Yolanda Diaz bigarren presidenteorde eta Lan ministroak astelehen honetan Diputatuen Kongresuko Lan, Gizarteratze, Gizarte Segurantza eta Migrazio Batzordearen aurrean esan duenez, “Beti atzeratutako erreforma bati ekiteko” unea da, herrialdearen enpresa-egituran izandako aldaketei erreferentzia eginez.
Diazek defendatu duenez, enpresa-erreforma hori “ekoizpen-eredua aldatzeko tresna” izango da, eta helburu hauek izango ditu: “Produktibitatea handitzea, balio handiagoa sortzea, enplegu gehiago eta hobea sortzea, aberastasun handiagoa eta ongizate handiagoa”.
Lan ministroaren hitzetan, “Gai horiei buruz hitz egiteko” unea da, “Enpresa erreforma handi bat aurrera eramateko, inolako beldurrik gabe eta anbizioz”. Diazen ustez, Espainiako enpresak “modernoak eta kaudimendunak” dira, baina produktibitatea handitzeko “estrategia integrala” behar dute, baliabide publikoen babesarekin, baina, batez ere, ikerketa, garapen eta berrikuntzako enpresa pribatuen babesarekin.
“Enpresa erreforma bat nahi dugu, enpresa handiagoak eragingo dituena, sarean lan egingo dutenak, langileen parte-hartzeari irekiak, demokratikoagoak, erantzukizun sozial handiagokoak, eraldaketa berde eta digitalarekin konprometituagoak”, esan du Diazek Batzordearen aurrean.
Gainera, bigarren presidenteorde eta Lan ministroak bertaratutako diputatuei jakinarazi dienez, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundeari (ELGA) Espainiako produktibitateari buruzko azterlan bat eskatu dio, produktibitatearen diferentzial negatiboaren kausak ikertzeko.
Bere azalpenean, Lan ministroak inflazioaren gorakadaz ere hitz egin du, abuztuan % 10,5ean kokatu baitzen, soldata-eguneratzeen ( % 2,6) gainetik. Egoera horrek “erosteko ahalmena galtzea” eragiten ari da, “Inflazioaren eragin bortitzaren ondorioz”.
“Soldatak ez dira inflazioaren errudunak, biktimak baizik”, azpimarratu du Diazek, eta ohartarazi du “egoera oso negatiboa” dela, eta larriagotu egin daitekeela “denboran askoz gehiago luzatzen bada”.
Hori dela eta, soldaten erosteko ahalmenari epe ertainean eusteko eskatu du, eta enpresaburuei eta sindikatuei “enplegurako eta Negoziazio Kolektiborako Akordioaren (AENC) mahaian berriro esertzeko” eskatu die, maiatzean bertan behera geratu baitzen, bi aldeen arteko adostasun ezagatik.
Gizarte-eragileen erantzukizuna
Diazek gogorarazi du soldata pribatuak ezartzea gizarte-eragileen erantzukizuna dela, eta “ikuspegi zabala” eskatu die. “Haien arteko akordio bat behar dugu, erosteko ahalmenari inflazioari eragin gabe eusteko, formula eta irteera adimendunak dituen akordio estrategiko bat, gizarte-eragileek beti egiten duten bezala”, gaineratu du.
Bestalde, Lanbide arteko Gutxieneko Soldata (LGS) eguneratzea Gobernuaren eskumena da, eta berriro igoko du Europako Gutun Soziala betetzeko, ministroak bermatu duen bezala. “Inflazioak inoiz baino beharrezkoagoa egiten du LGS igotzea”, esan du.
Gobernuaren helburua da LGSa Espainiako batez besteko soldataren % 60ra igotzea 2023an. Lan Ministerioak deitutako Adituen Batzordea kalkulu horiek egiten ari da, aurrekoak 2018ko soldata-errentekin egin baitziren.
Bere lanen emaitzak, 2022ko batez besteko inflazioaren datuarekin batera, abenduan LGSa negoziatzeko balioko dute, egun horretan Diazek gizarte-eragileak deitzea espero baitu.
“Nik akordio baten alde lan egingo dut. Beti bezala, hitz egiteko ez ezik, akordiora iristeko prest nago, nahiz eta nire jarrera ez izan irabazten duena, herrialdearen onerako “, erantzun du Lan ministroak Batzordeko diputatuen galderei erantzunez.
Enpresa autoritarioa
Diazek bere Ministerioak egiteke dituen beste zeregin batzuk ere aipatu ditu, hala nola Langileen Estatutu berri baten azterketa; izan ere, oraingoa “80. urteko testu baten iturrietatik edaten ari da” eta “enpresa autoritario batentzat” pentsatuta dago. Hurrengo Estatutua egiteko, Diazek “Batzorde anitza” deitzea espero du, baina oraindik hilabete batzuk itxaron beharko ditu.
Diazek astelehen honetan iragarri du iraupen luzeko langabetuentzako enplegu-plan espezifiko bat, eta kolektibo horrek kopuru “onartezin altuan” jarraitzen du.
Iraupen luzeko langabeziak gehien erasandako pertsonak 45 urtetik gorakoak izan ohi dira, bi langabetik bat, “Lan-gaitasun betean daudenak, esperientzia metatua dutenak, aktibo jarraitzeko borondatearekin, baina langabeziatik irteteko zailtasunak dituztenak”.
Lanaren helburua da 2023an enplegu-zerbitzu publikoek lehentasuna ematea talde horri, bai lan-orientazioan, bai prestakuntzan eta kualifikazioan. Era berean, enplegu-politiketako eskumenak transferituta dituzten autonomia-erkidegoekin akordio orokor bat lortzea espero da.
45 urtetik gorakoen iraupen luzeko langabeziari erantzuteko, Lan ministroak gai horri buruzko elkarrizketa sozialeko mahai espezifiko batera deituko ditu enpresaburuak eta sindikatuak, “Kolektibo horretan bitartekoen eta baliabideen kontzentrazioa adosteko”.