Estatuko Aurrekontu Orokorrei (PGE) irtenbidea eman ondoren, euskal kontuak eztabaidatzeko txanda iritsi da. Aurrekontu proiektuaren tramitazioa bermatuta dago, EAJk eta PSEk legealdi honetan Gasteizen duten gehiengo absolutua dela-eta. Ordea, bi alderdiek pauso bat gehiago eman nahi dute eta gutxienez hirugarren indar baten babesa bila dabiltza, akordio zabal eta plural bat lortzeko.
Lakuak dagoeneko zehaztu du otsailaren 11 izango dela Eusko Legebiltzarrak proiektuari argi berdea eman beharko liokeen eguna. Hala iragarri zuen asteartean Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak, eta berretsi egin zuen Urkullu lehendakariak oposizioarekin “akordiorako guneak” bilatzeko asmoa duela, 2021erako Aurrekontuak erabakigarriak izaten ahal diren Euskadiko ekonomia eta gizartea berreraikitzeko prozesuan, ahalik eta babes handienarekin aurrera atera daitezen. Horrela, Zupiriak eskua luzatuko die EH Bilduri, Elkarrekin Podemosi eta PPri aurrekontuen proiektua negoziatzeko orduan.
Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak agerraldia egin zuen Olatz Garamendi Autogobernuko sailburuarekin, Gobernu Kontseiluaren asteroko bileraren ostean, eta, gainera, Elkarrekin Podemosen azken mugimenduetan parte hartu zuen. Izan ere, PSErekin soilik Aurrekontuetarako partidak adosteko asmoa agertu zuen, EAJ zokoratu nahian, eta sozialistek baztertu egin zuten aukera horI. Horren harira, Zupiriak esan du Jaurlaritzak ez dituela bere planak aldatuko, baina alderdi morea aurrekontu proiektura hurbiltzen saiatuko direla, duela urtebete gertatu zen bezala.
Kultura sailburuak azaldu duenez, Exekutiboak dagoeneko diseinatuta dauka zein izango den “prozedura” eta zein izango diren bere “ordezkariak” oposizioarekin hasiko duen aurrekontuen negoziazioan, eta, beraz, bide horri helduko dio, Elkarrekin Podemosen asmoak edozein izanik ere. Alderdi hori PSErekin dituen akordioak zabaltzen saiatzen ari da, Jose Antonio Santano sozialista buru duen Irungo Udalean sartu ostean.
Lehen urratsa hilabete honetan
EAJk eta PSEk amaitzen duten proiektuaren tramitazioak izango duen egutegiarekin jarraituz, lehen mugarria hil honetan bertan izango da, Gobernu Kontseiluak 2021erako Aurrekontuak onartu ostean, Eusko Legebiltzarrera bidaliko dituzte. Prozesu osoa bi hilabete baino gutxiagoan eman daitekeela azaldu du Zupiriak eta behin betiko onarpena otsailaren 11ko osoko bilkuran egitea espero du.
Nolanahi ere, Gobernuko bozeramaileak gogorarazi duenez, abenduaren 15ean proiektua onartu ostean, Pedro Azpiazu Ogasun sailburuak bilera sorta bat irekiko du oposizioko talde guztiekin, kontuak ahalik eta babes handienarekin aurrera ateratzea ahalbidetuko duten akordioak lortzeko.
Hiru aukera posible
Akordio zabala lortzeko gutxienez beste kide bat bilatzeko, Iñigo Urkulluren Exekutiboa oposizioko hiru taldeei begira dago (EH Bildu, Elkarrekin Podemos eta PP), aldez aurretik Voxekin negoziazioak baztertuta.
EH Bilduri dagokionez, Estatuko Aurrekontu Orokorren eta Nafarroako Aurrekontuen onarpena islatutako jarreraren arabera, negoziaziatzeko nahia badutela adierazi dezake. Hala ere, Arnaldo Otegiren taldeak tonu gogorragoa erabili du azken aldian Urkulluren exekutiboarekin Pedro Sanchezen eta Maria Chiviteren exekutiboekin baino, eta EAEko politiketan “180 graduko bira” eskatu du, horrek negoziazioa zaildu dezakeelakoan.
Antzeko zerbait gertatzen da Elkarrekin Podemosen ere, egungo zuzendaritza kritikoagoa baita Eusko Jaurlaritzarekin Lander Martinezek zuzentzen zuen aurreko zuzendaritza baino. Azkenik, PPk ez dirudi batere prest dagoenik Aurrekontuetarako akordio batera batzeko, Carlos Iturgaiz buruzagiaren azken adierazpen zakarren arabera.