretarako, 2024tik 2026ra eskala handiko hainbat elektrolizagailu martxan jartzea aurreikusten da, baita 2026tik 2027ra martxan jarriko diren teknologia berritzaileak ere.
Norvegiak ere parte hartuko du ekimen honetan, Europako Esparru Ekonomikoko kide gisa, bi proiektu zehatzekin.
PIICE Hy2Use lehen PIICE Hy2Tech proiektuaren jarraipena da. Proiektu hori 2022ko uztailean onartu zuen Erkidegoko Gobernuak, hidrogenoaren balio-katea bultzatzeko. Hala ere, lehenengo ekimenak mugikortasunaren sektoreko azken erabiltzaileengan jartzen du arreta, eta ez ditu barne hartzen ez hidrogenorako azpiegiturak, ez industria-sektorean dituen aplikazioak.